Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής Θεωρίας, ΕΚΠΑ)
Πρόταση Δημιουργίας Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και ειδικών Διασυνδέσεών του με την ΕΥΠ
Α. ΘΕΣΜΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟΥ ΣΕΑ ΚΑΙ Η ΘΕΣΜΙΚΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΠ.
α. Τι είναι εθνική ασφάλεια;
Η Εθνική Ασφάλεια αφορά την προστασία της ισχύος του κράτους, μέσω της προστασίας και ενισχύσεως, όταν αυτό είναι δυνατόν, των 4 διαστάσεων της ισχύος του: 1) Αμυνα/Ασφάλεια 2) Οικονομία 3) Πολιτική 4) Πολιτισμός/Πληροφορία.
α.1) Η διασύνδεση της ΕΥΠ με το ΣΕΑ.
Στον 4ο Πυλώνα (Πολιτισμός/Πληροφορία) και στον υποπυλώνα “Πληροφορία” εντάσσεται η ΕΥΠ της οποίας, η υψηλή αρμοδιότητα για την εν λόγω υπηρεσία θα ανήκει απευθείας εις τον Πρωθυπουργό (κατά τα πρότυπα έτερων κρατικών δομών όπως η αμερικανική CIA, η βρετανική MI5-6 ή η ισραηλινή MOSSAD). Εις την ελληνική περίπτωση, η αρμοδιότητα εις τον Πρωθυπουργό μεταφέρθηκε το 2019 με το άρθρο 5 του Προεδρικού Διατάγματος υπ’ αριθμόν 81.
Ωστόσο, τούτο δεν έχει αποδειχθεί αρκετό, καθόσον απαιτείται η λήψη σειράς περαιτέρω μέτρων, αρχικά επί της δομής και την εγκαθίδρυση δικλείδων ασφαλείας και λογοδοσίας μέσω τον διορισμό τριών (3) ανώτατων δικαστικών λειτουργών με αποστολή τον έλεγχο της λειτουργίας της Υπηρεσίας με υψηλή αποζημιώση τάξεως μισθού Ευρωβουλευτού και αυστηρότατη ποινική ρήτρα εμπιστευτικότητος. Συνακολούθως, υπό το βάρος του μεταβαλλόμενου γεωπολιτικού περιβάλλοντος και των εντεινόμενων απειλών εις βάρος των ελληνικών εθνικών συμφερόντων, η Ε.Υ.Π. οφείλει να ενισχυθεί με εξειδικευμένο προσωπικό και τεχνολογικό εξοπλισμό αιχμής και να συνεργάζεται θεσμικά με τους αντίσοιχους θεματικούς Τομείς και πυλώνες του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ), οπως προτείνεται κατωτέρω. Αξίζει να επισημανθεί ότι η Mossad απασχολεί μόνο αμέσως περί τα 7.000 στελέχη, καθιστάμενη δεύτερη εις το σχετικό δείκτη μεταξύ των χωρών της Δύσεως, μετά τη CIA ενώ, μεταξύ 2008 και 2019, σχεδόν διπλασιάστηκαν οι διατιθέμενοι από τον κρατικό προϋπολογισμό πόροι από το 1,35 δισ. δολάρια στα 2,75 δισ. Πρέπει να ορισθεί σαφώς ότι η Ε.Υ.Π. έχει ως μοναδική αποστολή τη συλλογή πληροφοριών, τη διεξαγωγή κεκαλυμμένων επιχειρήσεων (covert actions) και την αντιτρομοκρατία, ενώ οφείλει να διαφυλάττει τόσο τα ζωτικά όσο και τα δευτερογενή εθνικά συμφέροντα επί των οποίων συνοψίζεται η ασφάλεια των ομογενών και των ιδιωτών εκτός συνόρων. Προς τούτο, καθίσταται αναγκαίο να συνεργάζεται θεσμικά με το ΣΕΑ διαθέτει:
1) Τμήμα Συλλογής Πληροφοριών, το οποίο θα εγκολπώνει ένα δίκτυο διαλειτουργουσών υπηρεσιών τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων.
