Οι μπουλντόζες της συγκάλυψης του εγκλήματος στα Τέμπη σάρωσαν και κρίσιμο βιολογικό υλικό, το οποίο εντόπισε δέκα μήνες μετά η ειδική ομάδα Anubis
Χωρίς καμιά ντροπή πέταξαν ανθρώπινα μέλη και υπολείμματα σε οικόπεδο του ΟΣΕ στο Κουλούρι, όπου δέκα μήνες μετά βρέθηκε μέχρι και χαμένο κομμάτι του κυλικείου. Αυτοί που δήθεν ήθελαν να ρίξουν άπλετο φως στην υπόθεση αγνόησαν κάθε πρωτόκολλο και απομάκρυναν κάθε κρίσιμο στοιχείο.
Επειτα από επίμονα αιτήματα συγγενών, στα μέσα του Νοέμβρη 2023 η ομάδα Anubis Coldcase K9 κλήθηκε στο σημείο όπου φυλάσσονται συντρίμμια από τη μοιραία νύχτα. Βρήκε ανθρώπινα μέλη και υπολείμματα μέσω σκύλων ειδικά εκπαιδευμένων στην ανίχνευση πτωμάτων και ανθρώπινων υπολειμμάτων. Τα σοκαριστικά ευρήματα δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία για την προχειρότητα με την οποία ενήργησαν οι επιχειρούσες τότε αρχές αλλά ούτε για το πως ό,τι έκαναν είχε σκοπό να αλλοιωθούν κρίσιμα πειστήρια. Η πολυσέλιδη έκθεση που συνέταξαν κατατέθηκε προ ολίγων ημερών στον εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη.
Ευρήματα που προκαλούν φρίκη
Κατά τις αρχές της έρευνας στα μέσα Νοεμβρίου 2023 η εκπρόσωπος της ομάδας Αγγελική Διακομανώλη είχε μιλήσει στα μέσα ενημέρωσης και είχε αναφέρει ότι οι ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι εντόπισαν ανθρώπινα υπολείμματα και μέλη. Τότε ο Αρειος Πάγος είχε εκδώσει ανακοίνωση με την οποία ουσιαστικά διέψευδε τους ισχυρισμούς της. Η ανακοίνωση έλεγε πως έχουν ανευρεθεί «αρκετά μικρά υπολείμματα οστών και βιολογικού υλικού (λίπος)», τα οποία έχουν αποσταλεί στη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών για έλεγχο DNA και ταυτοποίηση.
Ο επικεφαλής της ομάδας Βαγγέλης Αλεξανδρής αναφέρει στο Documento τι ακριβώς βρέθηκε στο σημείο: «Από το συνεργείο μας εντοπίστηκαν διάφορα ευρήματα τα οποία τέθηκαν προς διερεύνηση στο Τμήμα Εγκληματολογικών Ερευνών (ΤΕΕ), το οποίο και τα παρέλαβε. Κάποια έχουν την ονομασία “ανθρώπινα υπολείμματα”, κάποια έχουν την ονομασία “ύποπτα δείγματα” και κάποια “προσωπικά αντικείμενα”. Τρία από τα ευρήματα στο σύνολο μας προβλημάτισαν ιδιαίτερα. Το ένα από τα τρία έφερε στο εσωτερικό ενός καμένου παπουτσιού ύποπτο βιολογικό υλικό στο οποίο κατά την αυτοψία στον εντοπισμό φαινόταν να είναι μέσα ακρωτηριασμένο άκρο. Δεν το περιεργαστήκαμε για να μην καταστρέψουμε το εύρημα και παραδόθηκε στο ΤΕΕ. Κατά τη διάρκεια διερεύνησης δέκα μήνες μετά και εφόσον στο δυστύχημα υπάρχει μεγάλη εφαρμογή δυνάμεων – ενέργειας στο ανθρώπινο σώμα είναι φυσιολογικό να επέλθει διαμελισμός. Οταν δύο οστά είναι συνενωμένα με άρθρωση αυτό ονομάζεται μέλος κι αυτό εντοπίστηκε. Υπάρχουν φωτογραφίες που έχουν αποτυπωθεί στην έκθεσή μας και προς σεβασμό δεν θέλω να δώσω λεπτομέρειες για το τρίτο εύρημα».
