Ιστορική τριμερής συνάντηση με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι θέλει να οργανώσει ο Ντόναλντ Τραμπ στον απόηχο της συνάντησης του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα. Ωστόσο, το Κρεμλίνο αμφισβητεί την χρησιμότητα μιας τέτοιας συνάντησης, σπεύδοντας να αποδυναμώσει τη προοπτική αυτής της κίνησης, σύμφωνα με ανάλυση του CNN.
«Είναι απλώς μια φωτογραφία… Αν χρειαστεί η φωτογραφία, θα την κάνουμε. Αλλά δεν έχει καμία σχέση με την ουσία και την πραγματική διευθέτηση», δήλωσε Ρώσος δημοσιογράφος, εξηγώντας ότι μια τέτοια κίνησή, θεωρείται από τη Μόσχα απλώς ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα.
Σημειώνεται ότι, η στάση του Ρώσου προέδρου απέναντι στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, παραμένει το μεγαλύτερο εμπόδιο, καθώς ο ίδιος αρνείται να αναγνωρίσει τη νομιμότητα της εξουσίας του Ζελένσκι, παραμένοντας σταθερός στη άποψη του, ότι η θητεία του Ουκρανού προέδρου, στη πραγματικότητα έχει λήξει. Ο λόγος που επιμένει στη θέση αυτή, στάθηκε η ακύρωση των ουκρανικών προεδρικών εκλογών πέρυσι, εξαιτίας του στρατιωτικού νόμου που ισχύει από την εισβολή του 2022. «Με ποιον να διαπραγματευτούμε;» διερωτήθηκε πρόσφατα ο Πούτιν, προσθέτοντας ότι «η νομιμότητα του εν ενεργεία προέδρου έχει τελειώσει». Λίγες μόλις ημέρες πριν από τη σύνοδο στην Αλάσκα, ωστόσο, είχε αφήσει ένα μικρό παράθυρο ανοιχτό: «Δεν έχω τίποτα εναντίον μιας συνάντησης με τον Ζελένσκι – αλλά πρέπει να πληρωθούν συγκεκριμένοι όροι».
Συγκεκριμένα, , οι όροι αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν τη διεξαγωγή εκλογών στην Ουκρανία πριν από την υπογραφή οποιασδήποτε συμφωνίας, σύμφωνα με το «μνημόνιο ειρήνης» που έδωσε στη δημοσιότητα η Ρωσία τον Ιούνιο. Μια τέτοια απαίτηση θα μετέτρεπε τον Ζελένσκι σε διαπραγματευτικό χαρτί και όχι σε ισότιμο συνομιλητή, υποβαθμίζοντας τον ρόλο του στο τραπέζι.
“Ο Πούτιν ενδιαφέρεται για το αποτέλεσμα και όχι για ένα σόου”
Όπως επισημαίνει στο CNN ο πρώην Ρώσος διπλωμάτης Μπόρις Μποντάρεφ, ο Πούτιν θα συναινέσει σε μια τριμερή μόνο εφόσον εκτιμήσει ότι θα αποδώσει καρπούς με τους δικούς του όρους. «Σε αντίθεση με τον Τραμπ και την Ευρώπη, ο Πούτιν ενδιαφέρεται για το αποτέλεσμα, όχι για ένα σόου χωρίς ουσία», σημείωσε σε γραπτή του δήλωση.
Ο ίδιος υπογράμμισε μάλιστα το παράδοξο της ρωσικής θέσης: «Τη στιγμή που ο Ζελένσκι θα παραδοθεί, θα είναι ξανά απολύτως νόμιμος για τον Πούτιν».
Το δύσκολο επόμενο βήμα
Η ανάλυση του CNN καταλήγει ότι το επόμενο μεγάλο στοίχημα του Ντόναλντ Τραμπ είναι να πετύχει κάτι που μέχρι σήμερα μοιάζει ανέφικτο: να φέρει στο ίδιο τραπέζι έναν Ουκρανό πρόεδρο που δίνει μάχη επιβίωσης και έναν Ρώσο ηγέτη που επιδιώκει να τον απαξιώσει. Το αν αυτή η προσπάθεια θα οδηγήσει σε ειρηνευτική διαδικασία ή θα καταλήξει σε ακόμη μια «φωτογραφία χωρίς περιεχόμενο», μένει να αποδειχθεί.
