Υπάρχουν πολλοί αρχαίοι μύθοι γύρω από τα νησιά της Ελλάδας. Συναρπαστικές ιστορίες που αφηγούνται γεγονότα και συμβάντα που εξάπτουν τη φαντασία. Αν όντως συνέβησαν στο παρελθόν δεν το γνωρίζουμε. Ωστόσο, μέχρι σήμερα ακολουθούν την πορεία και την εξέλιξη κάποιων από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα κυκλαδονήσια, μεταξύ των οποίων η Σύρος, η Τήνος, η Σαντορίνη, η Νάξος και η Μήλος.
Σύρος
Η Σύρος είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά και «πολύπλοκα» νησιά των Κυκλάδων. Με την Ερμούπολη και τα αρχοντικά της κτήρια να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των περισσότερων και την γραφική Άνω Σύρο με την ατμόσφαιρα μεσαίωνα να γοητεύει τους πάντες, δεν είναι να αναρωτιέται κανείς γιατί κάθε χρόνο συγκεντρώνει όλο και περισσότερους επισκέπτες.
Ο μύθος του νησιού για την ιστορία της δημιουργίας του σχετίζεται με τον πρώτο βασιλιά της Σύρου, τον Κοιράνο. Πιο συγκεκριμένα, όταν το πλοίο του βυθίστηκε στη θάλασσα, ανάμεσα στην Πάρο και τη Νάξο, ένα δελφίνι τον έσωσε και τον μετέφερε σε μια σπηλιά, η οποία σήμερα φέρει το όνομά του: Κοϊράνιο Άντρο.
Άνθρωπος σεβαστός και με πολλές αρετές, πολύ γρήγορα έγινε αποδεκτός από τους κατοίκους του νησιού κατορθώνοντας να γίνει και βασιλιάς τους. Επιπλέον, η Αρχόντισσα των Κυκλάδων, όπως είναι γνωστή διαφορετικά η Σύρος, φημολογείται, ότι είναι η γενέτειρα του Ερμή, αν και οι απόψεις διίστανται καθώς πολλοί μελετητές ισχυρίστηκαν ότι ήταν η Αρκαδία. Ανεξάρτητα, ωστόσο, από αυτό οι ιστορικοί συμφωνούν ότι ο θεός του πλούτου, της τύχης και του ταξιδιού πρέπει να είχε ιδιαίτερη σημασία για το νησί, δεδομένου ότι το όνομα της πρωτεύουσας της Σύρου, Ερμούπολη, μεταφράζεται ως «πόλη του Ερμή».
Τήνος
Στο μυθολογικό «σύμπαν» των αρχαίων Ελλήνων, οι λιγοστές αναφορές στην Τήνο, είχαν ως φόντο το ψηλότερο βουνό του νησιού, τον «Τσικνιά» του οποίου η ανεμοδαρμένη κορυφή, σε υψόμετρο 725 μέτρων, δεσπόζει στη βορειοανατολική ακτή του νησιού και είναι ορατή από χιλιόμετρα μακριά.
Εκεί, σύμφωνα με το μύθο, ο Ηρακλής κυνήγησε και σκότωσε τα δύο παιδιά του βοριά, τα φτερωτά δίδυμα Ζήτη και Καλάι, επειδή τον είχαν προκαλέσει, και στη συνέχεια τα έθαψε στην κορυφή του βουνού. Όταν ο πατέρας τους, ο Βόρειος Άνεμος, έμαθε τι είχε συμβεί, εξέφρασε τη θλίψη και την οργή του αφήνοντας τα παιδιά του, τους ανέμους, ελεύθερα να πνέουν έκτοτε μανιασμένα στο συγκεκριμένο βουνό. Αρκετές, επίσης, είναι οι αρχαίες πηγές που αναφέρονται στο βουνό και αναφέρουν ότι εκεί λατρευόταν ο θεός Αίολος ή Βόρειος Άνεμος και ότι εκεί οι άνθρωποι είχαν ιδρύσει ιερό και οικισμό, γεγονός που αποδεικνύεται από πολλά θρησκευτικά ευρήματα στην περιοχή.
Σαντορίνη
Η γέννηση της Σαντορίνης συνδέεται, με τους Αργοναύτες, με το μύθο να αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια της επιχείρησής τους να ανακτήσουν το χρυσόμαλλο δέρας, αποβιβάστηκαν στη σημερινή Ανάφη, όπου ο Εύφημος (γιος του Ποσειδώνα, του θεού της θάλασσας, και της Ευρώπης) ονειρεύτηκε ότι έκανε έρωτα με μια νύμφη. Στη συνέχεια, εκείνη του ανακοίνωσε ότι ήταν έγκυος και χρειαζόταν ένα ήρεμο και ασφαλές μέρος για να γεννήσει, δίνοντας στον Εύφημο συγκεκριμένες οδηγίες: να ρίξει έναν σβώλο χώματος από την Ανάφη στη θάλασσα.
Όταν ο Εύφημος ξύπνησε, αποφάσισε να ακολουθήσει τις οδηγίες της νύμφης. Έριξε τον σβώλο γης και έκπληκτος είδε να συμβαίνει ένα θαύμα: το νησί της Σαντορίνης αναδύθηκε από τη θάλασσα. Χάρη στον Εύφημο, μπορείτε τώρα να απολαύσετε το μεγαλείο του νησιού και να θαυμάσετε από κοντά ένα από τα κορυφαία ηλιοβασιλέματα παγκοσμίως.
Νάξος
Ο Θησέας, ο βασιλιάς της Αθήνας, εγκατέλειψε την Αριάδνη, κόρη του βασιλιά Μίνωα της Κρήτης, στη Νάξο, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία. Οι δυο τους γνωρίστηκαν σε μια από τις περιπέτειες του Θησέα, όταν εκείνος έπλευσε στην Κρήτη για να σταματήσει μια οδυνηρή παράδοση που είχε καθιερώσει ο Μίνωας, σύμφωνα με την οποία κάθε εννέα χρόνια τάιζε τον Μινώταυρο -τον γιο της γυναίκας του, που ήταν μισός άνθρωπος και μισός ταύρος- με επτά νέους άνδρες και επτά νέες κοπέλες από την Αθήνα.
Όταν η Αριάδνη είδε τον Θησέα, τον ερωτεύτηκε αμέσως και τον βοήθησε να δραπετεύσει από τον Λαβύρινθο, όπου είχε σκοτώσει τον Μινώταυρο. Το ερωτευμένο ζευγάρι έπλευσε μακριά και σταμάτησε στο ονειρικό νησί της Νάξου, όπου απόλαυσαν μαζί έναν ρομαντικό περίπατο. Ο Θησέας, ωστόσο, περίμενε να την πάρει ο ύπνος και μετά έφυγε. Εκμεταλλευόμενος την εύθραυστη κατάσταση της Αριάδνης, ο Διόνυσος, θεός του κρασιού και της γονιμότητας, τη βρήκε, την παντρεύτηκε και της χάρισε τέσσερα παιδιά.
Μήλος
Ο μύθος που σχετίζεται με τη Μήλο, που φημίζεται για τις ονειρικές παραλίες της όπως το σεληνιακό Σαρακήνικο και το Κλέφτικο, θέλει την Αφροδίτη, θεά του έρωτα και της ομορφιάς να ερωτεύεται τον Άδωνη -έναν όμορφο ημίθεο. Ο Άδωνις είχε έναν πολύ καλό φίλο, τον Μήλο, ο οποίος ήταν παντρεμένος με την Πέλια. Ο Μήλος και η Πέλια απέκτησαν έναν γιο, που ονομάστηκε Μήλος από τον πατέρα του. Όταν ο Άρης -σύζυγος της Αφροδίτης και θεός του πολέμου- ανακάλυψε ότι η Αφροδίτη είχε σχέση με τον Άδωνη, τον σκότωσε, με τη μορφή ενός γιγάντιου κάπρου.
Όταν ο Μήλος έμαθε ότι ο καλύτερός του φίλος είχε πεθάνει, αυτοκτόνησε. Η Πέλια, ερωτευμένη με τον σύζυγό της, αυτοκτόνησε επίσης. Όχι, δεν πρόκειται για τηλενουβέλα, αλλά για ελληνικό μύθο. Η Αφροδίτη, βαθιά συγκινημένη από αυτές τις εκδηλώσεις αγάπης, πήρε τον Μήλο (τον γιο) υπό την προστασία της, στέλνοντάς τον να αποικίσει ένα νέο νησί. Το νησί της Μήλου έγινε ένα από τα σπίτια της θεάς Αφροδίτης, με την ίδια να προικίζει τη γη του νησιού με την ομορφιά της.