Στις 18 Ιουλίου μεταβαίνει στις ΗΠΑ για συζητήσεις ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος
Το προβάδισμα της αεροπορικής ισχύος στο Αιγαίο έστω και με… μισό βήμα μπροστά από την Τουρκία επιδιώκει να διατηρήσει η χώρα μας, δρομολογώντας, επί της ουσίας, την εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την απόκτηση 20 + 20 μαχητικών αεροσκαφών F-35. Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη είναι 5ης γενιάς, μπορούν να αναλάβουν και να φέρουν εις πέρας πολλαπλούς ρόλους και αποστολές και είναι εξοπλισμένα με προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα έχοντας παράλληλα χαρακτηριστικά χαμηλής παρατηρησιμότητας (stealth). Το γεγονός ότι η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να «τρέξει» ακόμη πιο γρήγορα το συγκεκριμένο εξοπλιστικό πρόγραμμα, συνολικού ύψους περίπου 3,5 δισ ευρώ, έρχεται σχεδόν ταυτόχρονα με την πρόθεση του αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάϊντεν να στηρίξει το τουρκικό αίτημα για την προμήθεια 40 νέων F-16 Viper (4,5ης γενιάς) και την αναβάθμιση στο ίδιο επίπεδο ακόμη 80, καταδεικνύει το μέγεθος της προσπάθειας που καταβάλει η ελληνική πλευρά ώστε η Πολεμική μας Αεροπορία να συνεχίσει να έχει το πάνω χέρι στους ουρανούς του Αιγαίου. Να σημειώσουμε πως το κόστος του συγκεκριμένου τουρκικού προγράμματος, εάν σε αυτό προστεθεί η αγορά πυρομαχικών και η τεχνική υποστήριξή του, αναμένεται να προσεγγίσει τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ θεωρείται ζωτικό για την προσπάθεια της τουρκικής Π.Α να διατηρήσει τα F-16 της επιχειρησιακά και μάχιμα για τα επόμενα τουλάχιστον 15 χρόνια.
Υπογραφή LοR
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος υπέγραψε λίγο πριν αναχωρήσει για τη Μαδρίτη, συνοδεύοντας τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη στο ταξίδι του για να λάβει μέρος στη Σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, υπέγραψε την αποστολή αιτήματος μέσω Letter of Request προς την αμερικανική κυβέρνηση. Το σχετικό αίτημα θα κοινοποιήσει μέσα στις επόμενες ημέρες προς την αμερικανική πλευρά η Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών, η οποία άλλωστε έχει και την τελική ευθύνη υλοποίησης του προγράμματος. Εν συνεχεία, το ΥΠΕΘΑ θα αναμένει την απάντηση των ΗΠΑ για τη διαθεσιμότητα, το κόστος, αλλά και το χρονοδιάγραμμα παράδοσης των πρώτων 20 αεροσκαφών. Ως προς τα παραπάνω, το ΥΠΕΘΑ αναμένεται ότι θα αποκτήσει μία πρώτη ξεκάθαρη εικόνα μέσα στον επόμενο μήνα, δεδομένου ότι τόσο ο Α\ΓΕΕΘΑ κ. Κων Φλώρος όσο και ο κ. Παναγιωτόπουλος, πρόκειται να επισκεφθούν διαδοχικά στις 7 και 18 Ιουλίου την Ουάσιγκτον, όπου και θα έχουν σειρά επαφών με εκπροσώπους του αμερικανικού Πενταγώνου αλλά και της κατασκευάστριας εταιρείας Lockheed Martin. Μέσα στις προθέσεις της χώρα μας είναι, μέσω της περαιτέρω ενίσχυσης της Πολεμικής μας Αεροπορίας και με μαχητικά 5ης γενιάς F-35, να εξακολουθήσει να προηγείται τεχνολογικά και ποιοτικά έναντι της Τουρκίας, η οποία, αναγκαστικά πλέον και για αρκετά χρόνια ακόμη, θα περιοριστεί στη χρήση μαχητικών αεροσκαφών 4,5η γενιάς όπως είναι τα F-16 Viper. Να επισημάνουμε ότι οι ΗΠΑ έχουν από το 2019 εξοβελίσει την Άγκυρα από το πρόγραμμα των F-35 λόγω της απόκτησης του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400.
