Καθώς ο κόσμος πλησιάζει στο νέο έτος, η Κίνα έχει σχεδιάσει τον οδικό της χάρτη προς την επιτυχία για το 2025. Το καθεστώς του Xi Jinping ξεκίνησε το πρόγραμμα «Made in China 2025» που στοχεύει να προωθήσει την ατζέντα του να είναι κυρίαρχη δύναμη και να τοποθετήσει τις εταιρείες του στην κορυφή με κάθε τρόπο. Το πρόγραμμα θα δώσει στις κινεζικές επιχειρήσεις το πλεονέκτημα να προμηθεύονται κρατικές επιδοτήσεις, να κινητοποιούν κρατικές επιχειρήσεις και να αποκτούν πνευματικές ιδιότητες για να τις βοηθήσουν να νικήσουν και να ξεπεράσουν τον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη συνεργατική Δύση, αυτές οι τακτικές του Πεκίνου είναι ακατάλληλες, καθώς δίνουν τη θέση τους σε χρήση μεροληπτικών ξένων επενδύσεων, αναγκαστικές μεταφορές τεχνολογίας, κλοπές πνευματικής ιδιοκτησίας, επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και κατασκοπεία. Ο ίδιος ο λόγος για τον οποίο ο Donald J. Trump έχει επιβάλει δασμούς σε προϊόντα κινεζικής κατασκευής και σταμάτησε την εξαγορά εταιρειών πληροφορικής από την Κίνα. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Δύσης ανησυχούν ότι η επιθυμία της Κίνας για απόλυτη υπεροχή θα αποσταθεροποιήσει το παγκόσμιο εμπόριο.
Το πρόγραμμα Made in China 2025 ξεκίνησε το 2015 και για πάνω από δέκα χρόνια στοχεύει τομείς όπως τα ηλεκτρικά και νέα ενεργειακά οχήματα. τεχνολογία πληροφοριών επόμενης γενιάς (IT) και τηλεπικοινωνίες· προηγμένη ρομποτική και τεχνητή νοημοσύνη· γεωργία; αεροδιαστημική μηχανική? νέα συνθετικά υλικά. προηγμένος ηλεκτρικός εξοπλισμός? αναδυόμενη βιοϊατρική· σιδηροδρομικές υποδομές υψηλής ποιότητας. και ναυτιλιακή μηχανική υψηλής τεχνολογίας. Η Κίνα έχει συστηματικά καθοδηγήσει τις βιομηχανίες της προς την επιτυχία χρησιμοποιώντας τις πιο πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις. Η Κίνα, που ήδη κυριαρχεί στην κατασκευή ημιαγωγών και ηλεκτρικών οχημάτων, στοχεύει να μην βασίζεται στην ξένη τεχνολογία. Αυτό το πρόγραμμα εντάσσεται στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση της χώρας και άντλησε ομοιότητα από το σχέδιο ανάπτυξης της Γερμανίας Industry 4.0. Η Κίνα μέσω αυτού του προγράμματος στοχεύει να επιτύχει 70% αυτάρκεια σε βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας το 2025 και μέχρι το 2049 θέλει να επιτύχει παγκόσμια κυριαρχία. Το πρόγραμμα «Made in China 2025» λειτουργεί γόνιμα εδώ και μια δεκαετία με απόλυτη μυστικότητα.
Το πρόγραμμα της Κίνας για το 2025 σκοπεύει να ωθήσει την οικονομία σε αυτή τη δύσκολη μετάβαση και πάνω από τη λεγόμενη παγίδα του μεσαίου εισοδήματος, στην οποία οροπέδια ανάπτυξης καθώς αρχίζουν να αυξάνονται οι μισθοί, που έχει προβληματίσει πολλές άλλες αναπτυσσόμενες χώρες. Η Κίνα καταφεύγει σε άδικες τακτικές, όπως ο καθορισμός σαφών στόχων, ο συντονισμός του back channel, η παροχή άμεσων κρατικών επιδοτήσεων, η επένδυση και η εξαγορά ξένων εταιρειών, κυρίως εταιρειών πληροφορικής, για να αποκτήσει πρόσβαση στην προηγμένη τεχνολογία. Ενώ ξένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα διαμαρτύρονται ότι αναγκάζονται να συνάψουν κοινοπραξίες με κινεζικές εταιρείες με όρους που τους απαιτούν να μοιράζονται ευαίσθητη πνευματική ιδιοκτησία και προηγμένη τεχνολογική τεχνογνωσία.