2) Τμήμα Διασυνδέσεως, το οποίο θα επιφορτίζεται με την επαφή της Ε.Υ.Π. με υπηρεσίες φιλικών-συμμαχικών κρατών και με απώτερο σκοπό την αλληλεπίδραση και τον συντονισμό δράσεων με τους Τομείς Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΣΕΑ.
3) Τμήμα Ειδικών Επιχειρήσεων, το οποίο θα έχει υπ’ ευθύνη του το επιχειρησιακό σκέλος των δραστηριοτήτων της Ε.Υ.Π.
4) Τμήμα Ψυχολογικών Επιχειρήσεων, το οποίο θα εκπληρώνει αποστολές εξαπατήσεως (deception) και προπαγάνδας (Σε συνεργασία με τους αντίστοιχους Τομείς και Πυλώνες Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΣΕΑ).
5) Ερευνητικό Τμήμα, το οποίο θα παραμένει αποκλειστικώς προσανατολισμένο στην ανάλυση των HUMINT και TECHINT πληροφοριών ανά γεωγραφική περιοχή του πλανήτη. (Τα τελικά στοιχεία δύνανται να χρησιμοποιούνται από το ΣΕΑ).
6) Τμήμα Τεχνολογίας, το οποίο θα ενθαρρύνει την εισαγωγή νέων καινοτόμων τεχνολογικών εφαρμογών στην Ε.Υ.Π σε απόλυτη συνεργασία χρήσεως των τελικών αποτελεσμάτων με το ΣΕΑ.
Ως καθίσταται σαφές, το προτεινόμενο δομικό πλαίσιο για την Ε.Υ.Π. παρουσιάζει αρκετές συγκλίσεις και επικαλύψεις με εκείνο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και τούτο ερμηνεύεται καθότι το δεύτερο οφείλει να εποπτεύει τη λειτουργία της πρώτης. Με άλλα λόγια, η Ε.Υ.Π. συνιστά το θεσμικό και επιχειρησιακό εργαλείο εκπλήρωσης των καταστατικών σκοπών του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, ούσα προς αυτή την κατεύθυνση ενταγμένη εις την άμεση ευθύνη του εκάστοτε Πρωθυπουργού. Ο Πρωθυπουργός έχει καθήκον να γνωρίζει και προς τούτο, λογοδοτεί για πράξεις ή ενδεχόμενες παραλείψεις και αστοχίες ή παρεκκλίσεις από τη συνταγματικώς κατοχυρωμένη αποστολή της Υπηρεσίας.
β. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας
Επικεφαλής διορίζεται από τον Πρωθυπουργό ο εκάστοτε Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, με ημερολογιακή θητεία τεσσάρων ετών και δεσμεύεται με ποινική ρήτρα εμπιστευτικότητος. Ο εκάστοτε Σύμβουλος αποτελεί ex officio μέλος του ΚΥΣΕΑ, χωρίς δικαίωμα ψήφου, ενώ μαζί με τον Α/ΓΕΕΘΑ, τον Διοικητή της ΕΥΠ, τον Διοικητή της Υπηρεσίας Στρατιωτικών Πληροφοριών (ΥΣΠ), [η οποία πρέπει να δημιουργηθεί εις αντικατάστασιν του υποβαθμισθέντος Ε΄ Κλάδου/ΓΕΕΘΑ)], τον Αρχηγό της ΕΛΑΣ, τον Αρχηγό του Λιμενικού Σώματος, τον Αρχηγό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, τον Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας, και τον Διευθυντή της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας αποτελούν το ανώτατο συντονιστικό όργανο χειρισμού κρίσεων σε υπηρεσιακό επίπεδο κατά την περίοδο της ειρήνης. Σε περιόδους πιθανού πολέμου διαφοροποιείται η δομή, αλλά αυτό ακολουθεί μια άλλη λογική, που υπαγορεύεται από το ισχύον Δόγμα Εθνικής Ασφαλείας της χώρας.
