Αναζητώντας την κοινή λογική και την προτεραιοποίηση… Στις καλένδες αγορές κρίσιμων όπλων και συστημάτων για τον Ελληνικό Στρατό για την απόκτησης αμφίβιων τεθωρακισμένων AAV-7; Σε προηγούμενη ανάρτηση του DP που παραπέμπει σε δημοσίευμα του αμερικανικού DefenseNews, αναλύθηκαν ζητήματα ασφαλείας, μετά την απόφαση του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ (USMC) να αξιοποιεί επιχειρησιακά τα AAV-7 μόνο στην ξηρά, ζητήματα πραγματικής επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας στο περιβάλλον του Αιγαίου, καθώς και ζητήματα κόστους και μελλοντικής διαθεσιμότητας υλικών, ανταλλακτικών και υποστήριξης, υπό το δεδομένο ότι ο κύριος χρήστης (USMC), σταδιακά τα αποσύρει. Όμως, από τη δημόσια συζήτηση εξακολουθεί να απουσιάζει ουσιαστική αναφορά στον παράγοντα “προτεραιοποίηση”.
Η κριτική στην ενδεχόμενη αγορά αμφίβιων τεθωρακισμένων AAV-7 δεν είναι ασφαλώς αποκλειστικότητα ή εμμονή του DP. Προκύπτει δε κυρίως από στοιχεία που προέρχονται από αμερικανικές πηγές. Το ασφαλές συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι η Ελλάδα αντί να ενισχύσει με ουσιώδη και χαμηλού κόστους -σε πολλές περιπτώσεις- προγράμματα αγοράς νέων όπλων, συστημάτων και δικτύων ασφαλών επικοινωνιών την άμυνά της, ιδίως στο ανατολικό Αιγαίο, συμπεριφέρεται ανορθολογικά.
Η δαπάνη πολύτιμων πόρων (εργατοωρών, κονδυλίων και υποδομών) σε μέσα και συστήματα μειωμένου επιχειρησιακού αποτυπώματος, με βάση τα σημερινά δεδομένα, είναι χαρακτηριστική. Δεν είναι δυνατόν να συζητάμε για αμφίβιες επιχειρήσεις ανακατάληψης νήσων χωρίς να έχει διασφαλιστεί ότι έχουν εξαντληθεί οι προσπάθειες αποτροπής αυτής καθαυτής της κατάληψης νήσων που η Τουρκία δηλώνει ξεκάθαρα ότι της ανήκουν! Και να ξεκαθαρίσουμε εάν η συζήτηση αφορά κατάληψη νήσου ή (βραχο)νησίδας διότι οι υπολογισμοί διαφοροποιούνται… Πολλώ δε μάλλον, σοβαρή συζήτηση δεν μπορεί να διεξαχθεί διαθέτοντας αρματαγωγά μέγιστης ταχύτητας πλεύσης 16 κόμβων που θα μεταφέρουν και θα ρίχνουν στο νερό υπό αυστηρούς περιορισμούς συγκεκριμένο αριθμό AAV-7.
Ανεξάρτητα λοιπόν από το ποιο υλικό ή συστήματα διαθέτουν προς πώληση κατά καιρούς οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, η Ελλάδα θα πρέπει να ξεκαθαρίσει και να ανταποκριθεί στο δικό της επιχειρησιακό Δόγμα, με αυτόνομη και απολύτως ελληνοκεντρική – καινοτόμο στρατιωτική σκέψη. Αυτό θα αποτελέσει πυξίδα για τις πολιτικές και στρατιωτικές ηγεσίες για την ορθολογική προτεραιοποίηση των εξοπλιστικών επιλογών.
Η Ελλάδα οφείλει να εκσυγχρονίσει το επιχειρησιακό της Δόγμα, προσαρμόζοντας το αμυντικό σύστημα επακριβώς στο είδος της απειλής που αντιμετωπίζει. Σε μία περίοδο που η τουρκική πολεμική βιομηχανία, συνεπικουρούμενη από την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία εστιάζει σχεδόν αποκλειστικά στην ανάπτυξη και μαζική παραγωγή νέων μακρού πλήγματος όπλων, πυραυλικών συστημάτων εδάφους-εδάφους με βεληνεκή από 50 έως 650 χιλιόμετρα, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και σκαφών επιφανείας, θα έπρεπε να είναι κατανοητό ότι ενδεχόμενη επιχείρηση κατάληψης ελληνικών νησιών θα έχει εντελώς διαφορετική μορφή από το παρελθόν. Πολλώ δε μάλλον μια επιχείρηση ανακατάληψης… slow motion.
Ενδεχόμενη τουρκική επιθετική ενέργεια στο ανατολικό Αιγαίο και στον Έβρο θα υλοποιηθεί τουλάχιστον στις αρχικές της φάσεις με την αξιοποίηση αυτών των όπλων και μέσων, προς εξουδετέρωση της ελληνικής άμυνας με το χαμηλότερο δυνατό κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Η Ελλάδα δεν είναι Ιαπωνία, ούτε καν Ισπανία. Η άμυνά της απαιτεί κατά προτεραιότητα νέα ραντάρ και παθητικά συστήματα εντοπισμού και εγκλωβισμού ιπτάμενων στόχων όλων των ειδών και κατηγοριών, σε συνδυασμό με αποτελεσματικά πυραυλικά συστήματα ανάσχεσής τους. Επίσης, πυραυλικά συστήματα εδάφους-εδάφους και όπλα μακρού πλήγματος που να διασφαλίζουν πραγματική ικανότητα ανταποδοτικών πληγμάτων, το οποίο θα ενισχύσει την αποτροπή. Διότι εάν ξεκινήσουν πολεμικές επιχειρήσεις, τα πάντα μπορεί να αποδειχθούν ασκήσεις επί χάρτου που θα διαψευσθούν επί του πεδίου.
Πρόκειται για μια ικανότητα που όχι μόνο δεν έχει αναπτυχθεί, αλλά και έχει συρρικνωθεί επικίνδυνα. Με εξαίρεση τα SCALP-EG και τα AM-39 Exocet, δεν έχει γίνει τίποτα. Υπό αυτό το πρίσμα θα πρέπει να εξεταστεί η λογική ενδεχόμενης δαπάνης μερικών εκατοντάδων εκατομμυρίων για την προμήθεια μεταχειρισμένων AAV-7… Το DP έχει διατυπώσει σταθερές θέσεις επί του ζητήματος… Η προτεραιοποίηση, είναι πρακτική που εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο.
Ας δούμε λοιπόν μερικά κρίσιμα προγράμματα για τον εκσυγχρονισμό και επανεξοπλισμό του Ελληνικού Στρατού που συζητάμε την τελευταία πενταετία χωρίς να έχουμε φέρει αποτελέσματα:
– Αναβάθμιση επιθετικών ελικοπτέρων AH-64A+ Apache με έμφαση στα ηλεκτροοπτικά, με παράλληλη ενσωμάτωση πυραύλων Spike NLOS. Ένα ζωτικής σημασίας πρόγραμμα κόστους μόλις 38 εκατ. ευρώ, ετεροχρονίζεται διαρκώς! Η πρώτη πλήρης αναφορά στο DP είχε γίνει το μακρινό… 2018. Οι διαπραγματεύσεις προχώρησαν και ολοκληρώθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους το 2020 κι από τότε… περιμένουμε. Πέρα από ιδανική αντιαρματική πλατφόρμα, δεν είναι και κρίσιμος παράγοντας αποτροπής ενδεχόμενων τουρκικών αποβατικών ενεργειών με αναβαθμισμένα ηλεκτροοπτικά και με τη δυνατότητα αξιοποίησης πυραύλων SPIKE NLOS;
– Αγορά και ένταξη σε υπηρεσία αντιαρματικών πυραύλων μεγάλης ακτίνας SPIKE NLOS. Το εν λόγω πρόγραμμα που επίσης καθυστερεί αδικαιολόγητα και αντιστρόφως ανάλογα της κρισιμότητάς του για την ελληνική άμυνα, ενώ κυκλοφορούσαν διαβεβαιώσεις περί υπογραφής του το αργότερο μέχρι το τέλος του περασμένου Ιανουαρίου 2022. Τελευταίο κρούσμα η νέα καθυστέρηση, ακόμα και μετά τη διευκρίνιση των παρατηρήσεων του ΚΥΣΕΑ που επέστρεψε τον… υποτίθεται έτοιμο φάκελο. Επιπρόσθετα, η Ελλάδα δεν έχει καν κινηθεί προς την εξέταση εναλλακτικών όπως οι νέας γενιάς ευρωπαϊκοί αντιαρματικοί πύραυλοι MMP, AKERON και AKERON LP. Λύση στην οποία έχει στραφεί η Κυπριακή Δημοκρατία.
– Εκσυγχρονισμός ΠΕΠ RM-70. Και εδώ δεν υπάρχει καμία λογική αιτιολόγηση της καθυστέρησης που ισοδυναμεί με ελληνική ολιγωρία. Η πρώτη αναφορά του DP στο εκσυγχρονισμένο σύστημα RM-70 Vampir της τσέχικης Excalibur Army, είχε το 2017! Το χαμηλό, αναλογικά, κόστος του προγράμματος (170 εκατομμύρια ευρώ!), επέτρεπε ακόμη και την περίοδο εκείνη, την έναρξη της διαδικασίας υλοποίησής του, που θα εξασφάλιζε σε ένα σύστημα μαζικής εκπομπής πυρός, τον διπλασιασμό του βεληνεκούς του από τα 20 στα 40 χιλιόμετρα. Τόσο απλά και κατανοητά.
– Εκσυγχρονισμός συστημάτων MLRS, με βάση είτε τη γερμανική, είτε την αμερικανική πρόταση. Το πρώτο σχετικό δημοσίευμα καταγράφεται πριν από 10 ολόκληρα χρόνια (Μάρτιος 2013). Εάν στην άμυνα των νησιών του ανατολικού Αιγαίου δεν περιληφθούν Μ-270 MLRS και RM-70 στην πληρέστερη κατά το δυνατόν επιχειρησιακή τους διαμόρφωση, πώς ακριβώς μπορεί να συζητηθεί δαπάνη κονδυλίων για την προμήθεια AAV-7 για την ανακατάληψή τους σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης; Να σημειωθεί, ότι την περασμένη δεκαετία είχε υπάρξει κινητικότητα για την απόκτηση πρόσθετων συστημάτων Μ-270 από τα αποθέματα-πλεονάσματα του Στρατού των ΗΠΑ, αιτήματα στα οποία μέχρι σήμερα η Ελλάδα δεν έχει επανέλθει προς τις ΗΠΑ, αλλά και δεν φαίνεται να έχει εξετάσει και οποιαδήποτε εναλλακτική. Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να αποφασιστεί προμήθεια αμφίβιων AAV-7, έναντι ποσού για την αναβάθμιση κρίσιμου συστήματος για την αποτροπή κατάληψης νήσου;
Εν κατακλείδι, σε μία περίοδο που η επιχειρησιακή αξία του πυραυλικού Πυροβολικού αναδεικνύεται και επιβεβαιώνεται καθημερινά στα πεδία της Ουκρανίας, η Ελλάδα όχι μόνο δεν εξετάζει την επιλογή εναλλακτικών πηγών αγοράς πυραυλικών συστημάτων εδάφους – εδάφους χαμηλού κόστους (Βραζιλία, Σερβία, Ισραήλ), αλλά επιμένει στην απαξίωση και αδρανοποίηση σε βάθος χρόνου των Μ-270 MLRS και των RM-70.
– Επαναδιάθεση στόλου βαρέων μεταφορικών ελικοπτέρων CH-47 Chinook της Αεροπορίας Στρατού. Μετά το σάλο που προκλήθηκε το καλοκαίρι του 2021, όταν αποκαλύφθηκε η εξαιρετικά περιορισμένη διαθεσιμότητα των CH-47D/SD/GD Chinook της Αεροπορίας Στρατού και παρά την πάροδο δύο ετών, η κατάσταση παραμένει ίδια, υπονομεύοντας την κρίσιμη ικανότητα αεροκίνησης του Ελληνικού Στρατού. Δηλαδή μεταφοράς δυνάμεων και υλικού σε μικρά χρονικά διαστήματα, ιδίως στη νησιωτική Ελλάδα. Με ό,τι αυτό βέβαια συνεπάγεται για την άμυνα των νησιών του ανατολικού Αιγαίου… Τη βαρύτητα του ρόλου των 25 ελληνικών CH-47 Chinook αυξάνει περαιτέρω η ανυπαρξία ελικοπτέρων μέσης μεταφορικής ικανότητας στην Αεροπορία Στρατού. Η αντικατάσταση των αρχαίων, μονοκινητήριων και περιορισμένων δυνατοτήτων UH-1H / AB-205 Huey, δεν έχει ακόμη ξεκινήσει ως διαδικασία, ενώ τα λιγοστά, μόλις 15 ΝΗ-90, πρακτικά παραμένουν χωρίς υποστήριξη.
– Αγορά νέων ή μεταχειρισμένων ΤΟΜΑ. Άλλη μία ανάγκη δεκαετιών που όπως και η αντικατάσταση των Huey δεν μπορεί επ’ αόριστον να παραπέμπεται στο μέλλον. Το τραγικό σφάλμα, όπως αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων, της μη εξασφάλισης μεταχειρισμένων Marder από τη Γερμανία πριν από 20 σχεδόν χρόνια, η ελληνική πλευρά πληρώνει μέχρι σήμερα, καθώς η απόκτηση ΤΟΜΑ καθίσταται όλο και πιο δύσκολη υπόθεση, λόγω των επιχειρήσεων στην Ουκρανία, ενώ το κόστος των καινούργιων είναι δυσθεώρητο. Η αγορά επαρκούς αριθμού Marder θα προκύψει μόνο μέσω διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο μιας συνολικής ελληνογερμανικής συμφωνίας που θα περιλαμβάνει τα KF-41 Lynx. Από την άλλη πλευρά, μερική εναλλακτική λύση παρουσιάζεται η αγορά των πλεοναζόντων Μ2Α2 Bradley του US Army, με κλάσμα του κόστους προμήθειας νέων.
– Αγορά εκατοντάδων drone ελληνικής σχεδίασης και κατασκευής για όλες τις μάχιμες μονάδες και τους σχηματισμούς του ΕΣ, καθώς και UAV ακτίνας 50 έως 100 τουλάχιστον χιλιομέτρων που θα μπορούν με ευκολία και μεγάλη ταχύτητα να αξιοποιηθούν από μονάδες Πυροβολικού για σκοπούς στοχοποίησης, προς αντικατάσταση των Sperwer. Η ολιγωρία στον τομέα, ειδικά όταν υφίσταται σοβαρή τεχνογνωσία, αλλά και μη επανδρωμένα που ήδη πετούν ή πλησιάζουν ταχύτατα στην ολοκλήρωση της ανάπτυξής τους, καταλήγει σκανδαλώδης.