Παρόλο που η Κίνα απέτυχε να εξασφαλίσει ένα σύμφωνο ασφαλείας σε ολόκληρη την περιοχή με χώρες της περιοχής του Νότιου Ειρηνικού, το γεγονός ότι έχει κάνει βαθιά εισβολή στην περιοχή των Νήσων Νοτίου Ειρηνικού δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η πρόσφατη συμφωνία με τη Σαμόα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας γίνεται έντονος κάθε μέρα που περνά, με την Κίνα να αναδεικνύεται γρήγορα ως συστημικός αντίπαλος τόσο των ΗΠΑ όσο και των άλλων μελών του ΝΑΤΟ (Οργανισμός Συνθήκης Βορείου Ατλαντικού). Αυτό φαίνεται από τη Στρατηγική Αντίληψη του ΝΑΤΟ για το 2022 που εγκρίθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη στις 29 Ιουνίου. Αν και, σύμφωνα με ορισμένες αναφορές, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν πολύ ισχυρότερες απόψεις για την Κίνα σε σύγκριση με τη Γερμανία, τη Γαλλία και την ΕΕ, η ίδια η στρατηγική ιδέα έχει κάνει ένα τεράστιο ποιοτικό άλμα προς τα εμπρός σε σύγκριση με το προηγούμενο avatar της που κυκλοφόρησε το 2010, το οποίο έκανε ούτε καν αναφέρουν την Κίνα ως αιτία ανησυχίας για το ΝΑΤΟ και τους συμμάχους του.
Στη στρατηγική του αντίληψη για το 2022, το ΝΑΤΟ σημειώνει ότι ως «συστημική πρόκληση», η Κίνα εκμεταλλεύεται πολιτικοστρατιωτικά, οικονομικά και διπλωματικά εργαλεία για την προβολή της ισχύος της και την ευρύτερη περιφερειακή και παγκόσμια παρουσία της. Το έγγραφο σημειώνει επίσης τις υβριδικές και κυβερνοφανείς και κρυφές επιχειρήσεις της Κίνας που βασίζονται στις κακόπιστες προθέσεις της, οι οποίες συχνά έρχονται σε αντίθεση με τις εκκλήσεις της για ειρηνική συνύπαρξη και τη ρητορική εξωτερικής πολιτικής «win-win».
Μαζί με τις δραστηριότητες αποκατάστασης και στρατιωτικοποίησης των νησιών της, η Κίνα χρησιμοποιεί όλο και περισσότερο τη θαλάσσια πολιτοφυλακή για να κυριαρχήσει στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Εξοπλίζεται γρήγορα με δυνατότητες κατά της άρνησης πρόσβασης/περιοχής (A2/AD) στη λεγόμενη πρώτη αλυσίδα νησιών της που περιλαμβάνει την Οκινάουα (Ιαπωνία), την Ταϊβάν και τις Φιλιππίνες στην ευρύτερη Θάλασσα της Ανατολικής και Νότιας Κίνας. Με τη χρήση σμηνών και τις προόδους της τεχνητής νοημοσύνης στον στρατιωτικό πόλεμο, η Κίνα προσπαθεί να εδραιώσει την κυριαρχία της σε θύλακες της περιοχής της Θάλασσας της Νότιας Κίνας.
Από την οικονομική πλευρά και την πολιτικο-στρατηγική προβολή του εμπορίου, των επενδύσεων και των οικονομικών πτυχών, το κεντρικό κομμάτι της προβολής ισχύος της Κίνας μέσω της μεγαλύτερης περιφερειακής και διεθνούς παρουσίας ήταν η Πρωτοβουλία Belt and Road. Σύμφωνα με το Green Finance & Development Center, του Πανεπιστημίου Fudan της Σαγκάης, 147 χώρες έχουν συμφωνήσει μέχρι στιγμής να συνεργαστούν με τα έργα της Πρωτοβουλίας Belt and Road της Κίνας. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν είναι μικρός αριθμός. Μέσω των επενδύσεων, των δανείων και των επιχορηγήσεων της, η Κίνα έχει δημιουργήσει ισχυρότερους δεσμούς με χώρες σε όλες τις ηπείρους.