β.1) Ο Γραμματέας του Σ.Ε.Α. Προτείνεται από τον Πρωθυπουργό, με θητεία όχι μικρότερη των οκτώ ετών, η επικύρωση του οποίου θα γίνεται από την επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής με πλειοψηφία 50%+1. Δεσμεύεται με ποινική ρήτρα εμπιστευτικότητος. Πρόκειται για τεχνοκρατική θέση, με καθήκοντα παρόμοια με αυτά του Συμβούλου, και στόχο την συνέχεια στην κορυφή του Συμβουλίου εάν για κάποιον λόγο ο Σύμβουλος δεν ασκεί τα καθήκοντά του. Λόγω της τεχνοκρατικής φύσεως της θέσεως, είναι πρόσφορο το συγκεκριμένο αξίωμα να αποτελεί την «θεσμική» μνήμη του οργάνου στο ανώτατο επίπεδο. (Υπογραμμίζεται ότι για την απρόσκοπτη λειτουργία του Συμβουλίου, είναι απαραίτητο οι θητείες να ολοκληρώνονται ημερολογιακά, και όχι πολιτικά. Η δε ανανέωση τους να είναι δυνατή χωρίς περιορισμό με απόφαση της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής με πλειοψηφία 50%+1).
β.2) Το προσωπικό του Συμβουλίου: Αυτό χωρίζεται σε δυο κύριες κατηγορίες: γραμματειακή υποστήριξη, και εκτελεστικό – ερευνητικό προσωπικό. Δεσμεύεται με ποινική ρήτρα εμπιστευτικότητος.
β.2.1) Η πρώτη κατηγορία είναι προφανούς ασχολίας. Δέκα με δεκαπέντε άτομα είναι αρκετά για το πλήρες φάσμα ενεργειών που περικλείει η υποστήριξη αυτή.
β.2.2) Η δεύτερη αποτελείται από δυο συνιστώσες: δημοσίους υπαλλήλους, που έχουν αποσπασθεί στο Συμβούλιο για τις ειδικές τους γνώσεις και δρουν παραλλήλως και ως συνδετικοί κρίκοι με τους οργανισμούς από τους οποίους προέρχονται (Πχ. Υπάλληλοι της ΕΥΠ και στελέχη της ΥΣΠ). Δηλαδή έχουν σταλεί από τους Οργανισμούς, οι Διοικητές των οποίων είναι και μέλη του Οργάνου Διαχειρίσεως Κρίσεων. (Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ] η οποία πρέπει να δημιουργηθεί σε αντικατάσταση του υποβαθμισμένης δράσεως και λειτουργίας, οπως και στελεχώσεως αλλά και κονδυλιών Ε΄Κλάδου/ΓΕΕΘΑ).
β.2.3) Η άλλη συνιστώσα είναι εξειδικευμένοι ερευνητές, είτε αυτοί είναι ήδη δημόσιοι υπάλληλοι (ή δημόσιοι λειτουργοί) με την στενή ή ευρεία έννοια, είτε όχι, και εργάζονται για το Συμβούλιο στην εκπόνηση σεναρίων, την στρατηγική αξιολόγηση απειλών σε ζητήματα Εθνικής Ασφάλειας, καθώς και στην Διαχείριση Κρίσεων (Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
γ) Κέντρο Χειρισμού Κρίσεων του ΣΕΑ. Στο εσωτερικό του Συμβουλίου θα δημιουργηθεί ένα Κέντρο Χειρισμού Κρίσεων, με στελέχωση από ανώτατους κρατικούς υπαλλήλους αποσπασμένους στο Συμβούλιο και τους πλέον έγκυρους και καταξιωμένους συγγραφικά έλληνες ερευνητές Κρατικών ή/ και Ακαδημαϊκών Ερευνητικών Ινστιτούτων, ενώ θα προΐσταται ο Σύμβουλος, ο Γραμματέας και κατά περίπτωση θα συμμετέχουν οι επικεφαλείς ή υψηλόβαθμοι εντεταλμένοι των Οργανισμών και Υπηρεσιών που αναφέρονται στην τελευταία παράγραφο της τρίτης σελίδας του ανά χείρας εγγράφου. Ο ρόλος του συγκεκριμένου Κέντρου συνίσταται στην αξιολόγηση και τον συγκερασμό των πληροφοριών σε μόνιμη βάση. Αυτές θα παρέχονται από τα υπόλοιπα κέντρα χειρισμού κρίσεων (Υ.ΕΘ.Α., Δ. Τάξεως, Υπ. Οικονομίας, ΥΠΕΧΩΔΕ, Υπ. Υγείας, Υπ. Συγκοινωνιών και Επικοινωνιών, Υ.Ε.Ν., Υπ. Εσωτερικών, ΥΠ.ΕΞ).(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
Β. ΔΟΜΗ ΣΕΑ
α. Επικεφαλής: Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας
Διορίζεται από τον Πρωθυπουργό και αναφέρεται σε αυτόν, όντας ο σύμβουλός του σε θέματα που αφορούν την εθνική ασφάλεια σε στρατηγικό επίπεδο. Συντονίζει το έργο του ΣΕΑ, δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές σε θέματα στρατηγικού σχεδιασμού και αναλύσεως σε επίπεδο μακροχρόνιου σχεδιασμού, και εισηγείται στον πρωθυπουργό μετεξελιξεις και εκσυγχρονισμούς στις δραστηριότητα του ΣΕΑ.
