Με αισθητά ταχύτερο ρυθμό έχουν αυξηθεί οι τιμές των ενοικίων σε σχέση με τις αντίστοιχες αυξήσεις των μισθολογικών απολαβών τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Την ίδια ώρα που ο τομέας των ακινήτων παρουσιάζει σημαντική ανάκαμψη και στις δύο χώρες, παρά την αβεβαιότητα που προκάλεσε η ενεργειακή κρίση.
Παρολ’ αυτά, το κόστος στέγασης είναι δυσβάστακτο τόσο για τους πολίτες της χώρας μας όσο και της Κύπρου. Στο πλαίσιο αυτό, το 42% των ελληνικών νοικοκυριών έχει μέσο εισόδημα κάτω από 20.000 ευρώ. Στα νοικοκυριά με δύο μέλη, ο καθένας παίρνει περίπου 8.000, άρα σύνολο 17.000 δηλαδή κάτω από τον βασικό μισθό. Η συνεχής άνοδος ωστόσο των ενοικίων αναγκάζει την πλειονότητα των νοικοκυριών να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, καθώς η αποπληρωμή των στεγαστικών τους υποχρεώσεων «τρώει» ένα μεγάλο μέρος του μηνιαίου εισοδήματός τους.
Σήμερα, περίπου το 25% των ελληνικών νοικοκυριών δαπανούν πάνω από το 40% του εισοδήματός τους για τις ανάγκες στέγασης. Συγκεκριμένα, στην Αθήνα απαιτείται ο μισός μισθός των εργαζομένων για τα ενοίκια, δηλαδή το 55,9%. Στη Θεσσαλονίκη χρειάζεται κανείς να δαπανήσει το 53,55% του μισθού του, ενώ στην Πάτρα απαιτείται το 46,36% και στο Ηράκλειο το 45%.
Βέβαια, σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα στην πληρωμή των ενοικίων, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το αντιμετωπίζουν, όπως είναι λογικό, τα φτωχότερα νοικοκυριά, τα οποία σε ποσοστό 79,1%, δηλαδή 8 στα 10 ευάλωτα νοικοκυριά, δηλώνουν οικονομική αδυναμία να ανταπεξέλθουν στις πληρωμές ενοικίου.
Στην Κύπρο παρά το γεγονός ότι υπάρχουν υψηλότεροι μισθοί, οι τιμές των ακινήτων είναι αισθητά υψηλότερες σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι από πόλη σε πόλη το κόστος ζωής, το ύψος των μισθών αλλά και των ενοικίων διαφέρει. Συγκεκριμένα, η Λεμεσός είναι 9,1% πιο ακριβή από τη Λευκωσία, καθώς τα ενοίκια της είναι κατά μέσο όρο, 126,2% υψηλότερα. Ο μέσος μηνιαίος καθαρός μισθός υπολογίζεται στα 1.801,79 ευρώ. Το ενοίκιο για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου στο κέντρο της πόλης μπορεί να φθάσει και τα 1.500 ευρώ και των τριών υπνοδωματίων ανάλογα την κατασκευή του και τα 2.500 ευρώ.
Ενδιαφέρον έχει αν γίνει σύγκριση δεδομένων με την Αθήνα. Παραδείγματος χάρη, μια οικογένεια χρειάζεται περίπου 4.792 ευρώ στη Λεμεσό για να διατηρήσει το ίδιο επίπεδο ζωής που μπορεί να έχει με 3.500 ευρώ στην Αθήνα. Σε σχέση μάλιστα με τη Θεσσαλονίκη στη Λεμεσό οι τιμές είναι 202,5% υψηλότερες.
Η Λευκωσία είναι 8,3% φθηνότερη από τη Λεμεσό και το ενοίκιο είναι, κατά μέσο όρο, 55,8% χαμηλότερο. Ο μέσος μηνιαίος μισθός υπολογίζεται στα 1.410 ευρώ και για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου η τιμή μπορεί να φθάσει και τα 630 ευρώ και για τριών υπνοδωματίων τα 1.180 ευρώ ανάλογα με την περιοχή και τον τύπο κατασκευής. Οι τιμές ενοικίων στη Λευκωσία είναι 7,8% υψηλότερες από ό,τι στην Αθήνα και 33,7% υψηλότερες σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα, μια οικογένεια θα χρειαστεί
περίπου 3.549,1 ευρώ στη Λευκωσία για να ζήσει.
Τα ενοίκια στη Λάρνακα είναι, κατά μέσο όρο, 35,8% υψηλότερο από ό,τι στη Λευκωσία. Ο μέσος μηνιαίος καθαρός μισθός (μετά από φόρους) υπολογίζεται 1.377,78 ευρώ ενώ για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου το ενοίκιο μπορεί να φθάσει και τα 950 ευρώ και για τρία υπνοδωμάτια στα 1.240 ευρώ. Οι τιμές ενοικίων στη Λάρνακα είναι 46,4% υψηλότερες από ό,τι στην Αθήνα.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο και συγκεκριμένα σε 26 χώρες, οι τιμές των ενοικίων, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, δείχνουν ότι μεταξύ του 2010 και του 2023 αυξήθηκαν κατά 21%. Ωστόσο, ο ετήσιος μέσος μισθός αυξήθηκε στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών σημαντικά κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Λιθουανία, που ενώ καταγράφει αύξηση στις τιμές των ενοικίων κατά 168%, ο μέσος μισθός τα τελευταία δέκα χρόνια έχει αυξηθεί κατά 82,4%, αντιπροσωπεύοντας αύξηση σχεδόν 19.000 ευρώ. Στην Ισπανία, όπου οι τιμές ενοικίων έχουν αυξηθεί κατά 25%, ο μέσος μισθός έχει αυξηθεί κατά 17,9%.