Όλα ξεκίνησαν όταν η Κίνα άρχισε να επενδύει βιαστικά σε ξένες εταιρείες. Το 2017, οι ΗΠΑ έπιασαν την Κίνα να επενδύει σε αμερικανικές εταιρείες που εργάζονται σε λογισμικό αναγνώρισης προσώπου, τρισδιάστατη εκτύπωση, συστήματα εικονικής πραγματικότητας και αυτόνομα οχήματα που καλύπτουν πολιτικές και στρατιωτικές τεχνολογίες. Τον Απρίλιο του 2018, οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ ανακάλυψαν ότι η Κίνα στρατολογεί ξένους επιστήμονες, κλέβει την πνευματική ιδιοκτησία των ΗΠΑ και εξαγοράζει γρήγορα αμερικανικές εταιρείες για να αποδυναμώσει τη βιομηχανική βάση των ΗΠΑ. Το κρατικό μοντέλο της Κίνας προσπαθούσε να πάρει τον έλεγχο των αλυσίδων εφοδιασμού, κυρίως της βιομηχανίας κοβαλτίου που τροφοδοτούσε την παγκόσμια τεχνολογική βάση. Τον Ιούνιο του 2018, ο Λευκός Οίκος αποκάλυψε πώς η Κίνα δεν προσπαθούσε μόνο να βλάψει την οικονομία των ΗΠΑ αλλά και το παγκόσμιο σύστημα καινοτομίας στο σύνολό του. Η Κίνα στρεβλώνει τις παγκόσμιες αγορές δίνοντας προτεραιότητα σε πολιτικούς προβληματισμούς έναντι των οικονομικών κινήτρων. Οι κινεζικές εταιρείες άρχισαν να κάνουν υπερπαραγωγή και να ρίχνουν φθηνά προϊόντα στην παγκόσμια αγορά για να σκοτώσουν τον ανταγωνισμό. Μια έρευνα που ηγήθηκε της κυβέρνησης Τραμπ σύμφωνα με το άρθρο 301 του νόμου περί εμπορίου του 1974, η οποία ήταν σε εξέλιξη από το 2018, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ενέργειες της Κίνας ήταν «παράλογες και εισάγουν διακρίσεις». Ο Τραμπ επέκρινε το Πεκίνο για τις κακές εμπορικές, επενδυτικές και νομισματικές πολιτικές του που βασικά λειτούργησαν για την αύξηση του εμπορικού ελλείμματος των ΗΠΑ και την πτώση των κατασκευαστών των ΗΠΑ.
Η Κίνα στην άμυνά της έχει δηλώσει ότι η βιομηχανική της πολιτική για το 2025 είναι σε συγχρονισμό με τις ταχέως μεταβαλλόμενες παγκόσμιες απαιτήσεις και παρέχει επιχειρηματικές ευκαιρίες στους ανθρώπους της. Η Κίνα ισχυρίζεται ότι το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα, σε σύγκριση με τα 56.000 δολάρια ΗΠΑ ετησίως, είναι 8.000 δολάρια το χρόνο και εξακολουθεί να είναι μικρότερο από πολλές ανεπτυγμένες χώρες. Έτσι, η βιομηχανική πολιτική της Κίνας για το 2025 απλώς μιμείται αυτήν που έχουν οι άλλες ανεπτυγμένες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νότια Κορέα, η Γερμανία και η Ιαπωνία. Όπως και αυτοί, θέλει να υποστηρίξει τις εγγενείς βιομηχανίες της, ενώ προσπαθεί να ενσωματώσει νέες τεχνολογίες πληροφοριών στους κατασκευαστικούς της τομείς.
