Ξεπερνούν μέχρι αυτή την ώρα τους 2.600 οι νεκροί στην Τουρκία και τη Συρία, από τον σεισμό-«τέρας» των 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που έγινε αισθητός ως την Αίγυπτο και το Ιράκ – Γιατί ήταν τόσο καταστροφικός ο σεισμός – Τι είδους μετασεισμοί αναμένονται – Ποιος θα είναι ο τελικός απολογισμός των θυμάτων – Μετατοπίστηκε η αραβική τεκτονική πλάκα και η Τουρκία… μετακινήθηκε Οι δύο ισχυρές δονήσεις που έπληξαν σήμερα την Τουρκία και τη Συρία ενδέχεται να αποδειχθούν από τις καταστροφικότερες των τελευταίων δέκα ετών, προειδοποιούν οι σεισμολόγοι, καθώς προέρχονται από ένα ρήγμα μήκους άνω των 100 χιλιομέτρων μεταξύ των Πλακών της Ανατολίας και της Αραβίας.
Το επίκεντρο του σεισμού εντοπίστηκε περίπου 26 χιλιόμετρα ανατολικά της τουρκικής πόλης Νουρνταγί, σε βάθος 18 χιλιομέτρων, στο Ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας. Καθ’ όλον τον 20ό αιώνα, η σεισμική δραστηριότητα στο Ρήγμα αυτό ήταν μικρή. «Αν παρακολουθούσαμε μόνο τους (μεγάλους) σεισμούς που καταγράφονται από τους σεισμογράφους θα παρατηρούσαμε, λίγο-πολύ, το τίποτα» είπε ο Ρότζερ Μάσον, επίτιμος επιστημονικός συνεργάτης στο Βρετανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο.Από το 1970 στην περιοχή αυτή έχουν καταγραφεί μόνο τρεις σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο των 6 Ρίχτερ, σύμφωνα με το αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο. Όμως το 1822 ένας σεισμός που υπολογίζεται στα 7 Ρίχτερ σκότωσε 20.000 ανθρώπους.
Περισσότεροι από 2.600 νεκροί και 11.000 τραυματίες, σύμφωνα με τον νεότερο, προσωρινό απολογισμό
Ξεπερνούν τους 2.600 οι νεκροί από τους ισχυρούς σεισμούς που έπληξαν την Τουρκία και τη Συρία, σύμφωνα με τον νεότερο, προσωρινό απολογισμό.
Ο Τούρκος υπουργός Υγείας Φαχρετίν Κοτζά ανακοίνωσε ότι οι νεκροί στην Τουρκία ανέρχονται στους 1.651 και τουλάχιστον 11.159 άνθρωποι τραυματίστηκαν ενώ κατέρρευσαν 3.471 κτίρια.
Στη Συρία, στις ζώνες που ελέγχονται από τους αντάρτες και τους τζιχαντιστές, οι νεκροί είναι τουλάχιστον 390. Στις επαρχίες που ελέγχονται από το καθεστώς του Δαμασκού, έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής 538 θύματα.
Πόσο ισχυρός ήταν αυτός ο σεισμός;
Κατά μέσο όρο, κάθε χρόνο σημειώνονται παγκοσμίως λιγότεροι από 20 σεισμοί με μέγεθος άνω των 7 βαθμών, κάτι που καθιστά τις σημερινές δονήσεις από τις μεγαλύτερες.
Σε σύγκριση με τον σεισμό των 6,2 βαθμών που έπληξε την κεντρική Ιταλία το 2016 σκοτώνοντας περίπου 300 ανθρώπους, ο σεισμός της Τουρκίας απελευθέρωσε 250 φορές περισσότερη ενέργεια, σύμφωνα με την Τζοάνα Φορ Γουόκερ, την επικεφαλής του Ινστιτούτου Μείωσης Κινδύνων και Καταστροφών στο University College του Λονδίνου.
Πόσο θα επηρεάσουν οι φονικές δονήσεις την Ελλάδα
Οι φονικοί σεισμοί που χτύπησαν την νοτιοδυτική Τουρκία και τη Συρία τη Δευτέρα, μέσα σε λίγες ώρες, σήμαναν συναγερμό στην κοινότητα των σεισμολόγων και στην Ελλάδα.
