Αναστάσιος Παπανδρέου-defencereview
Η εβδομάδα που μας πέρασε είχε ευχάριστες ειδήσεις όσον αφορά τα επόμενα βήματα ενίσχυσης του πολεμικού ναυτικού οι οποίες έγιναν γνωστά στους διαπιστευμένους στρατιωτικούς συντάκτες μέσα από τα πλέον επίσημα χείλη του Α/ΓΕΝ Αντιναύαρχου Δημήτριου – Ελευθέριου Κατάρα ΠΝ. Στο πλαίσιο αυτό έγινε γνωστό ότι το Π.Ν. έχει στα πλάνα του την απόκτηση 4+2 νέων υποβρυχίων για την αντικατάσταση των παλαιών πια, γερμανικών Τ-209/1100 και Τ-209/1200 που υπηρετούν σήμερα στις τάξεις του. Όπως ανέφερε σε προηγούμενη ανάρτηση ο Διευθυντής Σύνταξης του Defencereview.gr, Ιωάννης Νικήτας, η TKMS προτείνει στο Π.Ν. μια σειρά από λύσεις για όλα τα βαλάντια το σκοπό αυτό. Η πρόταση εμπεριέχει από τα φθηνά αλλά αξιόπιστα Τ-209/1400mod μέχρι τα πιο σύγχρονα αλλά ακριβότερα U-212/ U-214 και Τ-218SG.
Το Τ-209/1400mod αποτελεί την τελευταία έκδοση του γνωστού best seller της γερμανικής εταιρίας, το οποίο ενσωματώνει όλες τις τελευταίες εξελίξεις ηλεκτρονικών συστημάτων και όπλων στο παραδοσιακό και αξιόπιστο σκαρί ενός Τ-209. Οι τελευταίοι πελάτες των υποβρυχίων αυτών ήταν οι Τούρκοι με τέσσερα υποβρύχια (κλάση GUR) και παράδοση μεταξύ 2003 και 2008, η Νότιος Αφρική με τρία υποβρύχια (κλάση Daphne) και παράδοση μεταξύ 2006 και 2008 και η Αίγυπτος με τέσσερα υποβρύχια (κλάση S41) και παράδοση μεταξύ 2017-2021. Το Τ-209/1400mod έχει μήκος 62 μέτρα, διάμετρος ανθεκτικού σκάφους 6,2 μέτρα και ύψος 12,5 μέτρα. Η πρόωση είναι diesel-electric με τέσσερις κύριες μηχανές που κινούν έναν άξονα και τέσσερις συστοιχίες μπαταριών μολύβδου-οξέος των 120 στοιχείων έκαστη. Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα σε κατάδυση 22 κόμβους και έχει εμβέλεια 11,000 ν.μ. με ταχύτητα 10 κόμβων στην επιφάνεια. Το μέγιστο βάθος κατάδυσης είναι τα 500 μέτρα. Το πλήρωμα αποτελείται από 30 άτομα και διαθέτει αυτονομία 50 ημερών. Οι οχτώ τορπιλοσωλήνες έχουν ημικυκλική διάταξη και δύνανται να εκτοξεύσουν τορπίλες βαρέως τύπου των 533χιλ, βλήματα UGM-84 Sub Harpoon και νάρκες. Το υποβρύχιο μπορεί να φέρει συνδυασμό όπλων μέχρι 14 τον αριθμό. Όπως αναφέραμε και νωρίτερα, τα υποβρύχια αυτά είναι η πιο φθηνή λύση που θα μπορούσε να διαλέξει το Π.Ν. για την αντικατάσταση των έξι υπό απόσυρση υποβρυχίων. Όμως να υπενθυμίσουμε, ότι όταν το πρόγραμμα αναβάθμισης των υποβρυχίων «Ποσειδών» (Neptune II) τελμάτωσε οι αρχικές σκέψεις για την αντικατάσταση των υπολοίπων προς αναβάθμιση υποβρυχίων από δύο νέας κατασκευής Τ-209/1400 ΑΙΡ γρήγορα μετατράπηκε σε προμήθεια άλλων δύο Τ-214 που όμως ποτέ δεν προχώρησε. Η αλήθεια είναι ότι τεχνολογικά τα Τ-209/1400mod είναι μια γενιά πίσω και ευάλωτα στον εντοπισμό από νέα Α/Υ συστήματα, την ώρα μάλιστα που το Π.Ν. χρειάζεται το λιγότερο, να διατηρήσει την ισορροπία αν όχι να την ανατρέψει προς όφελός του.
Το U-212A είναι ένα υπερσύγχρονο υποβρύχιο που είναι ικανό να επιχειρεί τόσο στο στενό περιβάλλον της Βαλτικής όσο και στα βαθιά ύδατα της Μεσογείου. Ένα σύνολο δέκα μονάδων κατασκευάστηκε μεταξύ του 2005-2017 για τα δύο ναυτικά, έξι μονάδες για το Kriegsmarine και τέσσερις μονάδες για το Marina Militare. Τα κύρια χαρακτηριστικά του υποβρυχίου είναι: ολικό μήκος 57,15μ, μέγιστη διάμετρος 7μ, ύψος 11,87μ, εκτόπισμα στην επιφάνεια 1509 τόνους και εκτόπισμα κατάδυσης 1720 τόνους. Έχει μέγιστη ταχύτητα στην επιφάνεια 12 κόμβους και σε κατάδυση 16 κόμβους ενώ η εμβέλεια με ταχύτητα 8 κόμβων αγγίζει τα 8000 ν.μ. Το μέγιστο επιχειρησιακό βάθος είναι τα 250 μέτρα. Το πλήρωμα αποτελείται από 27 άτομα, 9 αξιωματικούς και 15+3 υπαξωματικούς. Το σκάφος είναι κατασκευασμένο από αμαγνητικό χάλυβα και χωρίζεται σε δύο καταστρώματα και πέντε κύρια τμήματα. Στην πλώρη βρίσκεται το τμήμα των τορπιλοσωλήνων όπου βρίσκονται οι έξι τορπιλοσωλήνες των 533 χιλιοστών, ακολουθεί το τμήμα των ενδιαιτήσεων του πληρώματος, στο μέσο βρίσκεται το κέντρο διεύθυνσης του σκάφους και το κέντρο πληροφοριών μάχης, ακολουθεί το μηχανοστάσιο με τις κυψέλες καυσίμου και την ηλεκτρομηχανή και τέλος τον ηλεκτροκινητήρα permasyn και το σύστημα χειρισμού των ουραίων πηδαλίων. Η διαμόρφωση των ουραίων πηδαλίων είναι τύπου Χ επιτρέποντας στο σκάφος να κάνει κινήσεις ακριβείας πράγμα θεμιτό σε κλειστές αβαθείς θάλασσες όπως η Βαλτική όπου το μέσο βύθισμα είναι στα 51 μέτρα. Επίσης επιτρέπει στο υποβρύχιο την ομαλή επικάθηση στον πυθμένα της θάλασσας εάν αυτό χρειαστεί κατά τη διάρκεια απόκρυψης του υποβρυχίου από εχθρικά υποβρύχια και σκάφη επιφανείας. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός του Τ-212Α αποτελείται από μία ηλεκτρομηχανή τύπου MTU 396 16V ισχύος 1060 kw, 2 συστοιχίες μπαταριών μολύβδου οξέος και το σύστημα ΑΙΡ PEMFC που αποτελείται από εννέα κυψέλες των 34kw έκαστη. Τα παραπάνω συστήματα κινούν έναν ηλεκτροκινητήρα Permasyn της Siemens τύπου FR6439 των 2850 kw που είναι συνδεδεμένος με μία επτάφυλλη προπέλα.
Το γνωστό Τ-214 είναι η επόμενη μεγάλη εξαγωγική επιτυχία της γερμανικής ναυπηγικής βιομηχανίας. Τα νεότερα υποβρύχια της κλάσης είναι κατά πέντε με επτά μέτρα μακρύτερα από το «Παπανικολής» και εκτοπίζουν γύρω στους 2000 τόνους στην επιφάνεια. Το σκάφος είναι σχεδιασμένο για χαμηλή ακουστική υπογραφή και κατασκευασμένο από χάλυβα υψηλής αντοχής ΗΥ-100. Ο χάλυβας τύπου ΗΥ-100 δίνει τη δυνατότητα στο υποβρύχιο να επιχειρεί σε μεγαλύτερα βάθη που φτάνουν τα 425 μέτρα. Επίσης φέρει επτάφυλλη προπέλα νέας τεχνολογίας για υψηλή απόδοση με χαμηλό ακουστικό ίχνος. Σε σχέση με τα υποβρύχια Type 209 και U-212A όπου τα πηδάλια κατάδυσης βρίσκονται τοποθετημένα στο μεν στα ύφαλα του σκάφους και στο δε στον πύργο, στο Τ-214 είναι τοποθετημένα στο ύψος του εξωτερικού καταστρώματος. Φέρει στην πλώρη οχτώ τορπιλοσωλήνες των 533 χιλ τοποθετημένους σε διάταξη διπλού L και σε συνδυασμό 16 τορπίλες και υποβρυχίως εκτοξευόμενους πυραύλους κατά πλοίων.
Ο μηχανολογικός εξοπλισμός του Τ-214 αποτελείται από δύο ηλεκτρομηχανές τύπου MTU 396 16V ισχύος 1060 kw στις 1800 στροφές συνδεδεμένες με εναλλάκτη των 970 kw, 2 συστοιχίες μπαταριών μολύβδου οξέος των 324 στοιχείων έκαστη και το σύστημα ΑΙΡ PEMFC που αποτελείται από δύο κυψέλες των 120kw έκαστη. Τα παραπάνω συστήματα κινούν έναν ηλεκτροκινητήρα Permasyn της Siemens των 3900 kw που είναι συνδεδεμένος με μία επτάφυλλη προπέλα. Το υποβρύχιο επιτυγχάνει 10,5 κόμβους στην επιφάνεια, 21 κόμβους μέγιστη ταχύτητα σε κατάδυση, 6,5 κόμβους με τα fuel cells και έχει εμβέλεια 11750 ν.μ. με ταχύτητα 8 κόμβων. Στην DEFEA 2023 στο περίπτερο της TKMS υπήρχε πρόπλασμα του υποβρυχίου με ουραία πηδάλια τύπου Χ και σε συζήτησή μας με τους ανθρώπους της TKMS αναφέρθηκε ότι το υποβρύχιο προσφέρεται και με τις δύο διαμορφώσεις ουραίων πηδαλίων αναλόγως με τις απαιτήσεις του πελάτη. Κάτι που όμως ανεβάζει και το κόστος του υποβρυχίου.
Η κλάση T-218SG “Invincible” του ναυτικού της Σιγκαπούρης είναι ουσιαστικά ένα επιμηκυμένο Τ-214 με τη διάταξη πηδάλιων του U-212A τύπου Χ και ειδικά διαμορφωμένου για τις ανάγκες του Σιγκαπουριανού πολεμικού ναυτικού. Διαθέτουν πολλές δυνατότητες, όπως ένα σημαντικό επίπεδο αυτοματισμού, σημαντική χωρητικότητα ωφέλιμου φορτίου, βελτιωμένη υποβρύχια αντοχή και εξαιρετική εργονομία. Το ολικό μήκος φτάνει τα 70 μέτρα και το εκτόπισμα στην επιφάνεια τους 2000 τόνους. Η πρόωση του υποβρυχίου, είναι diesel electric με σύστημα AIP και νέας γενιάς μπαταρίες ιόντων λιθίου. Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου δίνουν τεράστιο πλεονέκτημα γιατί φορτίζουν σε ελάχιστο χρόνο και διαρκούν περισσότερα σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μπαταρίες μολύβδου οξέος. Η μέγιστη ταχύτητα του υποβρυχίου στην επιφάνεια είναι οι 10 κόμβοι και σε κατάδυση οι 15 κόμβοι περίπου. Ο εκτεταμένος αυτοματισμός των συστημάτων βοηθάει στον περιορισμό του πληρώματος στους 28 αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και ναύτες. Σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Άμυνας της Σιγκαπούρης το κόστος ανά μονάδα έφτασε τα 450 εκατ. δολάρια περίπου ενώ το ετήσιο κόστος υποστήριξης αγγίζει το 2-3% του κόστους αγοράς, ήτοι 9-13,5 εκατ. δολάρια ανά σκάφος. Ολοκληρώνοντας την παραπάνω ανάλυση να προσθέσουμε ότι προφανώς όλες οι παραπάνω σχεδιάσεις θα προταθούν στο Π.Ν. με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας όσον αφορά τα ηλεκτρονικά και Η/Ο συστήματα που φέρουν τα υποβρύχια ανεξάρτητα του σχεδίου που θα επιλεχθεί από τους Έλληνες επιτελείς.
Ανακεφαλαιώνοντας, οι Γερμανοί σε σύγκριση με τον όποιο ανταγωνισμό ο οποίος θα προκύψει από τους υπόλοιπους κατασκευαστές υποβρυχίων έχουν κάποια πλεονεκτήματα. Αυτά, όπως είπαμε και παραπάνω, είναι
η προσφορά διαφόρων σχεδιάσεων που μπορούν να καλύψουν διαφορετικές ανάγκες αλλά και οικονομικές δυνατότητες του πελάτη.
η τεχνολογία τους είναι γνωστή εδώ και πέντε δεκαετίες στο πολεμικό ναυτικό και ίσως στο μέλλον θα μπορούσαν να διαθέσουν στην αγορά τα πρώτης γενιάς U-212 που ίσως να ενδιέφεραν το Π.Ν. ως ενδιάμεση λύση.
Επίσης είναι σίγουρο ότι εάν το Π.Ν. ήθελε και μπορούσε να ανταπεξέλθει οικονομικά στο κόστος του νέας σχεδίασης U-212CD δε νομίζω ότι η γερμανική πλευρά θα είχε κάποιο θέμα να το προσφέρει στην ελληνικό Π.Ν.