β. Γραμματέας του ΣΕΑ
Εκτελεί χρέη υποδιευθυντή, και είναι μόνιμος στην θέση αυτή, ή τουλάχιστον έχει θητεία οκταετίας, προκειμένου να υπάρχει ενεργός θεσμική μνήμη και συνέχεια στην κορυφή του οργάνου.
γ. Πρωτος Πυλώνας ΣΕΑ: Αναλυτικός Τομέας
γ.1. Επικεφαλής Αναλυτικού Τομέα, του πρώτου πυλώνα του ΣΕΑ
Είναι υπεύθυνος με τετραετή θητεία για την λειτουργία του ενός εκ των δυο ζωτικών τομέων του ΣΕΑ και συντονιστής των επικεφαλής των θεματικών τομέων αναλύσεως. Ορίζεται από τον Συμβουλο Εθνικής Ασφαλείας και ορίζει με τεραετή θητεία τους Θεματικούς Διευθυντές του Πυλώνα του, τους οποίους και ελέγχει.
γ.2. Δομή Πρώτου Πυλώνα του ΣΕΑ: Αναλυτικού Τομέα
Θέσπιση Θεματικών Τομέων Αναλύσεως, ορισμένων με υποτομείς, ως ακολούθως:
-Διενής Γεωπολιτική ανάλυση-Προβλεπτικά (Πληροφορικά ποιοτικο-ποσοτικά) Υποδείγματα. (Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
-Διεθνής Γεωστρατηγική συγχρονική ανάλυση (Πληροφορικά ποιοτικο-ποσοτικά Υποδείγματα).(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
-Μακρο- και μικρο-οικονομική και πολιτική ανάλυση στην Ε.Ε και στα υπάρχοντα Διεθνή Συλλογικά Συστήματα Ασφαλείας. Προβλεπτικά (Πληροφορικά ποιοτικο-ποσοτικά) Συγκριτικά Υποδείγματα.(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
-Ανάλυση Αμυνας και Ασφαλείας στην Ε.Ε και στα υπάρχοντα Διεθνή Συλλογικά Συστήματα Ασφαλείας. Προβλεπτικά (Πληροφορικά ποιοτικο-ποσοτικά) Συγκριτικά Υποδείγματα.
-Ανάλυση Τεχνολογίας, διαχωριζομένη στους υποτομείς στρατιωτικής τεχνολογίας, τεχνολογίας διττής χρήσεως, πολιτικής τεχνολογίας στρατηγικού χαρακτήρα, τηλεπικοινωνίες. Προβλεπτικά (Πληροφορικά ποιοτικο-ποσοτικά) Συγκριτικά Υποδείγματα.(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
-Ανάλυση Πολιτικής ψυχολογίας και ψυχολογίας των μαζών, ψυχολογικών επιχειρήσεων, κοινωνιολογικών παραμέτρων διεθνούς πολιτικής, Δημογραφία, Μεταναστευτικό. Προβλεπτικά (Πληροφορικά ποιοτικο-ποσοτικά) Συγκριτικά Υποδείγματα.(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
– Ανάλυση, μελέτη και προτάσεις Διαστημικών εφαρμογών στην Εθνική Ασφάλεια.(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
-Σύστημα πολιτικής προστασίας και βασικών κρατικών δομών εκτάκτων αναγκών.(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
Κάθε θεματικός αναλυτικός τομέας, χωρίζεται εσωτερικά σε θέματα και περιοχές ενδιαφέροντος, όπως θα αναλυθεί κατωτέρω.(Θα υπάρχει θεσμική συνεργασία με την ΕΥΠ και την Υπηρεσια Στρατιωτικών Πληροφοριών [ΥΣΠ]).
δ. Δεύτερος πυλώνας του ΣΕΑ: Κέντρο Χειρισμού Κρίσεων
δ.1. Επικεφαλής του Πυλώνα.
Ορίζεται με τετραετή θητεία από τον Συμβουλο, και ορίζει με τετραετή θητεία τους Θεματικούς διευθυντές των Τριών Αποστολών του Πυλώνα του τους οποίους και ελέγχει.
δ.2. Αρμοδιότητες Κέντρου. Το κέντρο αυτό είναι υπεύθυνο για την διαχείριση κρίσεων κατόπιν υποδείξεως του Πρωθυπουργού, καθώς συντονίζει όλες τις απαραίτητες κρατικές υπηρεσίες και ικανότητες. Το κέντρο έχει τριπλή αποστολή, μείζον μέρος της οποίας αφορά την προετοιμασία του κρατικού μηχανισμού τόσο στο σύνολο, όσο και σε επί μέρους τομείς του. Συγκεκριμένα, το κέντρο εκ της συστάσεώς του έχει τις εξής δυο πάγιες αποστολές:
Ι) ΠΡΩΤΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ: εκπόνηση σεναρίων κρίσεων, σε συνεργασία με τον αναλυτικό τομέα, και
ΙΙ) ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ: διεξαγωγή ασκήσεων επί τη βάσει αυτών των σεναρίων, με τριπλό τελικό σκοπό:
– Πρώτον, στην θεσμικά κατοχυρωμένη όσμωση των κρατικών υπηρεσιών μεταξύ των καθώς και με μέσα και οργανισμούς εκτός κρατικού τομέα, στην άσκηση συνεργασίας προκειμένου να διεκπεραιωθεί η διαχείριση μιας κρίσεως με οικονομία μέσων και δυνάμεων αφ’ ενός, και με τον ταχύτερο τρόπο αφ’ ετέρου. (Σε θεσμικά κατοχυρωμένη συνεργασία με ΕΥΠ και ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (ΥΣΠ) η οποία πρέπει να δημιουργηθεί εις αντικατάστασιν του υποβαθμισθέντος Ε’ Κλάδου/ΓΕΕΘΑ).
– Δεύτερον, στην κατάρτιση κανόνων, εγχειριδίων και σχεδίων ( Σε θεσμικά κατοχυρωμένη συνεργασία με με την ΕΥΠ και ΥΣΠ), επί τη βάσει των αποτελεσμάτων των ασκήσεων, τα οποία και θα αποτελούν την βιβλιοθήκη χειρισμού κρίσεων του ευρύτερου κρατικού μηχανισμού, σε αντικατάσταση σχεδίων όπως ο ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ. Με τον τρόπο αυτόν, αυτοματοποιείται στο μέτρο του δυνατού η λειτουργία του μηχανισμού διαχειρίσεως κρίσεων σε ευρεία κλίμακα, μέχρι και τα κατώτερα επίπεδα.
– Τρίτον, στην άσκηση της πολιτικής ηγεσίας στο ανώτερο και ανώτατο επίπεδο στην διαχείριση κρίσεων του συστήματος- κράτος, επί τη βάσει πραγματικών δεδομένων, όπως αυτά προκύπτουν από τα αποτελέσματα των ασκήσεων και αναλύσεων. Ιδανικά, αυτή η πρακτική θα βοηθήσει την πολιτική ηγεσία, η οποία και πρέπει να λάβει τις κρίσιμες τελικές στρατηγικού χαρακτήρα αποφάσεις, να κατανοήσει πληρέστερα το σύστημα- κράτος, από ολιστική άποψη.