Το μέγεθος των δονήσεων, η πυκνοκατοικημένη περιοχή στην οποία σημειώθηκαν, αλλά και η ανησυχία ότι το φαινόμενο θα μπορούσε να «επεκταθεί» και σε άλλες εξίσου σεισμογενείς περιοχές μπήκαν στο μικροσκόπιο. Η θέση που εκφράζουν είναι πρόκειται για ένα φαινόμενο που εξελίσσεται σε περιοχή γνωστή για τα ρήγματά της που θα προκαλέσει πολλές χιλιάδες νεκρούς. Η χώρα μας, όμως, βρίσκεται πολύ μακριά για να μιλάμε για άμεση επίδραση.
Θα επηρεάσει την Ελλάδα;
Η ισχυρότατη δόνηση στην Τουρκία «έχει τις γεωφυσικές προϋποθέσεις να διεγείρει άλλους σεισμούς στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου», έγραψε σε ανάρτησή του στο Facebook ο καθηγητής Γεράσιμος Παπαδόπουλος. Όπως έγραψε «σφοδρότατος επιφανειακός σεισμός μεγέθους 7,8 στη ΝΑ Τουρκία (Άδανα) κοντά στα σύνορα με τη Συρία (Χαλέπι). Αναφέρονται πολλές καταρρεύσεις κτιρίων με πολλά θύματα, δυστυχώς. Κλασική περίπτωση μεγάλου σεισμού με μετακίνηση οριζόντιας ολίσθησης κατά μήκος του μεγάλου ρήγματος της Ανατολικής Ανατολίας (ΕΜSC)».
Κατά τον καθηγητή Άκη Τσελέντη, ο σεισμός στην Τουρκία δεν αποτελεί κίνδυνο για την Ελλάδα.
«Ο σεισμός έγινε σε πολύ μεγάλο ρήγμα, που διαχωρίζει την πλάκα της Αραβίας με την πλάκα της Τουρκίας. Δεν έχει καμία σχέση με το ρήγμα της βόρειας Ανατολίας, το οποίο έχει σχέση με την Ελλάδα. Δεν έχει καμία σχέση με τον ελλαδικό χώρο και θεωρώ απίθανο να επηρεάσει τα ελληνικά ρήγματα», δήλωσε μεταξύ άλλων στο Mega.
Σε εμφάνισή του στον ΑΝΤ1 σημείωσε: «Ερωτηθείς για το αν υπάρχει πιθανότητα αυτές οι δονήσεις να επηρεάσουν την Ελλάδα, απάντησε αρνητικά, εξηγώντας ότι, «οι σεισμοί είναι μακριά και έχουν αντίθετη κατεύθυνση». Συμπλήρωσε όμως ότι, «μπορεί να επηρεάσουν το τόξο της Κύπρου», κάτι που όμως δεν εμπνέει ανησυχία.»
Σε δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ τόνισε εκ νέου ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν τόσο μεγάλα ρήγματα που θα μπορούσαν να δώσουν τόσο μεγάλους σεισμούς. Επανέλαβε ακόμη ότι το ρήγμα που έδωσε τη δόνηση στην Τουρκία είναι πολύ μακριά από την Ελλάδα και με κατεύθυνση μακριά από τον ελληνικό χώρο.
Παπαζάχος: Είναι μεγάλη η χιλιομετρική απόσταση
Την ίδια εκτίμηση κάνει και ο καθηγητής Σεισμολογίας του ΑΠΘ, Κώστας Παπαζάχος, που σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ανέφερε ότι «η μεγάλη χιλιομετρική απόσταση από το σημείο που εκδηλώθηκε η σεισμική δόνηση, το καθιστά σχεδόν αδύνατο για οποιοδήποτε ανησυχία».
Πάντως δεν έκρυψε τον προβληματισμό του, αν και κατά πόσο μπορεί να επηρεαστεί το κυπριακό τόξο, που βρίσκεται εγγύτερα στην Τουρκία. «Για το κυπριακό τόξο υπάρχει μία ανησυχία, καθώς μπορεί να προκύψει κάποια σεισμικότητα, σε βάθος χρόνου, αλλά για τον ελλαδικό δεν υπάρχει καμία», σημείωσε ο καθηγητής.
