Φόρμουλες στο πάρα πέντε αναζητεί ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες για να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι εξαγωγές των σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας, τη στιγμή που οι πολεμικές εξελίξεις κλιμακώνονται.
Από την υπογραφή της συμφωνίας για τα σιτηρά στην Κωνσταντινούπολη στις 22 Ιουλίου 2022, σχεδόν 33 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι σιτηρών και άλλων τροφίμων έχουν εξαχθεί στις παγκόσμιες αγορές, συμβάλλοντας στη χαλάρωση των τιμών των τροφίμων, οι οποίες εκτινάχθηκαν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους.
Ωστόσο, πλέον ο χρόνος τρέχει, καθώς η συμφωνία με βάση την οποία επιτρέπονται οι εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων από την Ουκρανία πρόκειται να λήξει την Δευτέρα 17 Ιουλίου.
Έτσι, ο Γκουτέρες, με επιστολή του την Τρίτη 11 Ιουλίου προς τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, πρότεινε έναν τρόπο για να διευκολυνθούν περαιτέρω οι εξαγωγές ρωσικών τροφίμων και λιπασμάτων και να διασφαλιστούν οι εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Δύο πηγές που έχουν γνώση των διαβουλεύσεων ανέφεραν στο πρακτορείο Reuters ότι ο Γκουτέρες πρότεινε στον Πούτιν να διατηρηθεί η υπάρχουσα συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας για αρκετούς μήνες, μέχρι να συνδεθεί αυτή η θυγατρική εταιρεία με το Swift.
Ο εκπρόσωπος του Γκουτέρες, Στεφάν Ντουζαρίτς είπε πως «ο στόχος είναι να απομακρυνθούν τα εμπόδια που επηρεάζουν τις οικονομικές συναλλαγές μέσω της Ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας (RAB), κάτι για το οποίο έχει εκφράσει ανησυχίες η Ρωσία, και ταυτόχρονα να συνεχιστεί η εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας».
Αρνητική μέχρι στιγμής η Ρωσία
Πηγές που επικαλείται το πρακτορείο Reuters είπαν επίσης ότι η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να συνδέσει μια θυγατρική εταιρεία της Ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας με το διεθνές σύστημα Swift ώστε να επιτρέπονται οι συναλλαγές για αγορές τροφίμων και λιπασμάτων.
Πάντως, μέχρι στιγμής, η Ρωσία τονίζει ότι δεν έχει δει καμία πρόοδο σε μια σειρά από αιτήματα που έχει υποβάλει, συμπεριλαμβανομένης της επανασύνδεσης της κρατικής αγροτικής τράπεζάς της στο διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT.
Η Ρωσία διατείνεται ότι η πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας βοήθησε στο να παραδoθούν ουκρανικά σιτηρά σε χώρες «καλοθρεμμένες», αλλά απέτυχε να βοηθήσει εκείνες που το χρειάζονταν περισσότερο στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική.