Εν μέσω του αυξανόμενου αριθμού θιβετιανών μουσείων και της ακμάζουσας διατήρησης της κουλτούρας του οροπεδίου, η Κίνα ισχυρίζεται ότι αυτά τα πολιτιστικά ιδρύματα διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην προώθηση της εκπαίδευσης και της πολιτιστικής κατανόησης μεταξύ των τουριστών, ιδιαίτερα της νεότερης γενιάς. Αυτά τα μουσεία έχουν γίνει προσιτά και πολιτιστικά αξιοθέατα, τραβώντας την προσοχή κατά την τουριστική περίοδο αιχμής.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση, η Κίνα ισχυρίζεται ότι αυτή η πολιτιστική επέκταση προβάλλει την πλούσια κληρονομιά του Θιβέτ και προσφέρει έναν βολικό τρόπο για τους ανθρώπους να συνδεθούν με την ιστορία, τον πολιτισμό και τα έθιμα της περιοχής, συμβάλλοντας στην κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη του Θιβέτ.
Τα μουσεία διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη διατήρηση και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση της ιστορίας. Ωστόσο, η παρουσία μουσείων και πολιτιστικών ιδρυμάτων στο κατεχόμενο Θιβέτ προσπαθεί να νομιμοποιήσει την αξίωση της Κίνας για εξουσία στην περιοχή, καθώς και να προωθήσει μια συγκεκριμένη κινεζική αφήγηση για την ιστορία και τον πολιτισμό του Θιβέτ.
Το αποκαλούμενο Μουσείο Αλί στο Θιβέτ ισχυρίζεται ότι είναι 5956,34 τετραγωνικών μέτρων, εγκαινιάστηκε στο πλαίσιο του 8ου Φεστιβάλ Πολιτιστικού Τουρισμού Xiangxiong. Ενώ οι εορτασμοί απεικονίζουν μια ζωντανή γιορτή του τοπικού πολιτισμού, μια πιο προσεκτική ματιά αποκαλύπτει μια βαθύτερη αφήγηση της καταστολής της ταυτότητας. Το μουσείο, που υποτίθεται ότι προβάλλει την ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής, παρουσιάζει μια προσαρμοσμένη εκδοχή της θιβετιανής κληρονομιάς που ευθυγραμμίζεται με την κινεζική αφήγηση.
Η πιο εντυπωσιακή αλλαγή είναι το ίδιο το όνομα. Ο όρος “Ngari”, ο οποίος αντηχεί με τη θιβετιανή κοινότητα στο Θιβέτ ή στην εξορία, έχει αντικατασταθεί με το όνομα των Μανδαρίνων “Ali”. Αυτή η γλωσσική αλλαγή δεν είναι απλώς μια απλή μετάφραση. αντανακλά τη συνεχιζόμενη προσπάθεια της κινεζικής κυβέρνησης να αφαιρέσει το Θιβέτ από τη διακριτή του ταυτότητα και να το αφομοιώσει στο ευρύτερο κινεζικό πλαίσιο.
Επτά μόνιμες εκθέσεις μέσα στο μουσείο διαδίδουν διακριτικά την κινεζική άποψη, υποβιβάζοντας την πλούσια θιβετιανή ιστορία και κληρονομιά στην περιφέρεια. Θέματα όπως η «φυσική γεωγραφία του Alibaba» και οι «εξαιρετικές ιστορικές προσωπικότητες της Alibaba» υπογραμμίζουν τη διαστρέβλωση της θιβετιανής ιστορίας, διαμορφώνοντάς την βολικά ώστε να ταιριάζει στο κινεζικό πλαίσιο. Η χειραγώγηση των ιστορικών γεγονότων και η παράλειψη σημαντικών πτυχών του θιβετιανού πολιτισμού υπογραμμίζουν περαιτέρω την ατζέντα για να ξαναγράψουμε την αφήγηση της περιοχής.
