Εκρήξεις και πυρά συγκλόνισαν σήμερα τις πρώτες πρωινές ώρες το Χαρτούμ, πρώτη ημέρα της γιορτής Έιντ αλ Φιτρ, που σηματοδοτεί το τέλος του Ραμαζανιού, παρά τις ελπίδες του ΟΗΕ για κατάπαυση του πυρός.
Πριν ξημερώσει, όπως κάθε πρωί μετά την 15η Απριλίου, πυρά και αεροπορικές επιδρομές ακούστηκαν στην πρωτεύουσα του Σουδάν. «Τη νύκτα (…) πολλές συνοικίες του Χαρτούμ βομβαρδίστηκαν και εξακολουθούν να γίνονται στόχος βομβαρδισμών ενώ μαίνονται συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των παραστρατιωτικών των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF-ΔΤΥ)», επεσήμανε σήμερα το πρωί το συνδικάτο των γιατρών.
Χθες Πέμπτη οι διπλωματικές επαφές εντάθηκαν: ο στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, επικεφαλής του στρατού και ντε φάκτο ηγέτης του Σουδάν μετά το πραξικόπημα του 2021, ανακοίνωσε ότι συνομίλησε με περιφερειακούς ηγέτες – κυρίως του Νότιου Σουδάν και της Αιθιοπίας—και διεθνείς, όπως ο επικεφαλής του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν.
Όλοι τους τάχθηκαν υπέρ του τερματισμού των μαχών εναντίον των διαβόητων ΔΤΥ του στρατηγού Μοχάμεντ Χάμνταν Νταγκαλό, δεύτερου στην ιεραρχία της χώρας μετά το πραξικόπημα, ενόψει του Έιντ αλ Φιτρ, που γιορτάζεται για τρεις ημέρες. Οι ίδιες οι ΔΤΥ ανακοίνωσαν νωρίτερα σήμερα ότι «συμφωνούν σε κατάπαυση του πυρός διάρκειας 72 ωρών», από τις 06:00 (τοπική ώρα, 07:00 ώρα Ελλάδας), προκειμένου «να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι για την απομάκρυνση πολιτών και για να τους δοθεί η ευκαιρία να ξαναβρεθούν με τις οικογένειές τους».
Οι ΔΤΥ ανέφεραν πως ανέλαβαν δράση ευρισκόμενες σε «νόμιμη άμυνα» για να αποκρούσουν μια απόπειρα «πραξικοπήματος», όπως τα χαρακτήρισαν, και πρόσθεσαν πως δεσμεύονται σε «απόλυτη κατάπαυση του πυρός» από σήμερα. Μέχρι στιγμής περισσότεροι από 350 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από τις συγκρούσεις.
Την ίδια ώρα ο στρατηγός Μπουρχάν εμφανίστηκε για πρώτη φορά από την έναρξη των εχθροπραξιών, στις 15 Απριλίου, στην κρατική τηλεόραση. Απευθύνθηκε στο έθνος με την ευκαιρία του Έιντ, όπως έκανε πάντα ως επικεφαλής των μεταβατικών αρχών, χωρίς να αναφερθεί σε κατάπαυση του πυρός.
«Η χώρα μας ματώνει»
«Για το Έιντ φέτος, η χώρα μας ματώνει: η καταστροφή, η ερήμωση και ο ήχος από τις σφαίρες κέρδισαν τη χαρά», επεσήμανε. «Ελπίζουμε ότι θα βγούμε από αυτή τη δοκιμασία πιο ενωμένοι (…) με έναν στρατό, έναν λαό (…) προς μια πολιτική εξουσία», πρόσθεσε αλ Μπουρχάν καθισμένος σε ένα γραφείο, φορώντας στρατιωτική στολή, ανάμεσα σε δύο σουδανικές σημαίες.
Οι πέντε εκατομμύρια κάτοικοι του Χαρτούμ ξύπνησαν σήμερα για έβδομη ημέρα υπό τον ήχο των αεροπορικών επιδρομών, των εκρήξεων και των συγκρούσεων. «Θα θέλαμε οι μάχες να σταματούσαν για το Έιντ, αλλά γνωρίζουμε ότι αυτό δεν θα συμβεί», δήλωσε ο Αμπτνάλα, ένας κάτοικος της πρωτεύουσας. Ο στρατηγός αλ Μπουρχάν διαβεβαίωσε σε τηλεφωνική του επικοινωνία με τηλεοπτικό δίκτυο ότι «δεν θα κάνω πολιτική συζήτηση» με τον αντίπαλό του στρατηγό Νταγκαλό, γνωστό και ως Χεμεντί. Είτε θα σταματήσει «να επιθυμεί να ελέγξει τη χώρα», είτε «θα συντριβεί στρατιωτικά».
Έπειτα από συνομιλίες με τον πρόεδρο της Αφρικανικής Ένωσης και άλλους διεθνείς ηγέτες «όλοι πειστήκαμε ότι είναι επείγον να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός στο Σουδάν», τόνισε από την πλευρά του ο Μπλίνκεν, καλώντας τους αντίπαλους στρατηγούς να προσπαθήσουν ακόμη μία φορά να διαπραγματευθούν μια εκεχειρία.
Οι μάχες επικεντρώνονται στο Χαρτούμ και το Νταρφούρ. Στην πρωτεύουσα, όπου οι κάτοικοι ζουν πλέον χωρίς τρεχούμενο νερό και ηλεκτρικό ρεύμα, πολλές οικογένειες προσπαθούν να φύγουν, περνώντας από σημεία ελέγχου των ΔΤΥ και του τακτικού στρατού, ενώ πτώματα κείτονται στην άκρη των δρόμων.
Αμερικανοί στρατιωτικοί
10.000 με 20.000 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, έχουν περάσει στο γειτονικό Τσαντ την τελευταία εβδομάδα, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές ανακοινώνουν τακτικά νίκες και εξαπολύουν κατηγορίες εναντίον των αντιπάλων τους, ισχυρισμοί που είναι αδύνατο να επιβεβαιωθούν από ανεξάρτητη πηγή.
Η πολεμική αεροπορία, που στοχοθετεί βάσεις και θέσεις των ΔΤΥ σπαρμένες σε κατοικημένες περιοχές, δεν διστάζει να ρίξει βόμβες κάποιες φορές πάνω και από νοσοκομεία, καταγγέλλουν γιατροί. «Το 70% των νοσοκομείων του Χαρτούμ και των περιοχών όπου μαίνονται μάχες είναι εκτός λειτουργίας», σύμφωνα με το συνδικάτο τους. Εξάλλου όσα συνεχίζουν να λειτουργούν δεν έχουν πλέον ιατρικό εξοπλισμό, ενώ άλλα τα έχουν καταλάβει μαχητές εκδιώχνοντας γιατρούς και ασθενείς.
Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν αναγκαστεί να αναστείλουν τις δραστηριότητές τους, κρίσιμες σε μια χώρα όπου περισσότερο από ένας κάτοικος στους τρεις υποφέρει από πείνα υπό κανονικές συνθήκες. Τρεις εργαζόμενοι του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP) σκοτώθηκαν στο Νταρφούρ στην αρχή των συγκρούσεων.
Εν μέσω γενικευμένου χάους, η Αίγυπτος κατάφερε, με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, να απομακρύνει «177 στρατιώτες της» που στάθμευαν σε αεροπορική βάση στο βόρειο Σουδάν. Και 27 άλλοι, που είχαν αιχμαλωτιστεί από τους παραστρατιωτικούς, παραδοθήκαν στον Ερυθρό Σταυρό και βρίσκονται στην πρεσβεία στο Χαρτούμ, σύμφωνα με τον αιγυπτιακό στρατό. Χθες Πέμπτη οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι έστειλαν στρατιωτικούς στην περιοχή προκειμένου να διευκολύνουν την απομάκρυνση του προσωπικού από την αμερικανική πρεσβεία.