Οι εκτιμήσεις Ελλήνων επιστημόνων αναφορικά με την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιού, ο οποίος βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρο του φονικού σεισμού των 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ Προβληματισμένη είναι η επιστημονική κοινότητα για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου, λίγα χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρο του φονικού σεισμού των 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ τα ξημερώματα της περασμένης Δευτέρας στην Γκαζιαντέπ της Τουρκίας.
Ο πυρηνικός σταθμός βρίσκεται στο Μπουγιουκετσελί, στην επαρχία Μερσίνης, ενώ, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η κατασκευή του θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2023. Η απόσταση από το επίκεντρο του σεισμού είναι περίπου 350 χιλιόμετρα, κάτι που σημαίνει ότι η δόνηση τόσο από τα 7,8 ρίχτερ όσο και από τα 7,7 ρίχτερ που ακολούθησαν έγινε ιδιαίτερα αισθητή. Φορέας ανάπτυξης του πυρηνικού σταθμού είναι η Atomstroyexport, θυγατρική της κρατικής ρωσικής εταιρίας πυρηνικής ενέργειας Rosatom. Κύριος ανάδοχος είναι ο τουρκικός όμιλος Οζντόγου. Η Atomstroyexport θα κατασκευάσει, θα κατέχει και θα λειτουργεί την εγκατάσταση.
Καμία ζημιά
Σε δηλώσεις της η εκπρόσωπος της Rosatom, Αναστασία Ζοτέβα, εξήγησε ότι ο σεισμός δεν προκάλεσε καμία ζημιά στον πυρηνικό σταθμό. Συγκεκριμένα, ανέφερε: «Εδώ έγιναν αισθητές σεισμικές δονήσεις μεγέθους περίπου τριών βαθμών, αλλά οι ειδικοί μας δεν εντόπισαν ζημιές σε κτιριακές κατασκευές, γερανούς και εξοπλισμό. Παρ’ όλα αυτά, λαμβάνουμε εκτεταμένα διαγνωστικά μέτρα για να βεβαιωθούμε ότι οι εργασίες κατασκευής και εγκατάστασης μπορούν να συνεχιστούν με ασφάλεια».
Σύμφωνα με το πρακτορείο TASS, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ανέφερε μία ημέρα μετά τους φονικούς σεισμούς πως «οι αλλεπάλληλοι, ισχυροί σεισμοί που συγκλόνισαν την Τουρκία δεν έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων εκεί, συμπεριλαμβανομένου του πυρηνικού σταθμού Ακούγιου, που κατασκευάζεται με τη συμμετοχή της Ρωσίας». Το πυρηνικό εργοστάσιο πήρε άδεια το 2015 και η κατασκευή του ξεκίνησε το 2018, στο πλαίσιο μιας διμερούς συμφωνίας Ρωσίας – Τουρκίας του 2010, με βάση την οποία αναμένεται να κατασκευαστούν τέσσερις πυρηνικοί αντιδραστήρες, ισχύος 1.200 MW έκαστος και με συνολικό κόστος 22 δισ. δολάρια.Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο πυρηνικός σταθμός βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα από το ενεργό ρήγμα «Ετσέμις», όπου συναντώνται η αφρικανική και η ευρασιατική τεκτονική πλάκα, το οποίο αποτελούσε ενεργό ρήγμα περίπου 40 χρόνια πριν, ενώ πληροφορίες θέλουν να μην επαναξιολογήθηκε η επικινδυνότητά του, όταν εκδόθηκε η άδεια ανέγερσης του πυρηνικού σταθμού. «Δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας αυτήν τη στιγμή που μιλάμε για πιθανές επιπτώσεις στον πυρηνικό σταθμό Ακούγιου», ανέφερε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο επίκουρος καθηγητής στο ΕΜΠ στον τομέα της πυρηνικής τεχνολογίας, δρ Δημήτρης Μητράκος, και εξηγεί: «Ο πυρηνικός σταθμός αυτήν τη στιγμή δεν διαθέτει ούτε πυρηνικό αντιδραστήρα ούτε πυρηνικά καύσιμα. Είναι σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής».