ΙΙΙ) ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ: (του κέντρου Χ.Κ.) είναι η διαχείριση κρίσεων κατόπιν υποδείξεως του Πρωθυπουργού. Στην περίπτωση αυτή, το Κέντρο Χειρισμού Κρίσεων του ΣΕΑ καθίσταται ο γενικός συντονιστής του συνόλου των διαθέσιμων μέσων και φυσικών και ανθρώπινων πόρων. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, το κέντρο στελεχώνεται από υψηλόβαθμους κρατικούς αξιωματούχους των εμπλεκομένων υπουργείων και φορέων, καθώς και από την ηγεσία του αναλυτικού τομέα του ΣΕΑ και την ανωτάτη ηγεσία του ΣΕΑ. Στην περίπτωση αυτή εισηγείται στο ΚΥΣΕΑ λύσεις και στρατηγικές, και λαμβάνει εντολές από αυτό, τις οποίες στην συνέχεια αναλαμβάνει να πραγματοποιήσει ασκώντας τον συντονιστικό του ρόλο.
1η Παρατηρηση: Σε περίπτωση πολέμου είναι αυτονόητο ότι η μεν διεύθυνση των στρατιωτικών επιχειρήσεων ασκείται από το Κέντρο Χειρισμού Κρίσεων (ΕΘΚΕΠΙΧ) και τις άλλες δομές του ΥΠ.ΕΘ.Α., ενώ το ΣΕΑ, μέσω του Κέντρου Χειρισμού Κρίσεων συντονίζει το σύστημα-κράτος για την επίτευξη των πολιτικών, οικονομικών και διπλωματικών στόχων του πολέμου.
2η Παρατήρηση: Πρέπει να τονισθεί ότι το ΣΕΑ στην περίπτωση χειρισμού κρίσεων δεν υποκαθιστά τα διάφορα υπουργεία και λοιπούς κρατικούς φορείς και οργανισμούς στην άσκηση των καθηκόντων τους. Ο ρόλος του, εφ’ όσον ο Πρωθυπουργός δώσει την εντολή στον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας να ενεργοποιήσει το Κέντρο Χειρισμού Κρίσεων για την αντιμετώπιση μιας κρίσεως, είναι να συντονίσει – δίδοντας τις στρατηγικές κατευθύνσεις, οι οποίες θα έχουν εν τω μεταξύ εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ, και επιβλέποντας την υλοποίηση τους για την επίτευξη των πολιτικών και λοιπών στόχων όπως έχουν υποδειχθεί και οριοθετηθεί από το ΚΥΣΕΑ.
ε. Τρίτος πυλώνας του ΣΕΑ: Τμήμα Τηλεματικών Εφαρμογών και Πληροφορικών Συστημάτων.
ε.1. Επικεφαλής του Πυλώνα. Ορίζεται με τετραετή θητεία από τον Συμβουλο, και ορίζει με τετραετή θητεία τους Θεματικούς διευθυντές των δύο Τομέων του Πυλώνα του τους οποίους και ελέγχει.
ε.2. Αρμοδιότητες. Η μονάδα διαμοιράζεται, κυρίως για λόγους αναλυτικής ευκρίνειας, σε δυο Τομείς, οι οποίοι εσωτερικά χωρίζονται σε υποκατηγορίες.
-Τομέας Τηλεματικών Εφαρμογών, με κύριο αντικείμενο την δημιουργία και περαιτέρω εξέλιξη ενός εθνικού δικτύου ημι-αυτόματης ή αυτόματης λειτουργίας βασικών υποδομών, και την δημιουργία κεντρικών σημείων ελέγχου καταστάσεως και ενεργοποιήσεως των υποδομών αυτών. Στόχος είναι η δυνατότητα ελέγχου της καταστάσεως λειτουργίας σε πραγματικό ή σχεδόν πραγματικό χρόνο των δικτύων των υποδομών αυτών, και η επαναδικτύωσή τους σε σύντομο χρονικό διάστημα σε περίπτωση μειζόνων βλαβών.
–Τομέας Πληροφοριακών Συστημάτων, με ευθύνη την δημιουργία της πληροφοριακής υποδομής (και τη χρήση μεθόδων τεχνητής νοημοσύνης/artificial intelligence) που θα επιτρέψει τον επιτυχή χειρισμό κρίσεων, ακόμη και σε περιβάλλον εντόνου πληροφοριακού πολέμου (intense info-centric war). Στις αρμοδιότητες της συγκεκριμένης μονάδας υπόκειται τόσο η πληροφορική υποδομή του ΣΕΑ, όσο και η τηλεπικοινωνιακή δομή (που πλέον είναι άμεσα εξαρτημένη από την πληροφοριακή) του Εθνικού Συστήματος Τηλεπικοινωνιών Ανάγκης. Το τελευταίο είναι εκ των ουκ άνευ, και η σημερινή πραγματικότητα της χώρας είναι εντελώς απαράδεκτη στον τομέα αυτό, με βάση τα ελάχιστα κριτήρια επιβιωσιμότητος και διαμεταγωγής του απαραίτητου όγκου δεδομένων, ενώ το σύστημα παρουσιάζει πολλά και εύκολα αναγνωρίσιμα σημεία αυτοκατάρρευσης. Η συγκεκριμένη μονάδα είναι στο μέτρο αυτό υπεύθυνη για την σχεδίαση και τη δημιουργία, καθώς και για την εξέλιξη του εθνικού συστήματος C4I, θέτοντας τις απαράβατες παραμέτρους συμβατότητας και επιδόσεων για οποιοδήποτε άλλο κλαδικό σύστημα, το οποίο θα πρέπει να δίνει στο σύστημα C4I του ΣΕΑ όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για τον χειρισμό κρίσεων, αλλά και την εκπόνηση σεναρίων κρίσεων και την διεξαγωγή ασκήσεων για τον σκοπό αυτό.
στ. Τέταρτος πυλώνας του ΣΕΑ: Γραμματειακή Δομή (του), η οποία έχει την βασική αποστολή να υποστηρίξει το σύνολο των αναγκών που δημιουργεί η συνεχής ροή δεδομένων και αναλύσεων, και η επακόλουθη εκπόνηση σεναρίων και εκτιμήσεων.
στ.1. Επικεφαλής του Πυλώνα είναι ο Γραμματέας του ΣΕΑ.
Ανακεφαλαιώνοντας, το ΣΕΑ αποτελείται από τέσσερις πυλώνες: 1) Αναλυτικός, 2) Κέντρο Χειρισμού Κρίσεων, 3) Τηλεματικές Εφαρμογές και Πληροφοριακά Συστήματα, 4) Γραμματεία. Η δομή αυτή επιτρέπει τόσο την αξιολόγηση και ανάλυση πληροφοριών, όσο την εκπόνηση σεναρίων και την διαχείριση κρίσεων. Σκοπός του ΣΕΑ είναι: α) Να υποστηρίζει το ΚΥΣΕΑ και τον Πρωθυπουργό τόσο στην αξιολόγηση απειλών στο ευρύ φάσμα της σύγχρονης ασφάλειας των κρατών, όσο και σε εξειδικευμένα σενάρια και κρίσεις β) Δεν υποκαθιστά, αλλά συντονίζει και ελέγχει για την σωστή εφαρμογή των κατευθύνσεων, κατά την διάρκεια των κρίσεων που διαχειρίζεται, το σύνολο των κρατικών φορέων και υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται, καθώς και άλλους μη κρατικούς πόρους που χρησιμοποιούνται είτε βάση σχεδίων, είτε κατά περίσταση και γ) Δρα κατόπιν εντολής του ΚΥΣΕΑ και / ή του Πρωθυπουργού.
*Δημοσιεύθηκε στην ΕΣΤΙΑ της Κυριακής