ροσπαθούν με κάθε δυνατό τρόπο. Πρώτα ευγενικά, μετά με μεγαλύτερη πίεση». Έτσι περιγράφουν τον Πιερ Αντόνιο Παντσέρι και τους συνεργάτες του, οι Βέλγοι ερευνητές του Κατάρ-gate, όπως γράφει η ιταλική ιστοσελίδα ilfattoquotidiano. Και οι ερευνητές προσθέτουν, μάλιστα, ότι Παντσέρι και… ΣΙΑ είναι πολύ δραστήριοι στο Κοινοβούλιο γύρω από τους φακέλους τους. Και οι φάκελοί τους είναι αυτοί που, σύμφωνα με την εισαγγελία, «αγαπάνε» πολύ το Μαρόκο αλλά και το Κατάρ.
Αυτός είναι ο λόγος που ο πρώην ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών συνελήφθη με την κατηγορία της διαφθοράς. Μεταξύ των κατηγοριών είναι ακριβώς ότι εργάστηκε υπέρ του Εμιράτου της Ντόχα έναντι χρημάτων. Μια κατηγορία προς τον Παντσέρι από τον ομοσπονδιακό εισαγγελέα των Βρυξελλών, που υποστηρίχθηκε και από κάποιες τηλεφωνικές υποκλοπές. Και οι οποίες συζητήσεις καταδεικνύουν τον συνεχή συντονισμό του Παντσέρι και της ομάδας των συνεργατών του. Ακόμη και μετά το τέλος της θητείας του ως βουλευτής. Πάμε όμως με τη σειρά.
Θεωρήσεις για την Ντόχα
Μεταξύ των θεμάτων που έλαβαν υπόψη οι ερευνητές που συντόνισε ο ανακριτής Μισέλ Κλεζ, υπάρχει, για παράδειγμα, το λεπτό ζήτημα της απελευθέρωσης των θεωρήσεων για ορισμένες μη ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Κατάρ. Στην περίπτωση αυτή, οι Ισπανοί Σοσιαλιστές μαζί με τους Ιταλούς συναδέλφους τους Τζουλιάνο Πιζάπια και Πιέτρο Μπαρτόλο στέκονται εμπόδιο στους στόχους του Παντσέρι: θέλουν να επεκτείνουν την πρόταση στον Ισημερινό και να συνδέσουν την εξαίρεση με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Χάσιμο χρόνου για τον πρώην ευρωβουλευτή και τους συντρόφους του, που έκαναν τα πάντα για να πάρουν το αποτέλεσμα που ήθελαν το συντομότερο δυνατό. Την 1η Δεκεμβρίου, η Επιτροπή για τις Πολιτικές Ελευθερίες, τη Δικαιοσύνη και τις Εσωτερικές Υποθέσεις (Libe) ενέκρινε την πρόταση απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης: ο Παντσέρι και οι συνεργάτς του χάρηκαν. Πολύ σύντομα, ωστόσο θα χρειαζόταν η ψηφοφορία της Ολομέλειας για το οριστικό πράσινο φως. Μια ψηφοφορία που δεν θα γίνει ποτέ: το σκάνδαλο Qatargate θα μπλοκάρει τα πάντα.
Ο φάκελος
Οι ερευνητές ανασυνθέτουν τις κινήσεις των εβδομάδων που προηγήθηκαν αυτής της ψηφοφορίας. Και αποκαλύπτουν ένα δίκτυο επαφών και συνομιλιών για να καταλήξουν σε ένα ευνοϊκό αποτέλεσμα για την Ντόχα. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη δυναμική, πρέπει να επιστρέψουμε, στην περίοδο μεταξύ Οκτωβρίου και Νοεμβρίου 2022: στο πλαίσιο της επιτροπής Libe υπήρχαν συζητήσεις και κινήσεις. Πρώτα απ ‘όλα, οι Ισπανοί βουλευτές εργάζονται για να διευρύνουν το ζήτημα στον Ισημερινό: οι εκπρόσωποι της Ιβηρικής δεν υποχωρούν, ενισχυμένοι από την υποστήριξη του προέδρου Χουάν Φερνάντο Λόπες Αγκιλάρ, πρώην υπουργού Δικαιοσύνης στην κυβέρνηση Θαπατέρο και ενός από τα βασικά βαρίδια του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η κίνηση αυτή δεν ευχαριστεί την ομάδα των βουλευτών και των βοηθών που πρόσκεινται στον Αντόνιο Πάντσερι, εκείνον που για τη βελγική ομοσπονδιακή εισαγγελία ήταν η κορυφή της «εγκληματικής οργάνωσης» εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η προσθήκη νέων τροπολογιών, μάλιστα, κινδυνεύει να επιβραδύνει την όλη διαδικασία.
