Το κόστος της καταστροφής που προκάλεσε η κακοκαιρία Daniel αφενός αποκαλύπτεται ημέρα με την ημέρα, αφετέρου αυξάνεται, καθώς οι συνέπειες λαμβάνουν διαστάσεις ντόμινο.
Κατεστραμμένα σπίτια, καλλιέργειες, απώλειες στο ζωϊκό βασίλειο, μεγάλα προβλήματα στις επιχειρήσεις, ζημιές στο οδικό δίκτυο, πεσμένες γέφυρες, διακοπή της λειτουργίας του σιδηροδρόμου προσθέτουν καθημερινά δεκάδες εκατομμύρια στον “λογαριασμό”, ο οποίος θα πρέπει να πληρωθεί.
Αυτό που γίνεται σαφές -και θα γίνει ακόμη περισσότερο μετά την ομιλία του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ- είναι ότι η ζημιά δεν θα καλυφθεί μόνο με πόρους από τα ανακατανεμημένα κοινοτικά κονδύλια ή από τα χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού δηλαδή του Έλληνα φορολογούμενου.
Θα υπάρξει… διάχυση και στον τελευταίο πολίτη ειδικά αν ληφθεί υπόψη ότι η καταιγίδα προκάλεσε ήδη κύμα ανατιμήσεων σε βασικά είδη διατροφής.
Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, στους πολίτες πέφτουν τα ακόλουθα βάρη:
- Ανεβαίνει ακόμη περισσότερο ο λογαριασμός των ειδών διατροφής. Το πρόβλημα της ακρίβειας στα τρόφιμα υπήρχε ούτως ή άλλως αλλά τώρα έρχεται να διογκωθεί καθώς η καταιγίδα χτυπά την προσφορά. Τα νεκρά αιγοπρόβατα επηρεάζουν την τιμή του κρέατος, του γάλακτος, κατά συνέπεια και των τυροκομικών ενώ στα αγροτικά προϊόντα οι τιμές χονδρικής κάνουν ράλι τα τελευταία 24ωρα με τα οπωροκηπευτικά να ακριβαίνουν ακόμη και κατά 50%. Ελπίδα όλων είναι ότι το τσουνάμι των ανατιμήσεων θα αποδειχτεί προσωρινό και όταν θα αρχίσει να αποκαθίσταται σταδιακά η ομαλότητα (π.χ να ανοίξει η Εθνική Οδός καθώς η Ελλάδα είναι κομμένη στα δύο αυτή τη στιγμή με επίπτωση στο μεταφορικό κόστος) θα αρχίσει και πάλι η αποκλιμάκωση των τιμών
- Το εισόδημα των πολιτών στηρίχτηκε έντονα τα τελευταία χρόνια από τον κρατικό προϋπολογισμό με αλλεπάλληλα μέτρα στήριξης πότε για τα καύσιμα, πότε για τα τρόφιμα και πότε για το ηλεκτρικό ρεύμα. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι αυτή η πρακτική τελειώνει και ο πολίτης θα πρέπει να καλύψει με τον οικογενειακό του προϋπολογισμό της ανατιμήσεις και όχι με τον κρατικό. Το πρώτο χτυπητό παράδειγμα θα είναι το κόστος της θέρμανσης. Φέτος δεν θα υπάρξει οριζόντια επιδότηση της τιμής στην αντλία. Η διεθνής τιμή του πετρελαίου “πετάει” αυτή τη στιγμή πάνω από τα 94 δολάρια το βαρέλι και το πετρέλαιο θέρμανσης θα πωλείται πάνω από 1,5 ευρώ το λίτρο. Μόνη στήριξη, το επίδομα θέρμανσης που θα παραμείνει στα περυσινά επίπεδα.
Άρα, μιλάμε για μεγάλη αύξηση στην επιβάρυνση για όλα τα νοικοκυριά, ειδικά γι’ αυτά που δεν δικαιούνται επιδόματος λόγω εισοδήματος. Δεν είναι ασύνδετη αυτή η επίπτωση με την καταιγίδα. Οι καταστροφές απορρόφησαν όλο το διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο και στέρησαν τη δυνατότητα χρηματοδότησης μέτρων στήριξης. Ούτε νέο market pass θα υπάρξει ούτε μεγαλύτερη επιδότηση της θέρμανσης και μάλιστα σε μια περίοδο που οι τιμές βρίσκονται στα υψηλότερα επίπεδα από το ξέσπασμα της πληθωριστικής κρίσης.
- Στο τραπέζι μπαίνει η ανάγκη δημιουργίας ενός μεγαλύτερου αποθεματικού ώστε να υπάρξει κάλυψη σε περίπτωση επόμενης καταστροφής. Αύριο θα ανακοινωθεί από τον πρωθυπουργό η επιβολή ενός ειδικού τέλους, ώστε να ενισχυθεί το ειδικό αποθεματικό αποκατάστασης καταστροφών που υπάρχει στον κρατικό προϋπολογισμό. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι μέσω αυτού του τέλους θα εισπράττεται ποσό της τάξεως των 150 εκατ. ευρώ. Φαίνεται να υιοθετείται η λογική “λίγα από πολλούς” και πλέον περιμένουμε τις λεπτομέρειες. Μπαίνει πάντως και αυτό το θέμα στον λογαριασμό, καθώς καθίσταται σαφές ότι η κλιματική κρίση και οι συνέπειές της θα χρηματοδοτηθούν και από τους πολίτες.
- Κόστος για τον οικογενειακό προϋπολογισμό συνεπάγεται και η ασφάλιση των ακινήτων. Το θέμα της υποχρεωτικής ασφάλισης επανέρχεται στο τραπέζι. Ο Daniel επιτάχυνε τις εξελίξεις καθώς μέχρι τώρα, η πρόθεση ήταν να κινηθούμε στην κατεύθυνση της αύξησης της ασφαλιστικής θωράκισης με κίνητρα όπως η έκπτωση από τον ΕΝΦΙΑ. Φαίνεται ότι θα ακούσουμε και άλλα μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση. Δεδομένων μάλιστα των συνθηκών, εκτός από την ανάγκη ασφάλισης των ακινήτων, οι πολίτες θα αντιμετωπίσουν και αυξημένα ασφάλιστρα, καθώς όσο θα ωριμάζει η σκέψη ότι τα φαινόμενα θα επαναλαμβάνονται, τόσο θα ανεβαίνει το κόστος της ασφάλισης.