O αιφνίδιος θάνατος του 63χρονου Εμπραχίμ Ραϊσί μετά τη χθεσινή (19/5) συντριβή του ελικοπτέρου στα βορειοδυτικά της χώρας, έσκασε σαν «κεραυνός εν αιθρία» στην Τεχεράνη που βρίσκεται σε μία διαδικασία αναζήτησης του επόμενου θρησκευτικού της ηγέτη, την ώρα που η υγεία του 85χρονου Αλί Χαμενεΐ επιβαρύνεται.
Ο Εμπραχίμ Ραϊσί, εξάλλου, τόσο λόγω του θρησκευτικού του παρελθόντος όσο και των σχέσεων που είχε με τον Αγιατολάχ του Ιράν, θεωρούνταν ένα από τα φαβορί για τη διαδοχή του, μέχρι τουλάχιστον τον θάνατό του από τη συντριβή του πτητικού μέσου.
Ο θάνατός του «ξημερώνει» μία νέα ημέρα στο ναι, μεν ασταθές, αλλά αρκετά συγκροτημένο Ιράν, το οποίο ακόμη και πριν τη συντριβή του ελικοπτέρου με τον Εμπραχίμ Ραϊσί βρισκόταν σε έναν φαύλο κύκλο συγκρούσεων, εσωτερικών, αλλά κυρίως εξωτερικών σε αρκετά σημεία της Μέσης Ανατολής, όπως τη Συρία, τον Λίβανο, την Υεμένη και την Παλαιστίνη, μετά τη σύγκρουση με το Ισραήλ.
Ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, 85 ετών, ο μακροβιότερος αρχηγός κράτους στη Μέση Ανατολή, περίμενε τον διάδοχό του, θέλοντας να αποβάλλει το στοιχείο της «διαδοχής», αλλά η απώλεια του Εμπραχίμ Ραϊσί αλλάζει τα δεδομένα σύμφωνα με ανάλυση των New York Times.
Ο θάνατος Ραϊσί αλλάζει τα πάντα με τη διαδοχή Χαμενεΐ
Το σύστημα «βρίσκεται ήδη σε μια τροχιά για να διασφαλίσει ότι ο διάδοχος του ανώτατου ηγέτη θα είναι απόλυτα σύμφωνος με το όραμά του για το μέλλον του συστήματος» δήλωσε ο Ali Vaez, διευθυντής του Ιράν στο International Crisis Group.
Περιέγραψε «ένα αρκετά σκληροπυρηνικό όραμα» στο οποίο βασικοί τομείς της εξωτερικής πολιτικής, όπως η υποστήριξη περιφερειακών παραστρατιωτικών αντιπροσώπων και η ανάπτυξη συστατικών για ένα πυρηνικό όπλο, δεν πρόκειται να αλλάξουν.
Συνέχισε, αναφέροντας πως «ένα αρκετά σκληροπυρηνικό όραμα» στο οποίο βασικοί τομείς της εξωτερικής πολιτικής, όπως η υποστήριξη περιφερειακών πολιτοφυλακών και η ανάπτυξη εξαρτημάτων για ένα πυρηνικό όπλο, δεν πρόκειται να αλλάξουν.
Όποιος κι αν επιλεγεί ως ο επόμενος πρόεδρος, πρόσθεσε ο κ. Vaez με αρκετή δόση κριτικής στο καθεστών του Ιράν, «πρέπει να είναι κάποιος που θα ευθυγραμμιστεί με αυτό το όραμα, ένα υποταγμένο ανδρείκελο».
Η Ellie Geranmayeh, εμπειρογνώμονας του Ιράν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, βλέπει επίσης συνέχεια σε βασικά θέματα εξωτερικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών ζητημάτων και του πυρηνικού προγράμματος. «Αυτοί οι φάκελοι βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του ανώτατου ηγέτη του Ιράν και των Φρουρών της Επανάστασης» διευκρίνισε.
Λίγα αλλάζουν στην πολιτική του Ιράν μετά τον θάνατο του Ραϊσί
Ο κύριος αντίπαλος του Εμπραχίμ Ραίσί θεωρούνταν ο γιος του κ. Khamenei, ο Μοτζταμπά, 55 ετών, του οποίου η υποψηφιότητα έχει πληγεί από την αύρα της μοναρχικής διαδοχής. Το καθεστώς των Μουλάδων, σε αντίθεση με τη λογική της Περσικής Αυτοκρατορίας των Παχλαβί, θέλει να αποβάλλει την κληρονομικότητα.
Σύμφωνα με τους Times, ο θάνατος του Ραϊσί ανοίγει τον δρόμο στον Mojtaba Khamenei να διαδεχθεί τον πατέρα του. Αλλά οι εσωτερικές λειτουργίες της θρησκευτικής και εσωτερικής πολιτικής του Ιράν είναι σκόπιμα μυστηριώδεις και η απόφαση στο τέλος θα ληφθεί από ένα συμβούλιο ανώτερων κληρικών, γνωστό ως Συνέλευση των Εμπειρογνωμόνων.
Αν και ο Μοτζταμπά Χαμενεΐ θεωρείται ο ευνοούμενος του κλήρου, μπορεί ακόμη να αποφασίσουν να επιλέξουν έναν δικό τους «άνθρωπο».
Ο πατέρας του, ο ανώτατος ηγέτης, είχε εργαστεί σκληρά «για να μειώσει την απρόβλεπτη κατάσταση εντός του συστήματος, προετοιμάζοντας τον πρόεδρο Ραϊσί για να είναι ενδεχομένως ο διάδοχός του και τώρα όλα αυτά τα σχέδια έχουν φύγει από το παράθυρο και επιστρέφουν στο σχεδιαστήριο» κατέληξε ο κ. Vaez.