Η έκθεση του ΟΟΣΑ για την ελληνική οικονομία αναγνωρίζει τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά ταυτόχρονα εστιάζει σε κρίσιμα ζητήματα που χρήζουν περαιτέρω βελτίωσης. Μεταξύ των προτάσεων – ηλεκτροσόκ για την ελληνική κοινωνία είναι η αναθεώρηση του αφορολόγητου ορίου, το οποίο, όπως σημειώνει ο Οργανισμός, παραμένει υψηλό σε σύγκριση με τον μέσο όρο των χωρών.
Όπως αναφέρει η έκθεση, το ισχύον αφορολόγητο, στα 10.000 ευρώ, αντιστοιχεί στο 61% του μέσου ετήσιου εισοδήματος και απαλλάσσει από τον φόρο εισοδήματος σχεδόν τα μισά ελληνικά νοικοκυριά. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, αυτό οδηγεί σε στενή φορολογική βάση, η οποία περιορίζει τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος, παρά τους υψηλούς συντελεστές για τα εισοδήματα πάνω από το αφορολόγητο.
Ο Οργανισμός προτείνει τη σταδιακή μείωση του αφορολόγητου, συνοδευόμενη από μέτρα ενίσχυσης των χαμηλών εισοδημάτων, όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Η αλλαγή αυτή εκτιμάται ότι θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα αυξήσει τα κρατικά έσοδα και θα εξασφαλίσει μια πιο δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών.
Η πρόταση για μείωση του αφορολόγητου συμπληρώνεται από άλλες συστάσεις, όπως η σταδιακή κατάργηση εξαιρέσεων από τον τυπικό συντελεστή ΦΠΑ και η αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης σε προϊόντα που βλάπτουν τη δημόσια υγεία, όπως τα τσιγάρα και την επιβολή ΕΦΚ σε τρόφιμα πλούσια σε λίπη, ζάχαρη και αλάτι.
Μεταξύ άλλων προτάσεων που κάνει ο Οργανισμός περιλαμβάνονται:
Η μεταρρύθμιση των επιδομάτων ανεργίας, ώστε να συνδέονται αυτά με τις αποδοχές στο παρελθόν και να αυξηθεί η διάρκειά τους με βάση το ιστορικό καταβολής εισφορών, βελτιώνοντας παράλληλα τα κίνητρα για εργασίας
Ενοποίηση των διαφόρων προγραμμάτων στήριξης για νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα και απλοποίηση των όρων επιλεξιμότητας
Η χρηματοδότηση νέων επιδοτήσεων για ηλεκτρικά οχήματα με την αύξηση του ΕΦΚ στo ντίζελ
Η γρήγορη υλοποίηση του one stop shop για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η αναθεώρηση των διαδικασιών για περιβαλλοντικές άδειες.
Για το χρηματοπιστωτικό σύστημα σημειώνει ότι η ανθεκτικότητά του έχει βελτιωθεί σημαντικά από το 2007, με την πιστοληπτική αξιολόγηση των ελληνικών τραπεζών να έχει αντίστοιχα βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια. Αναφέρει ειδικότερα τη μείωση, χάρη στο σχέδιο «Ηρακλής», του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL) στο 6,9% τον Ιούνιο του 2024 από το υψηλό επίπεδο του 49,1% τον Μάρτιο του 2017. Το σχέδιο «Ηρακλής» επεκτάθηκε το 2024, «αλλά πρόσθετα μέτρα θα μπορούσαν να βελτιώσουν περαιτέρω την αναδιάρθρωση των δανείων και τις διαδικασίες πτώχευσης καθώς και τη διαχείριση των NPLs που είναι τώρα υπό τον έλεγχο των εταιρειών διαχείρισης (servicers)».
Η κερδοφορία των τραπεζών και οι κεφαλαιακοί δείκτες τους έχουν επίσης βελτιωθεί, αν και οι τελευταίοι παραμένουν χαμηλότεροι από το μέσο επίπεδο των χωρών του ΟΟΣΑ. «Ωστόσο, η μακροχρόνια κερδοφορία και κεφαλαιακή επάρκεια παραμένουν πηγές ανησυχίας», σύμφωνα με την έκθεση, η οποία υπογραμμίζει πως η ποιότητα των εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών παραμένει χαμηλή, αποδυναμώνοντας τη δυνατότητά τους να απορροφούν ζημιές καθώς τον Ιούνιο του 2024 το 41% των κεφαλαίων αυτών αφορούσαν αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις.
Για το δημόσιο χρέος, ο ΟΟΣΑ αναμένει ότι θα μειώνεται ως ποσοστό του ΑΕΠ και το βασικό του σενάριο προβλέπει ότι θα υποχωρήσει στο 90% το 2060 ή στο 75%, αν η ανάπτυξη είναι ισχυρότερη, για παράδειγμα αν υλοποιηθούν πλήρως οι μεταρρυθμίσεις του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.