Ανθρώπινα υπολείμματα, μέλη, βιολογικό υλικό και προσωπικά αντικείμενα εντοπίστηκαν σε περιοχή εκτός χαρτογράφησης που είχε υποδείξει η Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών (ΕΔΑΠΟ). Οπως μας εξήγησαν από την ομάδα Anubis, εξαιτίας της σφοδρής σύγκρουσης δεν είναι δυνατό οι επιβάτες να μη μετατοπίστηκαν από την αρχική τους θέση. Αυτός είναι και ο λόγος που βρέθηκαν ευρήματα σε διάφορα σημεία, σύμφωνα με τους νόμους της κίνησης. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Documento, όσα δείγματα έδωσαν αποτελέσματα DNA είναι σε γνώση των αρμόδιων αρχών και ως εκ τούτου έχουν ειδοποιήσει τις οικογένειες των θυμάτων.
Απέρριψαν αιτήματα άμεσης επέμβασης
Η ομάδα Anubis, η μόνη στην Ελλάδα που διαθέτει σκύλους εκπαιδευμένους να εντοπίζουν θανόντες και υπολείμματα αυτών (είναι η ίδια ομάδα που εντόπισε τη σορό του Μπάμπη Κούτσικου στο Μεσολόγγι), αιτήθηκε από την πρώτη στιγμή να επέμβει για να βοηθήσει αφιλοκερδώς στην έρευνα των αρχών για τον εντοπισμό αγνοουμένων. Κάθε αρμόδιος τους το αρνήθηκε παρά την αξιέπαινη επιμονή τους. Μάλιστα όταν η Αγγ. Διακομανώλη, που είχε αναλάβει την επικοινωνία, κλήθηκε από τον υπεύθυνο γραφείου Τύπου της πυροσβεστικής Βασίλη Βαθρακογιάννη ανέφερε ότι η ίδια βλέπει από τις ειδήσεις πως υπάρχουν αγνοούμενοι και εκείνος της απάντησε ότι στη συγκεκριμένη φάση των ερευνών η παρουσία της ομάδας δεν είναι απαραίτητη γιατί η σκηνή βρίσκεται σε διαδικασία αποκάθαρσης και ενδεχομένως να δημιουργηθεί πρόβλημα από την παρουσία τους εκεί.
Τα ευρήματα δέκα μήνες μετά αλλά και η ίδια η πραγματικότητα έρχονται να διαψεύσουν αυτούς τους ισχυρισμούς και να μας κάνουν να ερωτηθούμε γιατί ενώ τους προσφέρθηκαν τα διαθέσιμα μέσα για την εύρεση αγνοούμενων και μελών τους, τα απέρριψαν. Αρνήθηκαν δηλαδή την εμπλοκή της μόνης ομάδας που θα μπορούσε να βοηθήσει στην εύρεση αγνοουμένων και μελών τους.
Εντύπωση προκαλεί ότι στις 20 Φλεβάρη 2023, μόλις οκτώ ημέρες πριν από το τραγικό δυστύχημα που στοίχισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους, είχε εκδοθεί νέο ΦΕΚ επικαιροποιημένου κανονισμού εσωτερικής υπηρεσίας των ΕΜΑΚ, το οποίο ανέφερε ψευδώς πως η ΕΜΑΚ διαθέτει σκύλους οι οποίοι μπορούν να εντοπίσουν θανόντες. Προκύπτει όμως από την απάντησή τους σε σχετικό έγγραφο ερώτημα του εφέτη ανακριτή, μήνες μετά, ότι δεν διαθέτουν αυτή την ειδικότητα.
Εψαχναν συνεχώς για πολλές ημέρες
Η ομάδα ακολούθησε τη μέθοδο της τυφλής έρευνας, έψαξε δηλαδή τον χώρο από την αρχή σαν να μην είχε γίνει άλλη έρευνα. Οι ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι ήταν οδηγοί, μάρκαραν την περιοχή που εντόπιζαν υπολείμματα ώστε να έρθει μετέπειτα η ομάδα να ψάξει. Τα σκυλιά μπορούν να υποδείξουν στον χειριστή τους ακόμη και σημεία που έχουν έρθει σε επαφή με ανθρώπινη σορό, ιστό ή εν γένει βιολογικό υλικό, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα μέσω της μεθόδου σάρωσης να βρουν DNA.
Ερχόμενη στον χώρο η ειδική ομάδα παρατήρησε πως η διάταξη των συντριμμιών ήταν πολύ πυκνή, με αποτέλεσμα να δυσκολευτούν στην έρευνά τους. Ως εκ τούτου χώρισαν την περιοχή σε τρεις ζώνες για να μπορέσουν να δουλέψουν καλύτερα και να αποδώσουν με μεγαλύτερη σαφήνεια τα ευρήματά τους. Αλλωστε, όπως επισημαίνουν στην έκθεσή τους, τα αδρανή υλικά (χώμα) έχουν αναμειχθεί με συντρίμμια κατά την πρόσκρουση.
Η έρευνα της ομάδας Anubis αναδεικνύει τις αρχικές παραλείψεις των αρμόδιων αρχών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι για την εξέταση μόνο ενός βαγονιού χρειάστηκαν σχεδόν πέντε ημέρες, ενώ από το πεδίο της σύγκρουσης μεταφέρθηκε άτακτα χωρίς καν να ελεγχθεί ενδελεχώς.
Το βαγόνι που κανείς δεν είχε ψάξει
Ενα βαγόνι που οι παριστάμενοι από την Τροχαία κατονόμασαν ως Β2 βρισκόταν στον χώρο αναποδογυρισμένο και καμένο. Σε αυτό βρέθηκαν τα περισσότερα ανθρώπινα υπολείμματα από την ομάδα Anubis, κυρίως στο πρόσθιο μέρος του. Λόγω της θέσης του όλο το πλαίσιο πάνω στο οποίο ήταν στηριγμένα τα καθίσματα, αφού κάηκε, έπεσε σκεπάζοντας το πάτωμα του βαγονιού, το οποίο ήταν επίσης καλυμμένο με στάχτες.
«Η κατασκευή του πατώματος που στηρίζει τα καθίσματα δεν είναι κομμένη από ενέργειες απελευθέρωσης με εργαλεία που αυτό σημαίνει ότι δεν ερευνήθηκε ποτέ το υπόστρωμα και βρίσκεται στη συγκεκριμένη θέση από την ημέρα του ατυχήματος» παρατηρεί ο συντάκτης της έκθεσης. Ο χώρος κάτω από όλα αυτά τα σίδερα ουδέποτε ψάχτηκε. Ούτε καν η πυροσβεστική δεν έψαξε από κάτω, την ώρα που μέχρι και σήμερα έχουμε αγνοούμενη. Στον χώρο βρέθηκαν επίσης εννέα κινητά τηλέφωνα και διάφορα προσωπικά αντικείμενα.
Δαχτυλίδι «μιλά» για θερμοκρασίες έως 1.064 °C
Ακόμη ένα αξιόλογο εύρημα της ομάδας είναι ένα χρυσό δαχτυλίδι το οποίο βρέθηκε αναλλοίωτο επίσης στο βαγόνι Β2. Σύμφωνα με την έκθεση της ομάδας, «καταδεικνύεται ότι η θερμοκρασία δεν ξεπέρασε τους 1.064 βαθμούς κελσίου γιατί βρέθηκε αναλλοίωτο. Αντίστοιχα βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες λιωμένου αλουμινίου το οποίο έχει θερμοκρασία τήξης 600-660 βαθμούς κελσίου. Αυτό μας επισημαίνει ότι και τα υπολείμματα εκτέθηκαν σε θερμοκρασία από 660 βαθμούς έως σίγουρα λιγότερο από 1.064 βαθμούς κελσίου». Το συγκεκριμένο εύρημα μπορεί να δώσει σημαντικές πληροφορίες για τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά το δυστύχημα και σίγουρα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τους ερευνητές.
Ενδείξεις για το πώς έγινε η εκχωμάτωση
Οι χειριστές περισυνέλεξαν από τον χώρο μεταξύ άλλων και ζωικά οστά, τα οποία πρέπει να μεταφέρθηκαν μαζί με τα συντρίμμια από τον αρχικό τόπο της σύγκρουσης. Αυτό αποδεικνύεται καθώς «η διαφορετικότητα της χρωματολογίας των οστών οφείλεται στην παρατεταμένη έκθεση στο ηλιακό φως πριν το ατύχημα και επίσης βρισκόντουσαν ανάμεσα σε λαμαρίνες μετά τη μεταφορά τους» και «ο δε τρόπος μεταφοράς των αδρανών υλικών θεωρούμε ότι έγινε από τα χωματουργικά μηχανήματα με απόξεση της επιφάνειας του εδάφους και στη συνέχεια η μεταφορά τους».
Αγνόησαν ότι υπήρχε αγνοούμενος
Τα ίδια τα ευρήματα αλλά και η σημαντικότητά τους αποδεικνύουν περίτρανα πως αν είχαν κληθεί από την πρώτη στιγμή, όπως οι ίδιοι είχαν ζητήσει, «τα ευρήματα θα ήταν πιο πλούσια». Ο συντάκτης της έκθεσης καταλήγει ότι δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν εάν «τα δείγματα μπορούν να είναι αξιοποιήσιμα». Λίγο παρακάτω αναφέρει πως «εφόσον δεν είχε ταυτοποιηθεί βιολογικά έστω και ένας άνθρωπος, δεν έπρεπε να προκύψει μεταφορά των συντριμμιών και των αδρανών υλικών από το σημείο 0. Ειδικά για το βαγόνι που μας υπέδειξαν σαν κυλικείο που έφερε πάνω του ανθρώπινα υπολείμματα έπρεπε να έχει μεταφερθεί και να παραμείνει καλυμμένο» κι όχι να μεταφερθεί σε χώρο που είναι εκτεθειμένος σε περιβαλλοντολογικές συνθήκες και χωρίς οροφή.
«Δεν έγινε διάνοιξη των μεγάλων συντριμμιών πριν φύγουν από το πεδίο στον Ευαγγελισμό, ενώ γνώριζαν ότι δεν είχε ολοκληρωθεί η διαδικασία της ανεύρεσης και η εργαστηριακή ταυτοποίηση όλων των θυμάτων» καταλήγει η έκθεση-κόλαφος, η οποία δίνει εξαιρετικά κρίσιμα στοιχεία που αποδεικνύουν την παραποίηση αποδεικτικού υλικού και εντέλει τη συγκάλυψη.
Βρέθηκε χαμένο κομμάτι του κυλικείου
Μέχρι τώρα γνωρίζαμε για ένα μέρος του κυλικείου, από το οποίο είχαν προκύψει αρκετές πληροφορίες σχετικά με τους θανόντες που επέβαιναν σε αυτό. Η ομάδα των ειδικών σκύλων εντόπισε κατά την έρευνα στον χώρο ακόμη ένα τμήμα του κυλικείου, το οποίο μάλιστα τους κατονομάστηκε ως τμήμα ηλεκτράμαξας. Ωστόσο το εξωτερικό χρώμα του έδωσε την αληθινή χρωματολογία του κυλικείου και έτσι η ομάδα αποφάσισε να ανοιχτεί το συγκεκριμένο τμήμα. Οι σκύλοι είχαν δώσει ένδειξη από το κάτω μέρος του βαγονιού, εντός μιας αναδίπλωσης. Η ομάδα μετέπειτα το σήκωσε με αρπάγη και κατάφερε με ειδικά εργαλεία να το διανοίξει και να έρθει αντιμέτωπη με πολύ σημαντικά ευρήματα.
Το τμήμα βαγονιού δεν ήταν εξωτερικά καμένο αλλά παρουσίαζε κάποιες μικροφθορές από πυρκαγιά εσωτερικά. Μέσα σε αυτό βρέθηκαν στοιχεία που πιστοποιούν ότι πρόκειται για χαμένο κομμάτι του κυλικείου, το οποίο μέχρι τώρα δεν είχε διερευνηθεί από καμιά αρμόδια αρχή, καθώς, όπως προκύπτει, πριν από την επέμβαση της ομάδας Anubis κανείς δεν γνώριζε την ύπαρξή του. Αυτό είναι ακόμη ένα στοιχείο που αποδεικνύει περίτρανα πως οι έρευνες έγιναν χωρίς να τηρηθεί κανένα πρωτόκολλο, εξού και βρισκόμαστε να ανακαλύπτουμε κρίσιμα στοιχεία τόσους μήνες μετά.
Μετά το άνοιγμα της άμορφης μάζας βρέθηκαν αντικείμενα όπως το ταμείο του μπαρ, τερματικό POS και σαμπανιέρα μεταξύ άλλων, τα οποία το πιστοποιούν ως μέρος του κυλικείου. Σημειώνεται πως βρέθηκε και δεύτερο, μικρότερο τμήμα βαγονιού, το οποίο εξωτερικά ταίριαζε επίσης με κομμάτι από το κυλικείο, ωστόσο κατά τη διάνοιξή του δεν εντοπίστηκαν περαιτέρω ευρήματα.