«Ποιος συνταγογραφεί τα ψυχιατρικά φάρμακα στους Έλληνες ασθενείς;»: αυτό είναι το ερώτημα που θέτει η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρία, με αφορμή τα στοιχεία της μελέτης για τη συνταγογράφηση φαρμάκων κατά την εξαετία 2015-2021.
Συμφωνα με τα στοιχεία, η χορήγηση ψυχιατρικών φαρμάκων (διακρίνονται από τους συντάκτες σε ψυχοτρόπα και ψυχοαναληπτικά) έχει υπερδιπλασιαστεί ή και υπερτετραπλασιαστεί σε κάποιες ηλικιακές κατηγορίες του πληθυσμού, όπως στην ηλικιακή ομάδα 15-29 χρόνων. Στα άτομα ηλικίας 45- 59 χρόνων τα ψυχοτρόπα, δηλαδή ηρεμιστικά, αγχολυτικά, υπνωτικά κα., συναγωνίζονται σε συνταγογράφηση τα φάρμακα για τη χοληστερόλη. Αλλά και στην αμέσως νεότερη ηλικιακή ομάδα, εκείνη των ατόμων ηλικίας 30- 44 χρόνων, μέσα στο 2021 συνταγογραφήθηκαν 16,2 εκατομμύρια συσκευασίες φαρμάκων για διάφορες ψυχικές ασθένειες και διαταραχές έναντι 8 εκατομμυρίων συσκευασιών που είχαν δοθεί το 2015.
«Ως ψυχίατροι γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο μεγάλη επιβάρυνση υπήρξε στην ψυχική υγεία των Ελλήνων κατά την εξαετία που μελετήθηκε η συνταγογράφηση. Πρόκειται για μια περίοδο χρονική με έντονο πολιτικό και οικονομικό αποτύπωμα, αλλά και την πανδημία κορωνοϊού στο δεύτερο μισό της, που προφανώς επηρέασε πολύ την ψυχική υγεία των πολιτών. Ωστόσο, δεν αρκούν για να δικαιολογήσουν αυτή τη μεγάλη αύξηση στη συνταγογράφηση ψυχιατρικών φαρμάκων» λέει στο protothema.gr ο καθηγητής Ψυχιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρίας, κ. Βασίλης Μποζίκας.
Ο καθηγητής εκτιμά πως η εκτίναξη της συνταγογράφησης οφείλεται στη δυνατότητα που έχουν πολλοί εξειδικευμένοι γιατροί να χορηγούν ψυχιατρικά φάρμακα. «Πολλοί συνάδελφοι άλλων ειδικοτήτων, πλην ψυχιάτρων, συνταγογραφούν ηρεμιστικά, αγχολυτικά, υπναγωγά, τα οποία όμως είναι φάρμακα που κυρίως λειτουργούν βοηθητικά μαζί με άλλες ψυχιατρικές φαρμακευτικές αγωγές μέχρι να αρχίσουν να δρουν αυτές οι αγωγές οπότε και διακόπτεται η χορήγησή τους. Η μακροχρόνια χορήγηση άλλωστε βενζοδιαζεπινων σε ηλικιωμένους έχει συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο για άνοια. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι ασφαλή φάρμακα και αυτό το πλεονέκτημά τους το γνωρίζουν οι άλλοι γιατροί, γι αυτό και τα χορηγούν. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει πως δεν έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες που απαιτούν ανάλογη διαχείριση από ψυχίατρο.
Επίσης, σε ό,τι αφορά τα αντικαταθλιπτικά να επισημανθεί ότι δεν είναι αρκεί μόνο η συνταγογράφηση, η ολοκληρωμένη φροντίδα για την κατάθλιψη προϋποθέτει ψυχοκοινωνική προσέγγιση. Είναι σημαντικό να τηρούνται τα όρια των ειδικοτήτων και να περιορίζεται κάθε γιατρός στη διάγνωση και στη συνταγογράφηση των φαρμάκων που αφορούν τις παθήσεις της ειδικότητάς του» τονίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρίας.
Η εκτίμηση του καθηγητή για την αυξημένη συνταγογράφηση ψυχοτρόπων και ψυχοαναληπτικών από άλλες ιατρικές ειδικότητες αποτυπώνεται και στα στοιχεία της μελέτης (εκπονήθηκε από τον καθηγητή Οικονομικών της Υγείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Νίκο Πολύζο και τον λέκτορα στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, PhD ΔΠΘ, Γιώργο Μαυριδόγλου). Βάσει αυτών, διαμορφώνεται ένας κατάλογος με τις 10 ιατρικές ειδικότητες που συνταγογραφούν τα περισσότερα φάρμακα σε ποσότητα και δαπάνη. Σε αυτές τις 10 ειδικότητες δεν περιλαμβάνονται οι ψυχίατροι, ενώ την ίδια στιγμή η δαπάνη για τα ψυχιατρικά φάρμακα αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ.
«Οι ψυχιατρικές διαγνώσεις και οι θεραπείες πρέπει να έχουν ψυχιατρική σφραγίδα. Αυτή είναι η ολοκληρωμένη φροντίδα που αξίζει κάθε άνθρωπος που αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας» καταλήγει ο κ. Μποζίκας.