Ο Τραμπ αλλάζει στάση μετά την Αλάσκα: Στο επίκεντρο η συμφωνία για ειρήνη και όχι για εκεχειρία, στο “τραπέζι” και οι εγγυήσεις ασφαλείας
Και ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ έθετε ως άμεσο πρόταγμα την παύση των εχθροπραξιών, η συνάντηση στην Αλάσκα με τον Βλάντιμιρ Πούτιν δείχνει πως πλέον οδηγεί σε αλλαγή στάσης και σε σύγκλιση με την πάγια ρωσική θέση, που εξέφρασε και ο Βλαντιμίρ Πούτιν, σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Πρόκειται για την προτεραιοποίηση της σύναμψης συμφωνίας για ειρήνη και όχι για εκεχειρία, κάτι που βρίσκει μάλλον σύμφωνο και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μετά την επικοινωνία που είχε με τον Αμερικανό πρόεδρο, στον απόηχο των χθεσινών εξελίξεων. Όπως σημείωσε άλλωστε στην ανάρτησή του ο Ντόναλντ Τραμπ, υπήρξε κοινή συμφωνία πως «ο καλύτερος τρόπος για να τερματιστεί ο φρικτός πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας είναι η απευθείας ειρηνευτική συμφωνία και όχι μια απλή εκεχειρία». Επίσης, επισήμανε «Ο Πρόεδρος Ζελένσκι θα έρθει στην Ουάσινγκτον, στο Οβάλ Γραφείο, το απόγευμα της Δευτέρας. Αν όλα πάνε καλά, θα προγραμματίσουμε μια συνάντηση με τον Πρόεδρο Πούτιν».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για το ζήτημα: «Πρέπει να επιτευχθεί μια πραγματική ειρήνη, που θα είναι διαρκής και όχι απλώς μια ακόμη παύση μεταξύ των ρωσικών εισβολών», ανέφερε χαρακτηριστικά στην ανάρτησή του, με το ενδιαφέρον πλέον να στρέφεται στο αν θα υπάρξει τριμερής συνάντηση, παρόντος του ιδίου, του Ρώσου και του Αμερικανού προέδρου, κάτι που αποτελεί και στοίχημα για τον ένοικο του Λευκού Οίκου.
Sky News: “Στροφή 180 μοιρών από τον Τραμπ”
Με βάση τα παραπάνω, σε άμεσή ανάλυσή του, το βρετανικό δίκτυο Sky News κάνει λόγο για στροφή 180 μοιρών του προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος εν πτήσει προς την Αλάσκα, είχε δηλώσει ότι δεν θα ήταν ευχαριστημένος αν ο Ρώσος ομόλογός του δεν συναινούσε εκεί σε μια κατάπαυση του πυρός. Ωστόσο, πλέον, τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Το βρετανικό δίκτυο θυμίζει ότι η Ρωσία επιμένει ότι θα πρέπει να επιτευχθεί μιας πλήρης συμφωνία πριν σιγήσουν τα όπλα, κάτι που επιτρέπει στη Μόσχα να συνεχίσει τον πόλεμο, που πιστεύει ότι κερδίζει. Υπενθυμίζεται ότι για τη Μόσχα ζητείται μια λύση που θα εξαλείψει τα «βασικά αίτια» της σύγκρουσης, η οποία και εξακολουθεί να μαίνεται.
Η προσπάθεια τήρησης ισορροπιών από τον Τραμπ – Οι εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία και η πρόταση Μελόνι
Πέραν, πάντως, της ανωτέρω θέσης, ο Αμερικανός πρόεδρος φαίνεται πως επιχειρεί να φέρει σε πέρας μια «άσκηση ισορροπίας» και αυτό συνίσταται στην παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία, η οποία την ίδια ώρα όλο και πιο ανοιχτά μοιάζει να αποδέχεται το γεγονός ότι «δεν έχει καλά χαρτιά» στο «τραπέζι» (για αυτό και τα εδαφικά ζητήματα σαφώς δεν μπορούν να αποκλειστούν). Έτσι, βάσει ανώνυμων πηγών που μίλησαν στο Reuters και στο Γαλλικό Πρακτορείο, οι ΗΠΑ προσέφεραν σήμερα στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας παρόμοιες με το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, αλλά χωρίς το Κίεβο να ενταχθεί επίσημα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. «Ως μία από τις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, η αμερικανική πλευρά πρότεινε εγγυήσεις τύπου Άρθρου 5, εκτός ΝΑΤΟ, με την a priori συμφωνία του (Βλαντιμίρ) Πούτιν», ανέφερε μια από τις διπλωματικές πηγές. Δύο ακόμη άτομα με γνώση του θέματος τόνισαν ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ και Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν πιθανές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία εκτός του ΝΑΤΟ, παρόμοιες με το Άρθρο 5 της Συμμαχίας, κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής τους συνομιλίας σήμερα.
Μια από αυτές τις πηγές ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναζητούν διευκρινίσεις σχετικά με το είδος του ρόλου των ΗΠΑ που θα περιλαμβάνει αυτό, αλλά ότι δεν υπάρχουν ακόμη λεπτομέρειες.
Η Τζόρτζια Μελόνι, από την πλευρά της, σε ανακοίνωσή της τόνισε πως ο Τραμπ αναφέρθηκε σε μια προηγούμενη ιταλική πρόταση για εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία «εμπνευσμένη από το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ». «Το σημείο εκκίνησης της πρότασης είναι ο ορισμός μιας ρήτρας συλλογικής ασφάλειας που θα επέτρεπε στην Ουκρανία να επωφεληθεί από την υποστήριξη όλων των εταίρων της, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, έτοιμη να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση που δεχθεί ξανά επίθεση».
“Η υποστήριξή μας στην Ουκρανία θα συνεχιστεί”
Σε κάθε περίπτωση, οι Ευρωπαίοι στέλνουν μηνύματα περί συνέχισης της στήριξης τους στην Ουκρανία. Στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μεταξύ άλλων από την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζιόρτζια Μελόνι, το Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, και τον Βρετανό πρωθυπουργό Κίρ Σταρμερ, τον Φινλανδό πρόεδρο Αλεξάντερ Στουμπ, τον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ και τον προέδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, αφού εξέτασαν τις πληροφορίες που τους έδωσε ο Αμερικανός πρόεδρος για τη συζήτηση, σημειώθηκε πως «οι ηγέτες χαιρέτισαν τις προσπάθειες του προέδρου Τραμπ να σταματήσει η σφαγή στην Ουκρανία, να τερματιστεί ο πόλεμος επιθετικότητας της Ρωσίας και να επιτευχθεί δίκαιη και διαρκής ειρήνη. Όπως είπε ο πρόεδρος Τραμπ, «δεν υπάρχει συμφωνία μέχρι να υπάρξει συμφωνία». Όπως οραματίζεται ο πρόεδρος Τραμπ, το επόμενο βήμα πρέπει τώρα να είναι περαιτέρω συνομιλίες, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Ζελένσκι, τον οποίο θα συναντήσει σύντομα. Είμαστε επίσης έτοιμοι να συνεργαστούμε με τον πρόεδρο Τραμπ και τον πρόεδρο Ζελένσκι για μια τριμερή σύνοδο κορυφής με την υποστήριξη της Ευρώπης».
Παράλληλα, στη δήλωση επισημαίνεται ότι: «Η Ουκρανία πρέπει να έχει ακλόνητες εγγυήσεις ασφάλειας για να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα. Χαιρετίζουμε τη δήλωση του προέδρου Τραμπ ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να δώσουν εγγυήσεις ασφάλειας. Η Συμμαχία των Προθυμών είναι έτοιμη να διαδραματίσει ενεργό ρόλο. Δεν πρέπει να επιβληθούν περιορισμοί στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας ή στη συνεργασία της με τρίτες χώρες. Η Ρωσία δεν μπορεί να ασκήσει βέτο στην πορεία της Ουκρανίας προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Η Ουκρανία θα αποφασίζει για το έδαφός της. Τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάξουν με τη βία».
«Η υποστήριξή μας προς την Ουκρανία θα συνεχιστεί. Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε περισσότερα για να διατηρήσουμε την Ουκρανία ισχυρή, προκειμένου να επιτευχθεί το τέλος των εχθροπραξιών και μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη. Όσο συνεχίζονται οι δολοφονίες στην Ουκρανία, είμαστε έτοιμοι να διατηρήσουμε την πίεση προς τη Ρωσία. Θα συνεχίσουμε να ενισχύουμε τις κυρώσεις και τα ευρύτερα οικονομικά μέτρα για να ασκήσουμε πίεση στην πολεμική οικονομία της Ρωσίας μέχρι να επιτευχθεί μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη. Η Ουκρανία μπορεί να βασίζεται στην αταλάντευτη αλληλεγγύη μας, καθώς εργαζόμαστε για μια ειρήνη που θα διαφυλάσσει τα ζωτικά συμφέροντα της Ουκρανίας και της Ευρώπης στον τομέα της ασφάλειας», καταλήγει οι κοινή δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών.