Η Ουγγαρία και ο Βίκτορ Όρμπαν είναι μόνο ο ενδιάμεσος της Κίνας για το δάνειο των 500 εκατομμυρίων ευρώ που χορηγήθηκε στη νέα κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, με επικεφαλής τον Χριστιάν Μίτσκοσκι, σύμφωνα με έρευνα δημοσιογραφικής πλατφόρμας ‘Vsquare’.
Στα χαρτιά, τα κεφάλαια προέρχονται από τη Βουδαπέστη. Στην πραγματικότητα, τα χρήματα είναι μέρος του 1 δισ. ευρώ που δάνεισε στην Ουγγαρία κοινοπραξία κινεζικών τραπεζών στις αρχές του έτους.
Τον Σεπτέμβριο, ο Μίτσκοσκι ανακοίνωσε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε για το δάνειο . Στη συνέχεια, το VMRO-DPMNE διαβεβαίωσε ότι δεν θα προέλθει από την Κίνα, αλλά θα διατεθεί «από χώρα μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ». Αργότερα ανακοινώθηκε ότι ήταν η Ουγγαρία.
Το ποσό των 500 εκατομμυρίων ευρώ αντιπροσωπεύει το μισό από το 1 δισ. ευρώ που υποσχέθηκε να παράσχει ο Μίτσκοσκι μετά την εκλογική του νίκη στις 8 Μαΐου.
Στους όρους του δανείου περιλαμβάνεται επιτόκιο 3,25%, τριετής περίοδος χάριτος και 12ετής περίοδος αποπληρωμής, την οποία ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε «εξαιρετικά ευνοϊκή».
Διπλωματικές πηγές είναι κατηγορηματικές ότι τα δύο δάνεια (το κινεζικό για την Ουγγαρία και το ουγγρικό για τη Βόρεια Μακεδονία) σχετίζονται. Σύμφωνα με αυτούς, αρχικά ήταν πιθανό τα κεφάλαια να μεταφερθούν μέσω της Σερβίας.
Από πού προέρχονται πραγματικά τα χρήματα;
Την άνοιξη, η ουγγρική κυβέρνηση εξασφάλισε και απορρόφησε πλήρως 1 δισεκατομμύριο ευρώ από μια κοινοπραξία που περιλαμβάνει την Export-Import Bank of China και το ουγγρικό υποκατάστημα της Bank of China .
Η συμφωνία κρατήθηκε μυστική μέχρι τα τέλη Ιουλίου, όταν ο τοπικός Τύπος την ανέφερε με βάση την τακτική ενημέρωση των στοιχείων για το δημόσιο χρέος. Οι όροι του τριετούς δανείου κυμαινόμενου επιτοκίου, συμπεριλαμβανομένων των επιτοκίων και των όρων αποπληρωμής, δεν αποκαλύφθηκαν. Σύμφωνα με πρόσφατα σχόλια κυβερνητικών αξιωματούχων, η Ουγγαρία προσέγγισε τους Κινέζους εταίρους της για να συμφωνήσει να δημοσιοποιήσει τους όρους.
Το δάνειο που εξασφάλισε η Βουδαπέστη είναι το μεγαλύτερο στο χαρτοφυλάκιο χρέους της χώρας, εξαιρουμένων των εκδόσεων ομολόγων, ξεπερνώντας τα 917 εκατομμύρια δολάρια που προβλέπονται για το κοινό έργο Ουγγαρίας-Κινεζικής επέκτασης και εκσυγχρονισμού της σιδηροδρομικής γραμμής Βουδαπέστης-Βελιγραδίου.
Ο Χριστιάν Μίτσκοσκι και οι υφιστάμενοί του υπουργοί ευνοούν ακριβώς τις συγκοινωνιακές συνδέσεις Ελλάδας- Σκοπίων-Σερβίας-Ουγγαρίας – μέρος του Διαδρόμου 10, σε βάρος του Διαδρόμου 8 προς την κατεύθυνση Μπουργκάς (Βουλγαρία) – Δυρράχιο (Αλβανία).
Εξάλλου, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας ζήτησε τη μεταφορά κονδυλίων από τον Διάδρομο 8 στον 10, αλλά η ιδέα του απορρίφθηκε κατηγορηματικά από την Ε.Ε.
Η κυβέρνηση του Όρμπαν ανακοίνωσε ότι τα κεφάλαια από το νέο δάνειο θα χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση γενικών επενδύσεων σε υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών μεταφορών και της ενέργειας, χωρίς να υπεισέλθουν σε λεπτομέρειες, αλλά και πάλι δεν έγινε αναφορά για παροχή μέρους του δανείου σε τρίτη χώρα (Βόρεια Μακεδονία ).
Σύμφωνα με το Vsquare, η Ουγγαρία αρχικά ήλπιζε να λάβει ένα πολύ μεγαλύτερο δάνειο κατά την επίσκεψη του Σι Τζινπίνγκ στη Βουδαπέστη τον Μάιο, ως αντικατάσταση των παγωμένων ευρωπαϊκών κεφαλαίων για τη χώρα.
Η ΕΕ έχει μπλοκάρει τα ταμεία συνοχής 6,3 δισ. ευρώ για τη Βουδαπέστη λόγω ανησυχιών για προβλήματα κράτους δικαίου, διαφθορά και έλλειψη μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό σύστημα. Επιπλέον, περίπου 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ κονδυλίων ανάκαμψης έχουν μπλοκαριστεί λόγω της μεταχείρισης των προσφύγων, των διακρίσεων σε βάρος της LGBT κοινότητας και της παραβίασης της ακαδημαϊκής ελευθερίας.
Η κυβέρνηση του Orbán απέτυχε να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις που έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πρόσβαση σε 6,3 δισεκατομμύρια ευρώ από το Recovery and Resilience Facility (RRF) και 3,9 δισεκατομμύρια ευρώ από τη φάση δανεισμού του προγράμματος.
Το κόμμα Fidesz του Όρμπαν και το VMRO-DPMNE του Μίτσκοσκι είναι σύμμαχοι. Για χρόνια, η Ουγγαρία κρύβει τον πολιτικό πατέρα του Μίτσκοσκι – τον Νίκολα Γκρούεφσκι, πρώην πρωθυπουργό των Σκοπίων και ηγέτη του VMRO-DPMNE, στον οποίο έχει επιβληθεί κυρώσεις βάσει του νόμου «Magnitsky».
Ο Όρμπαν χρηματοδοτεί μια αυτοκρατορία των μέσων ενημέρωσης στη Βόρεια Μακεδονία και ετοιμάζεται επίσης να εξαγοράσει τον τομέα των τηλεπικοινωνιών των Σκοπίων.
Το ερώτημα παραμένει γιατί η ουγγρική κυβέρνηση παρείχε οικονομική βοήθεια σε μια ξένη κυβέρνηση σε μια περίοδο που η ίδια αντιμετωπίζει τεράστιες οικονομικές δυσκολίες.
Το γραφείο του Ούγγρου πρωθυπουργού δεν απάντησε σε ερωτήσεις που έστειλε η Vsquare. Ένα άλλο ερώτημα τίθεται – πώς θα αποπληρώσουν τα Σκόπια το δάνειο;
Μέχρι τα τέλη Αυγούστου, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ουγγαρίας είχε εκτιναχθεί στο 103% του στόχου που είχε τεθεί στην αρχή του έτους, ή 73% μετά την αύξηση του στόχου για το έλλειμμα στο 4,5%.
Οι αναλυτές λένε ότι χρειάζονται περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα για να διατηρηθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από αυτό το επίπεδο, και πιθανώς ακόμη πιο σκληρά μέτρα για να μειωθεί κάτω από το 3%, σύμφωνα με τους στόχους βάσει των κανόνων της ΕΕ για τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.