Ωστόσο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ευρώπης και των ΗΠΑ αισθάνονται ότι η Κίνα προσποιείται τον εθνικισμό της για να επιτύχει παγκόσμια κυριαρχία. Για παράδειγμα, υπάρχουν πολλαπλές διαφορές μεταξύ της πολιτικής Κίνας 2025 και του σχεδίου Industry 4.0 της Γερμανίας. Η Γερμανία δίνει μικρότερες επιδοτήσεις και αυτές κυρίως για έρευνα, και η οικονομία της είναι ανοιχτή σε ξένες συμμετοχές και εξασφαλίζει θεμιτό ανταγωνισμό. Από την άλλη πλευρά, η Κίνα χορηγεί τεράστιες επιδοτήσεις στις επιχειρήσεις της και ρυθμίζει τις γερμανικές εταιρείες ενώ περιορίζει την πρόσβασή τους στην τοπική αγορά.
Οι ΗΠΑ και άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη αντιληφθεί την κινεζική εμπορική πολιτική του 2025 ως παγκόσμια απειλή. Η Επιτροπή Ξένων Επενδύσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες (CFIUS) είχε προηγουμένως μπλοκάρει αρκετές κινεζικές συμφωνίες υπό τον Μπαράκ Ομπάμα και τον Τραμπ. Τώρα, ο Τραμπ μετά την επιστροφή στην εξουσία θέλει η CFIUS να είναι πιο εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει τις κινεζικές επενδύσεις που ενδέχεται να θέτουν. Ομοίως, πολλές άλλες ανεπτυγμένες χώρες έχουν αμφισβητήσει τις εμπορικές και επενδυτικές πρακτικές της Κίνας. Η Αυστραλία από το 2016 βρίσκεται σε επιφυλακή όταν οι κινεζικές επενδύσεις είχαν ενταθεί και απέρριψε κινεζικές προσφορές για την αγορά αυστραλιανών αγροτικών επιχειρήσεων και φορέων εκμετάλλευσης δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας. Στη Γερμανία, βιομηχανικοί κολοσσοί, συμπεριλαμβανομένης της Daimler, που αναπτύσσει νέες τεχνολογίες μπαταριών, και της Kuka, της μεγαλύτερης παραγωγού ρομποτικής της χώρας, είχαν σημάνει συναγερμούς και οδήγησαν το Βερολίνο να ζητήσει έναν φορέα αναθεώρησης επενδύσεων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση για να αντιμετωπίσει τις κινεζικές επενδύσεις. Η Γαλλία, επίσης, είχε αυξήσει τους περιορισμούς στις ξένες επενδύσεις για να σταματήσει την εκμετάλλευση των τεχνολογιών της από τους Κινέζους. Ωστόσο, πολλές μικρότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία, ανησυχούν ότι ο περιορισμός του εξωτερικού κεφαλαίου θα μπορούσε να εμποδίσει την οικονομική τους ανάπτυξη.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ηγέτες της είναι επίσης επιφυλακτικοί σχετικά με τις κρατικές επιδοτήσεις σε κινεζικές εταιρείες και τους περιορισμούς σε ευρωπαϊκές εταιρείες εντός της Κίνας που στοχεύουν να κλέψουν την πνευματική της ιδιοκτησία. Η ΕΕ έχει υποβάλει καταγγελίες κατά της Κίνας στον ΠΟΕ και επέβαλε μέτρα αντιντάμπινγκ σε πολλά προϊόντα. Η Κίνα, υπό την πίεση της ΕΕ, είχε νωρίτερα συμφωνήσει να βελτιωθεί η πρόσβαση στην αγορά στις ευρωπαϊκές εταιρείες. Αλλά τώρα με το πρόγραμμα Made in China 2025 που επανέρχεται σε πλήρη ροή θα υπάρξουν περισσότερες εμπορικές παρατυπίες και η παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού θα προκαλέσει οικονομικές ανισορροπίες.