Κατά 8,3 τρισ. δολάρια αυξήθηκε το παγκόσμιο χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, στο πρώτο τρίμηνο του 2023, κοντά στο υψηλό επίπεδο ρεκόρ των 305 τρισ. δολαρίων, σύμφωνα με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF).
Φυσικά, το μέγα ερώτημα είναι ποιος χρωστά σε ποιον, αλλά και πώς έχει δημιουργηθεί ένα τόσο μεγάλο χρέος ή, για την ακρίβεια, σε ποιον ανήκει όλο αυτό το χρέος, με δεδομένο ότι όλες οι χώρες του πλανήτη είναι (υπερ)χρεωμένες. Εκτός από την Ιαπωνία και την Ελλάδα που διαθέτουν το υψηλότερο ποσοστό χρέους επί του ΑΕΠ, τις τελευταίες εβδομάδες έχει σημάνει συναγερμός και για τις Ηνωμένες Πολιτείες, που απειλούνται με στάση πληρωμών, σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία για την αύξηση του ανώτατου ορίου στο χρέος της. Σύμφωνα με το IIF, ο συνδυασμός του τεράστιου αυτού χρέους με τα υψηλά και αυξανόμενα επιτόκια έχει αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, προκαλώντας ανησυχίες για τη μόχλευση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο αυξάνουν τα επιτόκια εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, στην προσπάθειά τους να μειώσουν τον πολύ υψηλό πληθωρισμό, με το βασικό επιτόκιο της Fed να έχει φτάσει στο 5%- 5,25% και το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ στο 3,25%.
Συν $45 τρισ. μετά την πανδημία
Το παγκόσμιο χρέος είχε αυξηθεί και το τελευταίο τρίμηνο του 2022, ύστερα από δύο τρίμηνα που είχε μειωθεί σημαντικά, κατά τη διάρκεια της επιθετικής νομισματικής σύσφιξης το περασμένο έτος. Το μεγαλύτερο μέρος της ανόδου οφείλεται στο κρατικό χρέος και το χρέος των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων. «Κοντά στα 305 τρισ. δολάρια, το παγκόσμιο χρέος είναι τώρα κατά 45 τρισ. δολάρια υψηλότερο σε σχέση με την προ της πανδημίας περίοδο και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται γρήγορα: Παρά τις ανησυχίες για μια πιθανή πιστωτική κρίση μετά την πρόσφατη αναταραχή στους τραπεζικούς τομείς των ΗΠΑ και της Ελβετίας, οι δανειακές ανάγκες των χωρών παραμένουν υψηλές» ανέφερε το IIF.
Έρχονται εταιρικές πτωχεύσεις
«Με τις χρηματοδοτικές συνθήκες να κινούνται στα πιο περιοριστικά επίπεδα από την κρίση του 2008-09, μια πιστωτική κρίση θα προκαλούσε μεγαλύτερα ποσοστά χρεοκοπιών σε περισσότερες εταιρίες “ζόμπι”, που εκτιμάται ότι πλησιάζουν ήδη το 14% των εισηγμένων αμερικανικών εταιριών» σημειώνει η τριμηνιαία έκθεση του IIF για το παγκόσμιο χρέος (Global Debt Monitor). Το ινστιτούτο, με έδρα την Ουάσινγκτον, ανέφερε ότι η γήρανση των πληθυσμών, οι αυξανόμενες δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη και τα σημαντικά χρηματοδοτικά κενά για το κλίμα ασκούν πίεση στα δημόσια οικονομικά.