Στα 142 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα διαμορφώνεται η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά αναφοράς, το ολλανδικό TTF (Title Transfer Facility).
Χαµηλότερα, αλλά ακόµη πάνω από τα 200 ευρώ, θέτει το πλαφόν στο φυσικό αέριο η συµβιβαστική πρόταση της τσεχικής προεδρίας, καθώς οι έντονες διαπραγµατεύσεις για τη βελτίωση του προτεινόµενου από την Επιτροπή διορθωτικού µηχανισµού στο ολλανδικό TTF συνεχίζονται στις Βρυξέλλες ενόψει της πέµπτης έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας στις 13 ∆εκεµβρίου, όπου όλοι ελπίζουν ότι θα ληφθεί µια τελική απόφαση.
Σύµφωνα µε το προσχέδιο, ο µηχανισµός θα ενεργοποιείται όταν η τιµή των µελλοντικών συναλλαγών θα ξεπερνά τα 220 ευρώ για πέντε συνεχόµενες ηµέρες –αντί των 275 ευρώ ανά µεγαβατώρα για διάστηµα δύο εβδοµάδων που είχε προτείνει η Κοµισιόν– και ταυτόχρονα η διαφορά µεταξύ της τιµής spot στο TTF και του µέσου όρου τιµών spot στο LNG θα ξεπερνά τα 35 ευρώ για αντίστοιχο αριθµό ηµερών (αντί 58 ευρώ για 10 ηµέρες συναλλαγών στην αρχική πρόταση).
«O µηχανισµός διόρθωσης της αγοράς θα πρέπει να απενεργοποιείται αυτόµατα έπειτα από ένα µήνα εάν το δυναµικό όριο προσφορών είναι κάτω από τα 220 ευρώ για µια συγκεκριµένη περίοδο», αναφέρεται στο προσαρµοσµένο κείµενο της τσεχικής προεδρίας.
Ως προς την αναστολή του µηχανισµού σε περίπτωση αστάθειας των αγορών ή προβληµάτων στον ανεφοδιασµό των κρατώνµελών µε φυσικό αέριο, αναφέρεται ότι η Επιτροπή θα έχει το δικαίωµα να αναστείλει το µέτρο µέσω εκτελεστικής απόφασης ανά πάσα στιγµή κατά την κήρυξη περιφερειακής ή ενωσιακής έκτακτης ανάγκης κατόπιν αιτήµατος από ένα ή περισσότερα κράτη-µέλη. Εάν εγκριθεί, ο διορθωτικός µηχανισµός για τον έλεγχο της αύξησης των τιµών στο φυσικό αέριο θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου του 2023.
Η ελληνική θέση
Την περασµένη εβδοµάδα, η Ελλάδα και ακόµη έξι χώρες είχαν καταθέσει από κοινού µια βελτιωτική πρόταση, η οποία ζητούσε την επιβολή πλαφόν στα 160 ευρώ ανά µεγαβατώρα ή, εναλλακτικά, ένα δυναµικό πλαφόν που θα υπολογιζόταν µε βάση µία σταθερή και µία µεταβλητή συνιστώσα µε διαφορετική βαρύτητα, δηλαδή 75% και 25% αντιστοίχως. Η µεταβλητή τιµή θα επικαιροποιείτο µε βάση τον µέσο όρο των δεικτών αναφοράς, οι οποίοι θα είχαν διαφορετική βαρύτητα στον υπολογισµό. Σύµφωνα µε πηγές κοντά στις διαπραγµατεύσεις, η προσπάθεια για περαιτέρω µείωση του πλαφόν και βελτίωση των όρων της πρότασης συνεχίζεται µεταξύ των κρατών-µελών και της προεδρίας του Συµβουλίου.
«Τώρα είναι η κατάλληλη στιγµή για να δοκιµάσουµε τον µηχανισµό επιβολής πλαφόν στην τιµή του φυσικού αερίου, καθώς οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές, η κατανάλωση φυσικού αερίου µειωµένη και οι αποθήκες στην Ευρώπη παρουσιάζουν µεγάλα ποσοστά πλήρωσης», τόνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας µιλώντας σε συνέδριο του Ελληνοαµερικανικού Επιµελητηρίου, προειδοποιώντας παράλληλα ότι ο επόµενος χειµώνας (2023-2024) θα είναι πιο δύσκολος.
Ο υπουργός επέκρινε την Ευρωπαϊκή Ενωση για καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων, τα αποτελέσµατα της οποίας είναι ήδη ορατά: «Πολλές ευρωπαϊκές βιοµηχανίες περιορίζουν την παραγωγή τους ή κλείνουν, όλες οι βιοµηχανίες έντασης ενέργειας υποφέρουν και αυτό σηµαίνει ότι στο τέλος θα υποφέρει και η κοινωνία. Ωστόσο, υπάρχει χρόνος για να πάρουµε τις απαιτούµενες αποφάσεις στη βάση της πρότασης που υπέβαλε ήδη από τον Μάρτιο ο πρωθυπουργός προκειµένου να αντιµετωπίσουµε την κερδοσκοπία στα ενεργειακά χρηµατιστήρια και τη χειραγώγηση των τιµών από τη Ρωσία», σηµείωσε.