Από την πλευρά του ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών, Κώστας Συνολάκης, αναφέρει ότι ο πυρηνικός σταθμός θα πρέπει να έχει σχεδιαστεί βασισμένος στις παγκόσμιες προδιαγραφές κατασκευής πυρηνικών σταθμών, ενώ τονίζει ότι θα πρέπει να αναθεωρηθεί η σεισμική μελέτη κατασκευής. «Είμαι κατηγορηματικός ότι μετά τους σεισμούς στην Τουρκία θα πρέπει να γίνει άμεση αναθεώρηση της σεισμικής μελέτης του εργοστασίου. Και όχι μόνο της σεισμικής αλλά και για τσουνάμι. Αλλωστε, μην ξεχνάμε ότι στη Φουκουσίμα το 2011 το τσουνάμι ήταν που προκάλεσε τη διακοπή ρεύματος στο πυρηνικό εργοστάσιο και όχι ο ισχυρός σεισμός που είχε προηγηθεί».
Ο δρ Θεόδωρος Λιόλιος, καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής και Στρατιωτικών Επιστημών, αν. κοσμήτορας, πρόεδρος Επιτροπής Ερευνών και διευθυντής τομέα Φυσικών Επιστημών της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων, μιλώντας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, σχετικά με το Ακούγιου ανέφερε: «Ο σεισμός που έγινε είναι περίπου 350 χιλιόμετρα μακριά από τον πυρηνικό σταθμό. Η κατασκευή του δεν θα σταματήσει και είναι σίγουρο ότι θα λειτουργήσει, μιας και στην κατασκευή εμπλέκεται η Ρωσία, η οποία έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια και θα συνεκμεταλλευτεί την επένδυση αυτή. Επειδή υπάρχει ενεργό ρήγμα εκεί, πολλοί φοβούνται για κάποιο ατύχημα. Οι επιπτώσεις θα είναι άμεσες για την Κύπρο. Αν θεωρήσουμε ότι θα υπάρξει ένα ατύχημα τύπου Τσέρνομπιλ, θα έχει επιπτώσεις και στην Ελλάδα αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό. Πάντως, η σεισμικότητα δεν αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τον πυρηνικό σταθμό. Οι προδιαγραφές των πυρηνικών εργοστασίων είναι για να αντέχουν σε σεισμούς 8 έως και 9 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ».
Άκης Τσελέντης: «Κατακόρυφη αύξηση κινδύνου»
Ένας από τους σκληρότερους επικριτές για την κατασκευή του Ακούγιου είναι ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Άκης Τσελέντης, ο οποίος σε αναρτήσεις του στον λογαριασμό του στο facebook αλλά και σε δημόσιες τοποθετήσεις του έχει επισημάνει ότι ο πυρηνικός σταθμός στο Ακούγιου συνεπάγεται αύξηση των περιβαλλοντικών κινδύνων, μιας και το εργοστάσιο βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα από το ρήγμα του «Ετσέμις», το οποίο μπορεί να δώσει σεισμό έως και 8 ρίχτερ. «Το ενδεχόμενο κατασκευής ενός πυρηνικού αντιδραστήρα στο Ακούγιου συνεπάγεται την κατακόρυφη αύξηση των περιβαλλοντικών κινδύνων, καθώς η περιοχή που έχει επιλεγεί για την εγκατάσταση του εργοστασίου έχει ιστορικό μεγάλων σεισμών και συνακόλουθων καταστροφών. Τα ελληνικά διαβήματα που έχει κάνει την προηγούμενη δεκαετία η Ελλάδα, βέβαια, εστιάστηκαν, κυρίως, στην πτυχή των πυρηνικών όπλων και λιγότερο στους κινδύνους που απορρέουν από τη σεισμικότητα της περιοχής του Ακούγιου και από το ενδεχόμενο να προκληθεί μείζων περιβαλλοντολογική καταστροφή στην Ανατολική Μεσόγειο. Ούτως ή άλλως, αν κατασκευαστεί, τελικά, ο πυρηνικός σταθμός του Ακούγιου, το μείζον και άμεσο πρόβλημα θα είναι οι σεισμοί», είχε επισημάνει σε παλαιότερη ανάρτησή του στο facebook ο κ. Τσελέντης.