Σε θετικό από σταθερό αναβάθμισε το outlook της Ελλάδας όπως αναμενόταν, ο οίκος Standard & Poor’s (S&P). Παράλληλα ο αμερικανικός οίκος διατήρησε την αξιολόγηση στο ΒΒ+, δηλαδή μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική βαθμίδα.
Όπως αναφέρει ο S&P, οι θετικές προοπτικές αντανακλούν στο πρόσφατο ισχυρό ιστορικό εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Επιπλέον, η κυβέρνηση έκλεισε το δημοσιονομικό έλλειμμα πιο γρήγορα από ό,τι περίμενε, μέσω βελτιώσεων που θεωρούνται γενικά βιώσιμες.
«Θα μπορούσαμε να αυξήσουμε τις αξιολογήσεις για την Ελλάδα μέσα στους επόμενους 12 μήνες, εάν διατηρηθεί η δημοσιονομική πειθαρχία κατά την περίοδο πρόβλεψής μας έως το 2026. Οι ανοδικές αξιολογήσεις πιθανότατα θα εξαρτηθούν επίσης από τη διατήρηση του ρυθμού των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων από την επόμενη κυβέρνηση, ενισχύοντας έτσι την ελληνική οικονομική ανταγωνιστικότητα».
Στον αντίποδα, ο οίκος θα μπορούσε να υποβαθμίσει τις προοπτικές σε σταθερές εντός του επόμενου έτους εάν η εκτέλεση του προϋπολογισμού αποκλίνει σημαντικά από τις τρέχουσες προβλέψεις και επιδεινωθούν πέραν των προβλέψεων οικονομικές ανισορροπίες όπως το ήδη αυξημένο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.
Στην έκθεσή του ο οίκος επισημαίνει:
- Οι ελληνικές δομικές μεταρρυθμίσεις και η ανθεκτικότητα της οικονομίας, σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή στήριξη, έχουν βελτιώσει τα οικονομικά της κυβέρνησης και τη σταθερότητα του χρηματοοικονομικού τομέα.
- Μετά την πιο ταχεία δημοσιονομική σύγκλιση το 2022, η Ελλάδα επέστρεψε σε πρωτογενές πλεόνασμα και αναμένεται περαιτέρω βελτίωση τα επόμενα χρόνια.
- Οι επενδύσεις αυξήθηκαν στο 21% του ΑΕΠ στα τέλη του 2022, ενισχυμένες κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία τριετία. Ο οίκος αναμένει διατήρηση της τάσης, με βάση και τα κεφάλαια που είναι διαθέσιμα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ανθεκτική η ελληνική οικονομία
Η ελληνική οικονομία έχει αποδειχθεί ανθεκτική παρά τις δύσκολες εξωτερικές μακροοικονομικές συνθήκες. Η οικονομική δραστηριότητα ενισχύθηκε κατά 5,9% σε πραγματικούς όρους το 2022, ξεπερνώντας τα προ πανδημίας επίπεδα, παρά το ενεργειακό σοκ για την Ελλάδα και τους εμπορικούς της εταίρους. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν στο 21,4% του ΑΕΠ στο τέλος του 2022, ενισχυμένες κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες από το τέλος του 2019, ενώ οι εξαγωγές ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται ότι αυξήθηκαν κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία δεκαετία.
Ο οίκος θεωρεί ότι αυτή η αναπτυξιακή τάση θα συνεχιστεί στηριγμένη στα 30,5 δισεκατομμύρια ευρώ των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ (RRF) που διατίθενται στην Ελλάδα.
Ανάπτυξη τουλάχιστον 2,5% το 2013, λίγο κάτω από το 3% το 2024-2026
Με οικονομικές επιπτώσεις να μεταφέρονται και στο 2023, σταθερές προοπτικές επενδύσεων και χωρίς σημάδια υποχώρησης στον τουρισμό, ο αμερικανικός οίκος προβλέπει ανάπτυξη για την Ελλάδα φέτος τουλάχιστον στο 2,5% και την περίοδο 2024-2026 να κυμαίνεται κατά μέσο όρο λίγο κάτω από το 3%. Η αρνητική πιστωτική επέκταση φαίνεται να έχει αντιστραφεί το 2022, καθώς για πρώτη φορά από το 2010, οι καθαρές ροές δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα είναι θετικές.
Οι προσπάθειες εκκαθάρισης των ισολογισμών σε όλο το σύστημα απέδωσαν αποτελέσματα, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) να μειώνονται στο 8,2% των ακαθάριστων δανείων τον Δεκέμβριο του 2022, το οποίο αν και εξακολουθεί να είναι υψηλό, είναι πολύ κάτω από το υψηλό του 49,2% τον Ιούνιο του 2017. Ενώ παραμένει η ανησυχία για την ποιότητα των τραπεζικών κεφαλαίων (οι αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις εξακολουθούν να αποτελούν περίπου τα δύο τρίτα του εποπτικού κεφαλαίου), ο χρηματοπιστωτικός τομέας εμφανίζεται πιο σταθερός από ό,τι τα τελευταία χρόνια.
Υπενθυμίζεται ότι πριν από έναν χρόνο, τον Απρίλιο του 2022, η Standard & Poor’s είχε βαθμολογήσει την ελληνική οικονομία με BB+ και «σταθερές» προοπτικές, την οποία και διατήρησε στην τελευταία της αξιολόγηση τον περασμένο Οκτώβριο.
Tον προηγούμενο μήνα, η Moody’s επιβεβαίωσε την αξιολόγηση Ba3 της Ελλάδας, αναβαθμίζοντας όμως το outlook για την προοπτική της οικονομίας σε θετικό από σταθερό. Η επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση του οίκου για την Ελλάδα είναι στις 15 Σεπτεμβρίου. Υπενθυμίζεται ότι η Moody’s είναι ο μοναδικός από τους τέσσερις επιλέξιμους οίκους αξιολόγησης από την ΕΚΤ που κατατάσσει την Ελλάδα τρία σκαλοπάτια μακριά από την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα, ενώ οι υπόλοιποι τρεις μόλις ένα.
Ακολουθεί στις 9 Ιουλίου η Fitch, η οποία στις 27 Ιανουαρίου 2023 προχώρησε σε αναβάθμιση σε ΒΒ+ με σταθερό outlook. Τέλος στις 8 Σεπτεμβρίου ακολουθεί η αξιολόγηση της DBRS, που στις 10 Μαρτίου 2023 είχε διατηρήσει το ΒΒ High με σταθερές προοπτικές.
Οι επόμενες αξιολογήσεις μέσα στο 2023
- 21 Απριλίου 2023 Standard and Poor’s
- 9 Ιουνίου Fitch
- 4 Αυγούστου Scope
- 8 Σεπτεμβρίου DBRS
- 15 Σεπτεμβρίου Moody’s
- 20 Οκτωβρίου Standard and Poor’s
- 1 Δεκεμβρίου Fitch