Τόσο τρομερή είναι η πρόκληση BRI της Κίνας που οδήγησε τις χώρες της G7 να αναλάβουν μια πρωτοβουλία εταιρικής σχέσης ανάπτυξης υποδομών για να αντιμετωπίσουν το BRI της Κίνας στην τελευταία τους σύνοδο κορυφής που πραγματοποιήθηκε στη Γερμανία. Η Συνεργασία για Παγκόσμια Υποδομή και Επενδύσεις (PGII), που παλαιότερα ονομαζόταν Build Back Better World (B3W), είναι μια κοινή πρωτοβουλία για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής σε αναπτυσσόμενες χώρες. Τα μέλη της G7 στοχεύουν να κινητοποιήσουν 600 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2027 για να αντιμετωπίσουν το BRI της Κίνας, το οποίο, σύμφωνα με τους επικριτές, ήταν «αρπακτικό» στη φύση και τείνει να δημιουργήσει στρατηγικές εξαρτήσεις στις χώρες υποδοχής κάνοντάς τις να εξαρτώνται από τα κινεζικά χρήματα και πιθανά θύματα του «χρέους». παγίδα διπλωματίας της Κίνας.
Η οικονομική κατάρρευση της Σρι Λάνκα είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Η μη συμμόρφωση με καθολικά αποδεκτούς κανόνες και κανόνες επενδυτικών πρακτικών οδηγεί σε ένα φιάσκο που μοιάζει με τη Σρι Λάνκα. Μεταξύ 2010 και 2019, η Κίνα (συν το Χονγκ Κονγκ) αντιπροσώπευε το 37,4 τοις εκατό των συνολικών εισερχόμενων επενδύσεων στη χώρα. Ενώ οι αγκάλιαστους πάντα θα κατηγορούσαν τη Σρι Λάνκα για όλα όσα συμβαίνουν στη χώρα, το ερώτημα που γεννά μια απάντηση είναι: Γιατί η Κίνα αγνόησε τους διεθνείς κανόνες και τους κανόνες παροχής δανείων και επενδύσεων στη Σρι Λάνκα όταν άλλες μεγάλες δυνάμεις και διεθνείς φορείς όπως π.χ. το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα δεν ήταν διατεθειμένα να παράσχουν άλλες επενδύσεις ή δάνεια στη Σρι Λάνκα;
Τα τελευταία χρόνια, η Κίνα απέκτησε μεγαλύτερη πρόσβαση σε στρατηγικά τοποθετημένα λιμάνια και εγκαταστάσεις επιτήρησης στον Ινδικό Ωκεανό καθώς και στα ύδατα του Ειρηνικού. Μετά το Τζιμπουτί, τη Σρι Λάνκα (Χαμπαντότα), το Πακιστάν (Γκουαντάρ) και πιθανώς τη Μιανμάρ (Κιάκ Φου), η πρόσφατη αλιεία της Κίνας ήταν τα νησιά του Σολομώντα. Είναι ενδιαφέρον ότι όλες αυτές οι χώρες είναι από τους μεγαλύτερους αποδέκτες κινεζικών επενδύσεων και επιχορηγήσεων/δανείων.
Παρόλο που η Κίνα απέτυχε να εξασφαλίσει ένα σύμφωνο ασφαλείας σε ολόκληρη την περιοχή με χώρες της περιοχής του Νότιου Ειρηνικού, το γεγονός ότι έχει κάνει βαθιά εισβολή στην περιοχή των Νήσων Νοτίου Ειρηνικού δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η πρόσφατη συμφωνία με τη Σαμόα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Μέσα σε λίγες μέρες από την καταστροφή του Νότιου Ειρηνικού, όπου ορισμένες από τις χώρες του Νησιωτικού Φόρουμ του Νότιου Ειρηνικού αρνήθηκαν δημοσίως την κινεζική πρόταση να υπογράψουν ένα σύμφωνο ασφαλείας, η Κίνα έκανε μια άλλη σημαντική στρατηγική στρατηγικής σημασίας κίνηση — αυτή τη φορά στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας.