Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Χωρίς ιατρο-φαρμακευτική περίθαλψη κινδυνεύουν να μείνουν από την 1η Ιουνίου όσοι μη μισθωτοί δεν ρυθμίσουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς τα ταμεία.
Στις 31 Μαΐου λήγει η καθολική παράταση της ασφαλιστικής ικανότητας την οποία έδωσε το Υπουργείου Εργασίας από την 1η Μαρτίου 2022, η οποία κάλυψε και τους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, οι οποίοι έχουν μη ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Μάλιστα, κύκλοι του e-ΕΦΚΑ αναφέρουν στο Capital.gr πως δεν θα δοθεί καμία παράταση σε σχέση με την παραπάνω προθεσμία.
Υπενθυμίζεται πως το Υπ. Εργασίας έχει δώσει στους οφειλέτες εκτάκτως τη δυνατότητα πληρωμής μόνο των εισφορών υγείας (υπέρ ΕΟΠΥΥ) για το 2021, προκειμένου να αποκτήσουν ασφαλιστική ικανότητα έως τέλος Φεβρουαρίου 2023.
Η προθεσμία αυτής της ρύθμισης δεν λήγει στις 31 Μαΐου, αλλά στις 31 Δεκεμβρίου 2022. Ωστόσο, η ασφαλιστική κάλυψη θα ισχύει έως τα τέλη Φεβρουαρίου, ακόμα και αν ένας οφειλέτης πληρώσει όλες τις εισφορές υγείας του 2021 στα τέλη Δεκεμβρίου.
Παράλληλα, κάθε οφειλέτης έχει, ανά πάσα στιγμή, τη δυνατότητα ένταξης όλων των οφειλών (δηλαδή όχι μόνο προς τον ΕΟΠΥΥ το 2021, αλλά και προς τον e-ΕΦΚΑ για οποιοδήποτε διάστημα) στην “πάγια ρύθμιση” των 12 δόσεων και έτσι θα λάβει άμεσα ασφαλιστική ικανότητα (αφού βεβαίως πληρώνει και τις τρέχουσες εισφορές του). Ωστόσο, η μη τήρηση της ρύθμισης των 12 δόσεων, θα του στερήσει την ασφαλιστική ικανότητα.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως από τους 700.000 οφειλέτες μη μισθωτούς, κοντά στους 250.000 -300.000 δεν αναμένεται να ενταχθούν στην έκτακτη ρύθμιση (δηλαδή της πληρωμής μόνο των εισφορών υγείας του 2021, προκειμένου να έχουν ασφαλιστική ικανότητα έως το Φεβρουάριο του 2022) καθώς είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Από τους υπόλοιπους 400.000, έχουν ήδη πληρώσει εισφορές υγείας κοντά στους 150.000 και έτσι περίπου 250.000 εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να μπουν στην έκτακτη ρύθμιση για τις εισφορές υγείας.
Πιο αναλυτικά, όπως έχει κάνει καθαρό ο e-EΦΚΑ, από την 1η Ιουνίου ασφαλιστική ικανότητα θα συνεχίσουν να έχουν:
-Όλοι οι μη μισθωτοί που δεν έχουν οφειλές προς το ΚΕΑΟ.
-Όλοι οι μη μισθωτοί που παρόλο που έχουν οφειλές τις έχουν ρυθμίσει.
Από την 1η Ιουνίου 2022 όσοι μη μισθωτοί διαπιστώσουν ότι δεν διαθέτουν ασφαλιστική ικανότητα παρά το γεγονός ότι έχουν αποπληρώσει τις κατ’ ελάχιστον αναλογούσες εισφορές εμπρόθεσμα, μπορούν να υποβάλλουν σχετικό αίτημα ηλεκτρονικά-χωρίς την ανάγκη μετάβασης σε υποκατάστημα- στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) στην πλατφόρμα: “Έλεγχος ασφαλιστικής ικανότητας μη Μισθωτών”, https://www.efka.gov.gr/el/elegchos-asphalistikes-ikanotetas-me-misthoton και να τους αποδίδεται άμεσα, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις.
Το απαιτητό ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και σε χρήμα σύμφωνα με την ασφαλιστική κατηγορία την οποία είχαν επιλέξει για το έτος 2021 προκύπτει από το άθροισμα των μηνιαίων εισφορών κλάδου υγείας έτους 2021.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος για όλο το έτος 2021 στην 1η ασφαλιστική κατηγορία πρέπει να έχει καταβάλει ή να καταβάλλει το ποσό των 12Χ 55 = 660 ευρώ.
Έστω ασφαλισμένος αγρότης για όλο το έτος 2021 στην 1η ασφαλιστική κατηγορία πρέπει να έχει καταβάλει ή να καταβάλει το ποσό των 12 Χ 32 = 384 ευρώ.
Με εξαίρεση τους νεοεισερχόμενους στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ, ελεύθερους επαγγελματίες ή αυτοτελώς απασχολούμενους π.χ. από τον μήνα Νοέμβριο του 2021 που δεν έχουν καταβάλει τις απαιτητές ασφαλιστικές εισφορές και δεν δικαιώθηκαν ασφαλιστικής ικανότητας από 01/03/2022 θα πρέπει να πληρώσουν τον κλάδο υγείας μόνο του έτους 2021 (Νοέμβριος και Δεκέμβριος 2021).
Επισημαίνεται ότι στη διάταξη αυτή προβλέπεται η καταβολή του ποσού που αντιστοιχεί στις εισφορές του κλάδου υγείας έτους 2021 κάθε μη μισθωτού ασφαλισμένου και όχι η εξόφληση των εισφορών έτους 2021.
Ως καταβληθέν ποσό (εντός του 2021 ή εντός του 2022), έναντι των εισφορών που αντιστοιχούν στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και σε χρήμα για το έτος 2021, λαμβάνονται υπόψη:
- Οι εξοφλημένες μηνιαίες εισφορές (σύνολο μηνιαίας εισφοράς) έτους 2021 και έτους
2022 με οποιαδήποτε ημερομηνία εξόφλησης και
– Οποιοδήποτε πιστωτικό υπόλοιπο (με συμμετοχή στην εξόφληση)
Ασφαλισμένοι που προσέρχονται στις Τοπικές Διευθύνσεις του e-ΕΦΚΑ προκειμένου να ενημερωθούν για το ποσό που πρέπει να καταβάλουν ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις παράτασης της ασφαλιστικής ικανότητας από 1/6/2022, θα ενημερώνονται από αυτές για την προκύπτουσα διαφορά (απαιτητό ποσό – καταβληθείσες εισφορές) και για την καταβολή της με τον κωδικό πληρωμής τρεχουσών εισφορών (RF από 1/1/2020).
Για παράδειγμα ασφαλισμένος ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος για όλο το έτος 2021 στην 1η ασφαλιστική κατηγορία:
– έχει εξοφλήσει τις εισφορές Ιανουαρίου 2021 (ποσό μηνιαίας εισφοράς 220 ευρώ)
– έχει εξοφλήσει τις εισφορές Φεβρουαρίου 2022 (ποσό μηνιαίας εισφοράς 220 ευρώ)
– έχει πιστωτικό υπόλοιπο ύψους 150 ευρώ
Συνεπώς, το σύνολο των καταβληθεισών εισφορών είναι 590 ευρώ.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το απαιτητό ποσό εισφορών κλάδου υγείας έτους 2021 για τον ασφαλισμένο είναι 660 ευρώ, για την χορήγηση παράτασης της ασφαλιστικής ικανότητας από 1ης Ιουνίου 2022 – 28 Φεβρουαρίου 2023, πρέπει να καταβάλει 70 ευρώ (την διαφορά 660 ευρώ – 590 ευρώ) με τον ισχύοντα κωδικό πληρωμής εισφορών (RF) από 1ης Ιανουαρίου 2020.
Στην περίπτωση που δεν έχει εξοφληθεί καμία εισφορά 2021 ή 2022 το ποσό που πρέπει να καταβληθεί με τον ισχύοντα κωδικό πληρωμής εισφορών (RF) από 1ης Ιανουαρίου 2020 είναι 660 ευρώ.
Με την επιβεβαίωση της καταβολής του παραπάνω ποσού, οι αρμόδιες υπηρεσίες μπορούν άμεσα, πριν την διενέργεια της αυτοματοποιημένης μηνιαίας διαδικασίας, να χορηγούν παράταση της ασφαλιστικής ικανότητας.
Το αρμόδιο Τμήμα Εσόδων που ανήκει ο ασφαλισμένος του τ. ΟΑΕΕ βάσει της επαγγελματικής του έδρας και ο ασφαλισμένος του τ. ΕΤΑΑ και τ. ΟΓΑ βάσει του τόπου κατοικίας του θα χορηγεί υπηρεσιακό σημείωμα προς το Τμήμα Μητρώου ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης ασφαλιστικής ικανότητας.
Ειδικότερα στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται παράλληλη μισθωτή απασχόληση ή υπαγωγή στις διατάξεις για τα “μπλοκάκια” εντός του 2021, ως καταβληθέν ποσό λαμβάνεται:
– το ποσό εισφοράς μη μισθωτού που καλύπτεται από την εισφορά μισθωτής απασχόλησης ή υπαγωγής στις διατάξεις για τα “μπλοκάκια”
– οι καταβολές δόσεων εκκαθάρισης εισφορών 2021 (μετά την διενέργειά της) και
– τυχόν πιστωτικά υπόλοιπα.
Επισημαίνεται ότι στους ανωτέρω μισθωτούς ασφαλισμένους που πληρούν τις προϋποθέσεις (2 μήνες ασφάλισης – 50 ημερομίσθια) έχει ήδη χορηγηθεί ασφαλιστική ικανότητα.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας σε περίπτωση ρύθμισης οφειλών η ασφαλιστική ικανότητα θα χορηγείται ανά μήνα.
Για τους εγγεγραμμένους από 1ης Ιανουαρίου 2022 και μετά θα χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα μετά τη συμπλήρωση δύο μηνών από την ημερομηνία εγγραφής του και έως τη λήξη του ασφαλιστικού έτους, εφόσον πληρώσουν τις απαιτητές ασφαλιστικές εισφορές 2 μηνών για το τρέχον έτος.