Του Γιώργου Λαμπίρη
Ισχυρή είναι η επίδραση που έχουν δεχτεί συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων στα σούπερ μάρκετ, λόγω των εξελίξεων στα εδάφη της Ουκρανίας. Τα στοιχεία που προέρχονται από την αποτύπωση της IRI και έχει στη διάθεσή του το Capital.gr δείχνουν ότι τόσο η επίδραση του πολέμου όσο και των διεθνών συγκυριών έχουν συμβάλει στις αυξήσεις των προϊόντων που παρατίθενται στη συνέχεια, οι οποίες είναι και οι μεγαλύτερες αυξήσεις από τις κατηγορίες που διατίθενται στα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, τον Ιούλιο του 2022 την μεγαλύτερη αύξηση τιμής παρουσίαζαν τα σπορέλαια με ποσοστό 35,8%. Το συγκεκριμένο αγαθό κόστιζε 3,15 ευρώ ανά λίτρο τον Ιούλιο του 2021, με την τιμή να εκτοξεύεται ακριβώς έναν χρόνο αργότερα, τον Ιούλιο του 2022 στα 4,28 ευρώ ανά λίτρο. Δεύτερη κατηγορία με τη μεγαλύτερη αύξηση τιμής είναι το ελαιόλαδο, όπου η τιμή από τα 8,33 ευρώ το λίτρο ανήλθε στα 9,88 ευρώ το λίτρο με αύξηση κατά 18,6%. Ακολουθεί στην κατάταξη το αλεύρι με ανατίμηση από Ιούλιο σε Ιούλιο κατά 12,3%, το χαρτί κουζίνας με 11,4%, τo νωπό κοτόπουλο με 11,3%, η γατοτροφή με 10,3%, το συσκευασμένο ψωμί με 9,9%, οι κατεψυγμένες πίτες με 9,9%, ο καφές φίλτρου με 9,3%, το συσκευασμένο τυρί με 9,1%. Θα θυμίσουμε ότι ο πληθωρισμός του Ιουλίου – μήνα κατά τον οποίο προκύπτουν τα στοιχεία της IRI – με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ήταν στο 11,6% (11,4% τον Αύγουστο).
Η επίδραση της Ουκρανίας και ο ρόλος των πρώτων υλών
Να σημειωθεί ότι κατηγορίες προϊόντων όπως τα σπορέλαια επηρεάζονται άμεσα από τις εξελίξεις στην Ουκρανία, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη χώρα αποτελεί τον μεγαλύτερη τροφοδότη της Ευρώπης με πρώτες ύλες όπως σπόροι και δημητριακά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επηρεάζεται και η τιμή των σπορελαίων. Ταυτόχρονα όμως και άλλες κατηγορίες προϊόντων όπως είναι για παράδειγμα τα τυροκομικά, επηρεάζονται και αυτά εμμέσως από τις ζωοτροφές όπου επίσης ένα μεγάλο μέρος της διακύμανσης στις τιμές τους εξαρτάται από την Ουκρανία και τα δημητριακά που χρησιμοποιούνται ως τροφή για τα κοπάδια. Σε κάθε περίπτωση η άρση του εμπάργκο στα λιμάνια της Ουκρανίας μετά τη συμφωνία που υπεγράφη με τη Ρωσία στη διάρκεια του καλοκαιριού αναμένεται ότι σταδιακά θα μπορέσει να εξομαλύνει την εικόνα στον τομέα των δημητριακών.
Ταυτόχρονα, το κόστος επιμέρους κατηγοριών επηρεάζεται επίσης από τον πόλεμο και τις ευρύτερες πληθωριστικές πιέσεις και λόγω της αύξησης των πρώτων υλών συσκευασίας, του κόστους ενέργειας και των μεταφορικών.
Οι κατηγορίες προϊόντων με τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών (Ιούλιος 2021-Ιούλιος 2022) – Μέση τιμή σε ευρώ | |||
Ιούλιος 2021 | Ιούλιος 2022 | Μεταβολή | |
Σπορέλαια | 3,15 | 4,28 | 35,8% |
Ελαιόλαδο | 8,33 | 9,88 | 18,6% |
Αλεύρι | 1,29 | 1,45 | 12,3% |
Χαρτί κουζίνας | 1,94 | 2,16 | 11,4% |
Νωπό κοτόπουλο | 4,91 | 5,47 | 11,3% |
Γατοτροφή | 0,84 | 0,92 | 10,3% |
Συσκευασμένο ψωμί | 1,41 | 1,55 | 9,9% |
Κατεψυγμένες πίτες | 2,34 | 2,57 | 9,9% |
Καφές φίλτρου | 4,54 | 4,96 | 9,3% |
Συσκευασμένο τυρί | 2,57 | 2,8 | 9,1% |
Χαρτί υγείας | 3,18 | 3,45 | 8,4% |
Μπισκότα | 1,31 | 1,42 | 8,2% |
Βρεφικές πάνες | 9,38 | 10,13 | 8,1% |
Ζυμαρικά | 1,03 | 1,11 | 7,7% |
Ελληνικός καφές | 2,36 | 2,54 | 7,4% |
Σοκολάτες | 1,36 | 1,45 | 7,3% |
Βούτυρο | 2,98 | 3,18 | 6,9% |
Κονσέρβες | 1,45 | 1,55 | 6,7% |
Σαμπουάν | 3,16 | 3,37 | 6,6% |
Αφρόλουτρο | 2,83 | 3,01 | 6,3% |
Capital.gr