Ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) εξέφρασε την ανησυχία του για την ασφάλεια του μεγαλύτερου πυρηνικού εργοστασίου της Ευρώπης, στην Ζαπορίζια καθώς οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής εκκενώνουν οικισμούς κοντά στο πυρηνικό εργοστάσιο, περιλαμβανομένης της κοντινής ουκρανικής πόλης Ενερχοντάρ.
Η εκκένωση, σύμφωνα με τις αναφορές, αφορά αμάχους και έρχεται πριν από την αναμενόμενη ουκρανική αντεπίθεση, ωστόσο, όπως αναφέρει το BBC, προκάλεσε «πανικό».
Ο Ραφαέλ Γκρόσι δήλωσε ότι η κατάσταση στο εργοστάσιο της Ζαπορίζια «γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτη και δυνητικά επικίνδυνη». Ωστόσο, το προσωπικό των πυρηνικών εγκαταστάσεων παραμένει στο χώρο του εργοστασίου. Στην ανακοίνωση του ΔΟΑΕ αναφέρεται ότι «ενώ το λειτουργικό προσωπικό παραμένει στην περιοχή, ο γενικός διευθυντής Γκρόσι εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τις ολοένα και πιο τεταμένες, αγχωτικές και δύσκολες συνθήκες για το προσωπικό και τις οικογένειές του».
Είπε ότι οι εμπειρογνώμονες του ΙΑΕΑ που βρίσκονται στο εργοστάσιο «έλαβαν πληροφορίες ότι έχει ξεκινήσει η ανακοινωθείσα εκκένωση των κατοίκων από την κοντινή πόλη Ενερχοντάρ – όπου ζει το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού του εργοστασίου».
Ο κ. Γκράσι δήλωσε ότι «πρέπει να δράσουμε τώρα για να αποτρέψουμε την απειλή ενός σοβαρού πυρηνικού ατυχήματος». Ο ΙΑΕΑ έχει εκδώσει και στο παρελθόν προειδοποιήσεις για την ασφάλεια του εργοστασίου, αφού οι βομβαρδισμοί προκάλεσαν κάποιες ζημιές στις εγκαταστάσεις και προσωρινές διακοπές ρεύματος, χωρίς όμως να προκληθεί διαρροή ραδιενέργειας. Τον Μάρτιο ο ΙΑΕΑ εξέφρασε τη λύπη του για το γεγονός ότι το εργοστάσιο λειτουργούσε με γεννήτριες ντίζελ για να διατηρήσει σε λειτουργία τα ζωτικά συστήματα ψύξης, μετά από ζημιές σε γραμμές ηλεκτροδότησης.
Και οι έξι αντιδραστήρες του εργοστασίου βρίσκονται σε κατάσταση διακοπής λειτουργίας, αναφέρει ο ΙΑΕΑ. Επικαλείται τον διευθυντή του εργοστασίου Γιούρι Τσερνιτσούκ, ο οποίος δήλωσε ότι το προσωπικό λειτουργίας δεν εκκενώνεται και κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να διασφαλίσει την πυρηνική ασφάλεια εκεί.
Από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022 ο αριθμός του προσωπικού στο εργοστάσιο έχει μειωθεί, αναφέρει ο ΙΑΕΑ, «αλλά η διεύθυνση του εργοταξίου δήλωσε ότι παραμένει επαρκής για την ασφαλή λειτουργία του εργοστασίου».
Οι ρωσικές δυνάμεις καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της περιοχής Ζαπορίζια, αλλά όχι την περιφερειακή πρωτεύουσα Ζαπορίζια, η οποία βρίσκεται ακριβώς βορειοανατολικά του Ενερχοντάρ, πέρα από τον ταμιευτήρα Ντνίπρο. Εκτός από το Enerhodar, η Ρωσία διέταξε την εκκένωση αμάχων από 18 σημεία του μετώπου στην περιοχή.
Την Παρασκευή, ο επικεφαλής της περιφέρειας που έχει τοποθετηθεί από τη Ρωσία, ο Γιεβγκένι Μπαλίτσκι, δήλωσε ότι «τις τελευταίες ημέρες, ο εχθρός έχει εντείνει τους βομβαρδισμούς οικισμών κοντά στη γραμμή του μετώπου». «Ως εκ τούτου, πήρα την απόφαση να εκκενώσω πρώτα απ’ όλα τα παιδιά και τους γονείς, τους ηλικιωμένους, τα άτομα με αναπηρία και τους ασθενείς του νοσοκομείου», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.