Καλώς εχόντων των πραγμάτων πάντως και με βάση το αισιόδοξο σενάριο, τα πρώτα F-35 θα αρχίσουν να εντάσσονται στην Πολεμική μας Αεροπορία το 2028. Ένας από τους βασικούς λόγους που ενδέχεται να καθυστερήσει η υλοποίηση του σχετικού εξοπλιστικού προγράμματος σχετίζεται με την ασφυξία που όπως εκτιμάται αναμένεται να υπάρξει στη γραμμή παραγωγής του αεροσκάφους, λόγω των αυξημένων παραγγελιών που υπάρχουν για την αμερικανική Πολεμική Αεροπορία αλλά και εξαιτίας του γεγονότος ότι στη σχετική λίστα παραγγελιών προηγούνται αρκετές ακόμη χώρες, εντός αλλά και εκτός ΝΑΤΟ, όπως, μεταξύ άλλων, είναι η Φιλανδία, η Ελβετία, ο Καναδάς, το Ισραήλ, η Γερμανία κ.α. Να σημειώσουμε πως πριν από περίπου ένα μήνα ο κ. Παναγιωτόπουλος είχε συναντήσει στο γραφείο του στο ΥΠΕΘΑ ένα μεικτό τεχνικό κλιμάκιο, αποτελούμενο από στελέχη του αμερικανικού Πενταγώνου που συμμετέχουν στο πρόγραμμα JSF PO (Joint Strike Fighter Program Office) για την κατασκευή των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και μέλη της Lockheed Martin, με τα οποία και συζήτησε την επικαιροποίηση των στοιχείων της αιτούμενης προμήθειας.
Τουρκικό αίτημα
Από την άλλη πλευρά, το αίτημα της Τουρκίας προς τις ΗΠΑ να ανάψει το «πράσινο φως» για την προμήθεια 40 νέων και την αναβάθμιση ενός μέρους του αεροπορικού της στόλου F-16, σε επίπεδο Viper, δεν θα πρέπει, επί του παρόντος να θεωρείται δεδομένο. Το αμερικανικό Κογκρέσο ήδη από το 2018, αρνείται να επιτρέψει τις πωλήσεις όπλων προς την Άγκυρα αφενός εξαιτίας της προμήθειας των ρωσικών S-400 από τις τουρκικές Ε.Δ αφετέρου ως έκφραση διαφωνίας για την πολιτική που χαράζει ο Ερντογάν στην ευρύτερη περιοχή της Ν.Α Μεσογείου. Όπως πάντως φέρεται να είπε ο πρόεδρος Μπάιντεν στον Τούρκο ομόλογό του στη Μαδρίτη όπου και συναντήθηκαν, μέσα στις προθέσεις του είναι αμέσως μόλις προσγειωθεί στην Ουάσιγκτον, να εργαστεί για να επιλύσει το ζήτημα των F-16. «Θα κάνω μια προσπάθεια να το περάσω από το Κογκρέσο», υποσχέθηκε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κάτι το οποίο, καλώς εχόντων των πραγμάτων, εκτιμάται ότι θα πράξει προς τα τέλη του έτους, λόγω της προσδοκίας που υπάρχει ότι το αποτέλεσμα των ενδιάμεσων εκλογών του Νοεμβρίου του 2022, (όπου επανεκλέγονται τα μέλη της Βουλής καθώς και το ένα τρίτο των μελών της Γερουσίας) θα ξεμπλοκάρει το σχετικό τουρκικό αίτημα.