Οι Ολλανδοί ειδικοί που εκπόνησαν τη μελέτη για το σχέδιο για τη Θεσσαλία προειδοποιούν: Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για να σταματήσει (ή τουλάχιστον να μειωθεί) η παραγωγή του βαμβακιού στον Κάμπο, που καταναλώνει πολύ νερό (που δεν υπάρχει) και μειώνει δραματικά τον υδροφόρο ορίζοντα, η περιοχή θα γίνει πολύ σύντομα- ίσως και μέσα στα επόμενα 15 χρόνια- μια κανονική έρημος!
Η μελέτη δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αμφιβολίες. Οδηγούμαστε σε μια οικολογική καταστροφή τεραστίου μεγέθους και αν δεν υπάρξει άμεση αντίδραση, σε λίγα χρόνια στον Κάμπο δεν θα μπορεί να φυτρώσει τίποτα απολύτως. Και όπως αναφέρει μιλώντας στην Καθημερινή ο Ελληνας διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας των Ολλανδών ειδικών, ο χρόνος πιέζει. Η καταστροφή είναι πιθανό να συμβεί μέσα στα επόμενα 15 χρόνια. Φανταστείτε στη μέση της Ελλάδας μια έρημος…
Η πρόταση των Ολλανδών ειδικών για τον Κάμπο
Το σκεπτικό των Ολλανδών είναι σαφές. Με δεδομένο το νερό που υπάρχει διαθέσιμο στην περιοχή, να συνεχίσουν οι αγρότες στη Θεσσαλία να καλλιεργούν βαμβάκι (που θέλει εντατική άρδευση), απλά δεν βγαίνει. Γι΄αυτό προτείνουν να σταματήσουν οι αγρότες να καλλιεργούν βαμβάκι, αν όχι τελείως, τουλάχιστον ορισμένα προϊόντα και σε ένα ποσοστό.
Όπως αναφέρει η έκθεση που παρέδωσαν οι Ολλανδοί στην Κυβέρνηση, “η ευρεία χρήση υπόγειων υδάτων από τους αγρότες της Θεσσαλίας μέσω δεκάδων χιλιάδων γεωτρήσεων, με ή χωρίς άδεια, έχει οδηγήσει στην εξάντληση των επιπέδων του υπόγειου ύδατος με αποτέλεσμα σε πάρα πολλές περιπτώσεις την εισροή θαλασσινού νερού στον υπόγειο υδροφορέα. Καθώς τα υπόγεια ύδατα θα υφαλατώνονται, οι αγρότες δεν θα μπορούν πλέον να τα χρησιμοποιούν για άρδευση, και ο γεωργικός τομέας θα αντιμετωπίσει έναν πραγματικά τεράστιο κίνδυνο σοβαρής και μη αναστρέψιμης ζημιάς, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν σε πολλές άλλες χώρες που υπεραντλούσαν νερό για άρδευση.
Οι αγρότες της Θεσσαλίας αναγκάζονται να αντλούν νερό από όλο και πιο μεγάλα βάθη προκειμένου να ποτίσουν τις χαμηλής αξίας και υψηλής απαίτησης σε νερό καλλιέργειές τους. Αυτό το μοντέλο δεν είναι βιώσιμο και έχει ημερομηνία λήξης.”
Φυσικά μετά θα προκύψει το ερώτημα, και τι θα καλλιεργήσουν οι αγρότες της Θεσσαλίας; Οι Ολλανδοί ειδικοί αντιπροτείνουν άλλες καλλιέργειες, όπως ντομάτα και σουσάμι, που είτε χρειάζονται λιγότερη έκταση για να καλλιεργηθούν, είτε χρειάζονται λιγότερο νερό. (Η ντομάτα δηλαδή χρειάζεται περισσότερο νερό από το βαμβάκι αλλά θα καλλιεργούνται λιγότερα στρέμματα.)
Αυτό που προτείνεται δηλαδή ως λύση για να διασφαλιστεί το εισόδημα των αγροτών και παράλληλα να προστατευτεί ο υδροφόρος ορίζοντας της περιοχής, είναι να γίνει μια σταδιακή μετάβαση από τις σημερινές καλλιέργειες, χαμηλής αξίας και υψηλών απαιτήσεων σε νερό (π.χ. βαμβάκι και καλαμπόκι) σε καλλιέργειες κηπευτικών και φρούτων που απαιτούν (τις περισσότερες φορές) λιγότερο νερό και χώρο, ενώ παράλληλα έχουν υψηλότερη αξία παράγοντας μεγαλύτερο εισόδημα για τους παραγωγούς.
Ο Κάμπος χρειάζεται περισσότερο νερό
Μια άλλη πρόταση που κάνουν οι Ολλανδοί είναι να ενισχυθεί η προσφορά ύδατος στην περιοχή, αφού το έλλειμα υπολογίζεται στα 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα. Προτείνουν λοιπόν να έρθει νερό από τον άνω ρου του Αχελώου και να χρησιμοποιηθεί με ένα ρυθμιστικό έργο. Να μπορεί να χρησιμοποιείται όποτε υπάρχει ανάγκη.
Προτείνεται ακόμα να κατασκευαστούν μικροί ταμιευτήρες νερού στις ορεινές περιοχές, που θα χρησιμεύσουν και στη διαχείριση των πλημμυρών. Αυτές οι κατασκευές θα διευκολύνουν την οργανωμένη παροχή νερού στις χαμηλότερες γεωργικές περιοχές.
0,80€ εισπράττει ο παραγωγός για την ντομάτα, 2€ η τιμή στο σούπερ μάρκετ
Μήπως να δημιουργηθούν κλωστήρια στην περιοχή
Η ιδέα να εγκαταλείψουν οι αγρότες του Κάμπου το βαμβάκι βρίσκει φυσικά όλους τους ντόπιους παράγοντες αντίθετους, αφού θα έρθουν σε σύγκρουση με τους ψηφοφόρους τους. Κάθετα αντίθετος για παράδειγμα είναι ο Περιφερειάρχης Θεσαλίας κ. Κουρέτας, αλλά και ο πρωθυπουργός δεν τόλμησε να επιμείνει στην πρόταση των Ολλανδών, στη συνάντηση που είχε πρόσφατα με αντιπροσωπεία των αγροτών. Αλλωστε η μίνι εξέγερση των αγροτών είναι πρόσφατη και έρχονται και ευρωεκλογές.
Ορισμένοι προτείνουν λοιπόν αντί θα αλλάξει η παραγωγή, να δημιουργηθούν κλωστήρια στην Θεσσαλία ώστε να κερδίσουν οι αγρότες από την προστιθέμενη αξία του προϊόντος.
Οι Ολλανδοί θεωρούν την ιδέα “χαμένη από χέρι” αφού όλοι γνωρίζουν ότι η ευρωπαϊκή υφαντουργεία δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τα φθηνά χέρια της Ασίας. Πόσο μάλλον που οι επενδύσεις είναι τεράστιες…