Aπό αδιαπέραστο βενετσιάνικο φρούριο σε υποβαθμισμένη αποικία λεπρών. Η ιστορία του νησιού της Σπιναλόγκας θα σου κεντρίσει σίγουρα το ενδιαφέρον, αρκεί να μπεις σε ένα βαρκάκι… και να την ανακαλύψεις.
Η Σπιναλόγκα δεν ήταν πάντα ανάμεσα στους τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας. Σήμερα όμως, αποτελεί ένα οδυνηρό, αλλά πολύ σημαντικό μνημείο σε ένα ακόμα κεφάλαιο της πολυτάραχης ιστορίας της Κρήτης.
Το νησάκι, που το σχήμα του μοιάζει με δάκρυ, βρίσκεται στον κόλπο της Κρήτης, στην Ελούντα και φιλοξενεί ένα βενετσιάνικο φρούριο του 16ου αιώνα. Η χρήση του όμως σαν αποικία λεπρών για περισσότερο από 50 χρόνια είχε ως αποτέλεσμα οι αρμόδιοι φορείς να μην κάνουν πολλά πράγματα για το διαφημίσουν. Τουρίστες άρχισαν να το ανακαλύπτουν από μόνοι τους, όταν κάποια βαρκάκια άρχισαν να κάνουν ένα μικρό πέρασμα από την ηπειρωτική χώρα τη δεκαετία του ’80 και φυσικά όταν το 2005 πρωταγωνίστησε στο μυθιστόρημα της Victoria Hislop «Το νησί», το οποίο δικαίως κέρδισε διεθνή αναγνώριση και έφερε τη Σπιναλόγκα πάλι στο προσκήνιο.
Τα μεγάλα μεσαιωνικά οχυρά που δημιουργήθηκαν για να προστατεύσουν τον στρατηγικά σημαντικό κόλπο του Μιραμπέλλο, θα σε συνεπάρουν. Ακόμα και σήμερα τα τείχη φαίνονται τόσο αδιαπέραστα, όσο και την εποχή που απέκρουαν συνεχώς αμέτρητους εισβολείς.
Μόλις μπεις μέσα, ακολουθείς ένα μονοπάτι 1½ χιλιομέτρων γύρω από την περίμετρο και -να!- πλέον έχεις περάσει από την πύλη του Δάντη, την σήραγγα που πήρε το επιβλητικό της όνομα από το γεγονός ότι οι ασθενείς δεν ήξεραν τι θα τους συμβεί αφού την περνούσαν.
Τον παραδοσιακό οικισμό
Περπατώντας με τη φορά του ρολογιού, φτάνεις στον κεντρικό οικισμό με τα ερειπωμένα σπίτια. Κάποια από αυτά έχουν ανακαινιστεί και έχουν μετατραπεί σε μουσεία με φωτογραφίες, ιστορικές πληροφορίες και αντικείμενα από την καθημερινή ζωή των κατοίκων. Οι σκληρές συνθήκες διαβίωσης φαίνονται σε κάθε κομμάτι του οικισμού. Περπατώντας θα αναρωτηθείς και θα θαυμάσεις τον δραστήριο τρόπο με τον οποίο αυτή η κοινότητα περίπου 400 ατόμων κατάφερε να δημιουργήσει το σχολείο, τα καταστήματα και τις ταβέρνες που μπορείς κι εσύ ο ίδιος να δεις από κοντά.
Το νοσοκομείο
Προχωρώντας, φτάνεις στο νοσοκομείο, ένα λιτό κτίριο που όμως δεν προσέφερε τίποτα στην θεραπεία της λέπρας αφού κάθε γιατρός που το επισκεπτόταν, συνήθως έδινε θεραπεία για κάποια άλλη ασθένεια. Οι ασθενείς όμως δέχονταν επισκέπτες οι οποίοι στο τέλος της επίσκεψης απολυμαίνονταν με κάποιο οξύ σε μια ειδική αίθουσα.
Το θέατρο
Η κοινότητα οργανώθηκε τόσο πολύ που τελικά δημιούργησε ένα θέατρο στη βόρεια ακτή. Λένε ότι η ζωή μιμείται την τέχνη και αυτοί οι «ηθοποιοί» είχαν μια πολύ καλή ιστορία να διηγηθούν.
Η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και το νεκροταφείο
Ολοκληρώνοντας την βόλτα σου, φτάνεις στη μικρή βενετσιάνικη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και στο νεκροταφείο, στο οποίο θα δεις μια πλάκα που μνημονεύει όσους θάφτηκαν σε αυτό το σημείο. Ο τελευταίος κάτοικος του νησιού ήταν ένας ιερέας που έζησε στο νησί μέχρι το 1962.