Γκανάς: Μπορεί να διεγερθούν τα ρήγματα κοντά στην Κύπρο
Για τη βιβλική καταστροφή με άγνωστο ακόμη μέγεθος μίλησε στην ΕΡΤ ο Αθανάσιος Γκανάς, διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου. Πρόκειται για δόνηση με ισχύ που εξέπληξε τους ειδικούς, είπε ακόμη, αλλά επισήμανε ότι για την Ελλάδα δεν προκύπτει άμεσος κίνδυνος, διότι είμαστε αρκετά μακριά. Ωστόσο τόνισε ότι «προκύπτει ένας μικρός κίνδυνος για την Κύπρο, διότι η Κύπρος απέχει περίπου 400 χιλιόμετρα από εκεί που σταμάτησε το ρήγμα. Εκεί ίσως υπάρχουν κάποια μικρότερα ρήγματα τα οποία μπορεί να διεγερθούν. Μπορεί βεβαίως να διεγερθούν και γι’ αυτό χρειάζεται μια παρακολούθηση στην περιοχή».
Πώς συνέβη ο σεισμός
«Είναι ένας σεισμός που έχει εκδηλωθεί σε ένα ρήγμα χιλιομέτρων που αρχίζει από τη Νεκρά Θάλασσα και τελειώνει στο κέντρο της Τουρκίας. Δεν είναι το ρήγμα της Ανατολίας. Είναι το δυτικό ρήγμα που οριοθετεί τη διείσδυση της αφρικανικής πλάκας στην Τουρκία […] και έχει δώσει τους μετασεισμούς των 6,7 Ρίχτερ», είπε στην ΕΡΤ ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας.
«Πρόκειται για ένα πολύ γνωστό ρήγμα που βρίσκεται στην Ανατολική πλευρά της Ανατολίας. Είναι το ρήγμα της Ανατολίας που φθάνει μέχρι τη Συρία. Και στο παρελθόν έχει δώσει παρόμοιους σεισμούς. Είναι τέτοια η δυναμική του που δίνει άνω των 7 βαθμών Ρίχτερ σεισμούς», ανέφερε και ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος.
Μιλώντας στο MEGA ο καθηγητής σεισμολογίας Άλης Τσελέντης δήλωσε: «κατά τη διάρκεια του σεισμού στην Τουρκία είναι χαρακτηριστικό ότι αυτό που ονομάζουμε Αραβική πλάκα μετακινήθηκε σε λίγα δευτερόλεπτα για πάνω από 3 μέτρα σε μήκος τουλάχιστον 150 χιλιομέτρων». Πρόσθεσε: «Ο σεισμός έγινε σε πολύ μεγάλο ρήγμα, που διαχωρίζει την πλάκα της Αραβίας με την πλάκα της Τουρκίας. Η Τουρκία κινείται σαν σφήνα κατά μήκος μεταξύ δύο μεγάλων ρηγμάτων, της ανατολικής Ανατολίας και της βόρειας».
Οι επιπτώσεις από τον σεισμό
Η δόνηση στις 04:00 τα ξημερώματα έπιασε απροετοίμαστους τους πολίτες στην Τουρκία, προκαλώντας πολλά θύματα. Αυτό σε συνδυασμό με τις κακοτεχνίες σε πολλά κτίρια πολλαπλασίασε τις καταστροφές.
«Παρότι φαίνονται σύγχρονα οι (αντισεισμικοί) κανονισμοί στην Τουρκία δεν έχουν καμία σχέση με τους δικούς μας τους σεισμούς. Τα χαρακτηρίζει η υπερβολή χωρίς να είναι αντισεισμικά θωρακισμένα με υλικά κατασκευής όχι ποιοτικά. Είναι κτήρια με πολύ μεγάλη τρωτότητα σε μικρότερους σεισμούς. Φανταστείτε ποια είναι η καταστροφή που έχει γίνει στην περιοχή», εξήγησε ο κ. Λέκκας.
Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις του διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και καθηγητή σεισμολογίας, Άκη Τσελέντη, για τον αριθμό των νεκρών.
Μιλώντας στο MEGA ο κ. Τσελέντης δεν ήταν αισιόδοξος σχετικά με την εξέλιξη του φαινομένου. Σύμφωνα με τον καθηγητή, η σεισμική ακολουθία στην περιοχή θα διαρκέσει μήνες, ενώ μπορεί να ακολουθήσει μετασεισμός της τάξης των 7 Ρίχτερ και εκτίμησε ότι οι θάνατοι θα ξεπεράσουν τις 10 χιλιάδες στην Τουρκία. Ο κ.Τσελέντης τόνισε, δε, ότι οι κατασκευές στην Τουρκία είναι ψεύτικες, ακόμη κι αυτές με τον τελευταίο αντισεισμικό κανονισμό.