Το 2021, το ΚΚΚ εγκαινίασε μια «αίθουσα μνήμης» για να «εμφανίσει τις φωτογραφίες και τα αντικείμενα από την εποχή της δουλοπαροικίας». Η αίθουσα ισχυρίστηκε ότι θα παρουσιάσει «οργανά βασανιστηρίων και τελετουργικά αντικείμενα φτιαγμένα από οστά και δέρμα δουλοπάροικων, καθώς και εκείνα που καταγράφουν τη δημοκρατική μεταρρύθμιση και τη νέα ζωή των δουλοπάροικων». Αυτό είναι στη συνέχεια της προπαγάνδας του ΚΚΚ για τη λεγόμενη «Ημέρα της χειραφέτησης των Σέρφ» – εφευρέθηκε τον Ιανουάριο του 2009, πιο συγκεκριμένα για να αντιμετωπίσει την ημέρα της εξέγερσης του Θιβέτ της 10ης Μαρτίου. Όπως επισημαίνει ο Tsewang Gyalpo Arya, όλες αυτές οι συνομιλίες για απελευθέρωση, δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και οικονομική ανάπτυξη είναι μια φάρσα και καθαρή προπαγάνδα για να παραπλανηθεί η διεθνής κοινότητα και να δικαιολογηθεί η παράνομη κατοχή του Θιβέτ.
Το Παλάτι Ποτάλα, το παλιό χειμερινό παλάτι της Αυτού Αγιότητας του 14ου Δαλάι Λάμα έχει επίσης μετατραπεί σε μουσείο. Με σχεδόν 800 αισθητήρες τοποθετημένους γύρω από το παλάτι, πολλαπλά εργαλεία παρακολούθησης και εννέα χιλιόμετρα καλωδίων οπτικών ινών εγκατεστημένα στο εσωτερικό του, ο ιερός χώρος των Θιβετιανών έχει μετατραπεί σε θέαμα. Σήμερα, το Potala Palace έχει μετατραπεί σε τουριστικό αξιοθέατο. Τα μέσα ενημέρωσης που χρηματοδοτούνται από το κράτος και οι Κινέζοι γραφειοκράτες χρησιμοποιούν την Ποτάλα ως το παιδί της αφίσας για τον κινεζικό τουρισμό Χαν. Αυτό, μαζί με τη μουσειοποίηση του παλατιού, είναι προσπάθειες να διαγραφεί το παρελθόν και η θρησκευτική και πολιτιστική σημασία της θιβετιανής δομής.
Η κατασκευή αυτών των μουσείων συνδέεται επίσης με την ευρύτερη ατζέντα της Κίνας για αύξηση του τουρισμού στην περιοχή. Αυτή η εισροή τουριστών χρησιμεύει ως μια μορφή πολιτιστικού αποικισμού, υπονομεύοντας περαιτέρω τη θιβετιανή ταυτότητα και αυτονομία.
Υπάρχει ένα μουσείο που χρησιμεύει ως μαρτυρία της αντίστασης και της ανθεκτικότητας των Θιβετιανών που εξαναγκάστηκαν να εξοριστούν από την Κίνα. Οι εξόριστοι Θιβετιανοί δίνουν μια γενναία μάχη ενάντια στην παραπλανητική περιγραφή του παρελθόντος τους από την Κίνα. Το Μουσείο του Θιβέτ στο Dharamshala της Ινδίας είναι ένα «μουσείο φτιαγμένο από και για Θιβετιανούς» με στόχο να «προκαλέσει τις αναπαραστάσεις του Θιβέτ και των Θιβετιανών ανθρώπων που εμφανίζονται σε μουσεία στην Κίνα» και αλλού. Το μουσείο λέει μια «διαφορετική ιστορία». Το Θιβέτ σε αυτό το μουσείο «έχει ένα παρελθόν, ένα παρόν και ένα μέλλον», σε αντίθεση με τα μουσεία της Κίνας που είναι συσκευασμένα θεάματα που λένε ιστορίες πόνου, θυμού και προδοσίας.