Η νευρικότητα του Παντσέρι στο τηλέφωνο
Γι’ αυτό, σύμφωνα με τους ανακριτές, ο Παντσέρι και η ομάδα των συνεργατών του ήταν πολύ νευρικοί εκείνες τις μέρες. Αυτό γίνεται κατανοητό στις 13 Οκτωβρίου, όταν ο πρώην συνδικαλιστής παρακολουθείται στο τηλέφωνο. Ήταν λίγο μετά τις 18.30 και μιλούσε με τον Τζουζέπε Μερόνι, τότε βοηθό του ευρωβουλευτή Μαρκ Ταραμπέλα, πρώην συνεργάτη του Μπαρτόλ, αλλά και του Παντσέρι. Λίγες μέρες απομένουν μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής τροπολογιών στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τροποποίηση του «Κανονισμού με τον κατάλογο των τρίτων χωρών των οποίων οι πολίτες πρέπει να έχουν βίζα». Ο Μερόνι αναφέρει στον Παντσέρι ότι “ένα συγκεκριμένο άτομο θα παρουσιάσει τροπολογίες”, συμπεριλαμβανομένων “όσων υπακούουν” στους σοσιαλιστές Λόπες Αγκιλάρ και Χαβιέ Μορένο Σάντσεθ. Και αυτό, εξηγεί ο Μερόνι , του οποίου έψαξαν το γραφείο του στο πλαίσιο της έρευνας, δεν τον χαροποιεί καθόλου. Δεν κατάφερε να «πείσει τους ενδιαφερόμενους» να μην καταθέσουν ορισμένες τροπολογίες. Αυτό μπορεί να εμποδίσει τους στόχους της ομάδας. «Είναι μια χαμένη μάχη», λέει ο Μερόνι. Οι δυο τους τα βάζουν μετά με έναν βουλευτή που δεν έχει πειστεί: «Λέει ότι είναι βουλευτής, αλλά δεν είναι βουλευτής σε τίποτα, με την έννοια ότι δεν έχει χαρακτηριστικά βουλευτή, είναι μάταιο να πείτε ο ένας στον άλλον. Και δεν υπήρχε στρατηγική για να τον πείσει. Με την έννοια ότι πρώτα έγινε ευγενικά, μετά με τον δύσκολο τρόπο, αλλά ήταν άχρηστο». Ενώ, λέει, διαφορετικά συμπεριφέρθηκε ο Λόπες Αγκιλάρ που «έστειλε τις γραπτές τροπολογίες από την κυβέρνηση του Ισημερινού». Σε εκείνο το σημείο ο Παντσέρι προσπαθεί να καθησυχάσει τον βοηθό: “Προσφέραμε μια τροπολογία για να σταματήσουμε αυτούς τους ανθρώπους, επομένως…”. Τότε ο Μερόνι, γράφουν ξανά οι ανακριτές, «είναι πιο ήρεμος» γιατί η στρατηγική του πρώην ευρωβουλευτή παραμένει όρθια.
Τα εμπόδια
Αλλά ποιοι είναι οι ευρωβουλευτές που εμποδίζουν τον Παντσέρι ; Ο πρώην συνδικαλιστής είναι πάντα πολύ προσεκτικός όταν μιλάει στο τηλέφωνο, αποφεύγοντας συχνά να προφέρει ακριβή ονόματα και επώνυμα. Ωστόσο, αρκεί να δούμε τις προτάσεις που δημοσιεύθηκαν τελευταία στις 18 Οκτωβρίου στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για να υποθέσουμε ποιες τροπολογίες κατηγορούνται. Έτσι αποδεικνύεται ότι ο Μπαρτόλο και ο Πιζάπια, ο πρώτος μαζί με τους Ισπανούς συναδέλφους του ενώ ο άλλος ανεξάρτητα, υπέβαλαν δύο φωτοτυπημένες τροπολογίες στις οποίες διαβάζουμε ότι «η Επιτροπή θα πρέπει να παρακολουθεί τακτικά και να υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες που επωφελούνται από την απαλλαγή της υποχρέωσης θεώρησης και θα πρέπει να αναστείλει την απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης σε περίπτωση παραβιάσεων στην ενδιαφερόμενη χώρα. Η διάταξη αυτή θα πρέπει να ισχύει και για τρίτες χώρες των οποίων οι υπήκοοι εξαιρούνται ήδη από την υποχρέωση θεώρησης». Ένα κρίσιμο σημείο για όσους έχουν στο μυαλό τους τα συμφέροντα του Κατάρ, δεδομένου ότι το εμιράτο του Κόλπου βρίσκεται στη λίστα των χωρών για τις οποίες ζητείται απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης, μαζί με το Ομάν, το Κουβέιτ και, κατόπιν πρότασης των Ισπανών, τον Ισημερινό.
Η παρέμβαση Τζόρτζι
Αλλά στα χαρτιά των ανακριτών που αποκαλύπτουν το παρασκήνιο αυτών των τροπολογιών υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι κοντά στον Παντσέρι . Για παράδειγμα, υπάρχει και ο πρώην βοηθός του Φραντσέσκο Τζόρτζι. Οι ερευνητές παρατηρούν ότι «ο Τζόρτζι συνεχίζει να ενημερώνει τον Πάντσερι για την κατάσταση ορισμένων ακριβών φακέλων». Γι’ αυτό και ο 35χρονος συνελήφθη μαζί με το πρώην αφεντικό του στις 9 Δεκεμβρίου. Οι ανακριτές αναχαίτησαν τους δύο στις 8 Νοεμβρίου, στις 9.38 π.μ.: κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας, ο Παντσέρι ανέφερε μια συνάντηση που είχε μόλις με τον Μερόνι. Στη συνάντηση, λέει, ήταν παρόντες «ακόμη και οι δύο δραπέτες από το σπίτι» και ο πρώην ευρωβουλευτής τους εξήγησε τα επόμενα βήματα: δηλαδή ότι «πρέπει να επαναλάβουμε την τροπολογία Πιζάπια…» και «να αφήσουμε τα πράγματα όπως είναι στον Εκουαδόρ, γιατί είναι καλά έτσι». Σαν να λέμε ότι το σημαντικό είναι να προχωρήσουμε.
Η «ψήφος φαντασμάτων» στην Επιτροπή
Λιγότερο από ένα μήνα αργότερα, την 1η Δεκεμβρίου, η επιτροπή Libe συνεδριάζει και εγκρίνει την πρόταση βίζα και για το Κατάρ. Η ομάδα του Πάντσερι παίρνει αυτό για το οποίο εργάζεται εδώ και εβδομάδες: είναι η συνεδρίαση στην οποία εμφανίζεται η «ψηφοφορία-φάντασμα» της Εύας Καϊλή, η οποία δεν ήταν μέλος του κοινοβουλευτικού αυτού σώματος. Η πρώην αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου έχει κάνει προσωπική προσπάθεια για αυτό το θέμα, τόσο που πέταξε στη Ντόχα για να συζητήσει με τους ηγέτες του Κατάρ και να εξάρει δημόσια τις μεταρρυθμίσεις του εμιράτου όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τη συνεδρία ακολούθησε και ο Τζόρτζι, ο σύντροφος της Καϊλή, ο οποίος μετά την έγκριση ξεχώρισε για μια αγκαλία και ένα «high five» που έκανε με τον πολιτικό σύμβουλο του S&D για Εξωτερικές Υποθέσεις, Ελτνάρ Μαμεντόφ, τον οποίο ανέστειλε την Τετάρτηη ίδια η σοσιαλιστική ομάδα που τον κατήγγειλε και στην αστυνομία. Αυτή η πρόταση θα έπρεπε στη συνέχεια να είχε φτάσει στην ολομέλεια, καθώς και οι τροπολογίες των Ισπανών για τον Ισημερινό: το ξέσπασμα του Qatargate, ωστόσο, εμπόδισε τα πάντα.