To τεμάχιο 6 της Κυπριακής ΑΟΖ, μπορεί πλέον να καταστεί αξιοποιήσιμο ως προς τα αποθέματα φυσικού αερίου που διαθέτει. Η χθεσινή ανακοίνωση της ιταλικής εταιρείας ΕΝΙ, για ανακάλυψη ακόμα ενός αποταμιευτήρα φυσικού αερίου στον γεωτρητικό στόχο «Ζευς», ανεβάζει τον συνολικό όγκο φυσικού αερίου στο τεμάχιο 6 στα 5 με 6 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (tcf), καθώς είχαν προηγηθεί οι γεωτρήσεις στους στόχους «Κρόνος» και «Καλυψώ». Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις για τον στόχο «Ζευς» είναι της τάξης των 2 με 3 tcf ενώ για το «Κρόνος» και «Καλυψώ» ακόμα 3 tcf.
Αν ληφθεί υπόψη ότι στο τεμάχιο 10 και στο στόχο «Γλαύκος» τα ερευνητικά δεδομένα κατέδειξαν συνολικές ποσότητες φυσικού αερίου 5 έως 8 tcf, ενώ στο τεμάχιο 12 στο «Αφροδίτη» οι συνολικές ποσότητες ανέρχονται στα 4,5 tcf, τότε γίνεται αντιληπτό ότι μπορεί να υπάρξει εμπορική εκμετάλλευση και μάλιστα σε μια περίοδο που η Ευρώπη αναζητεί δικές της πηγές ενέργειες στο πλαίσιο απεξάρτησης από τους ενεργειακούς πόρους της Ρωσίας. Με λίγα λόγια, οι συνολικές ποσότητες οι οποίες έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής στην κυπριακή ΑΟΖ ανέρχονται περίπου στα 14 με 16 tcf.
Αισιοδοξία και για άλλες γεωτρήσεις
Η ανακάλυψη στο «Ζευς» δημιουργεί νέα δεδομένα για την ιταλογαλλική κοινοπραξία ENI – TOTAL, καθώς είναι πιθανόν στο τεμάχιο 6, για το οποίο έχουν αδειοδοτηθεί να κάνουν έρευνες, να διαθέτει και άλλες ποσότητες φυσικού αερίου. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι δύο εταιρείες που έχουν από 50% ποσοστό διαχείρισης, είναι και οι δύο εταιρείες χωρών μελών της ΕΕ και οι γεωτρήσεις γίνονται επίσης σε ευρωπαϊκό χώρο. Εκ των πραγμάτων οι ανακαλύψεις αφορούν το σύνολο της ΕΕ.
Αυτό σημαίνει ότι θα επενδύσουν περαιτέρω και σε άλλες γεωτρήσεις με βάσιμες πλέον ελπίδες ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων
Ενδεικτικό της διάθεσης της διαχειρίστριας κοινοπραξίας να προχωρήσει με ταχεία ανάπτυξη του τεμαχίου 6 είναι και το ότι αναφέρεται στην ανακοίνωσή της για «fast track development» της γεώτρησης.
Η μεγάλη εικόνα
Με τα δεδομένα που δημιουργούνται, πηγές στο τομέα της ενέργειας, εκτιμούν πως μπορεί να προχωρήσει με ταχύτερους ρυθμούς η αξιοποίηση όλων των κοιτασμάτων της περιοχής αφού η εταιρεία ΕΝΙ έχει τερματικό υγροποίησης και σύγχρονες εγκαταστάσεις στην Αίγυπτο, πολύ κοντά στη κυπριακή ΑΟΖ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το κοίτασμα στο στόχο «Αφροδίτη» στη κυπριακή ΑΟΖ βρίσκεται πολύ πιο κοντά στα κοιτάσματα στην ΑΟΖ της Αιγύπτου.
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, ότι η παρούσα στιγμή θεωρείται ιδανική για ενίσχυση των ενεργειακών δυνατοτήτων της ΕΕ από πηγές στην ανατολική Μεσόγειο. Αυτό το γνωρίζουν και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται αλλά και οι χώρες της περιοχής.
Πηγή με άριστη γνώση της αγοράς ενέργειας υπέδειξε πως ήδη η ιταλική ENI στην Αίγυπτο έχει αυξήσει τις επενδύσεις της στη χώρα, σημειώνοντας πως η απόδοση του κοιτάσματος «Ζορ» στην αιγυπτιακή ΑΟΖ, με συνολικά αποθέματα 30 tcf, δεν ήταν η βέλτιστη, με αποτέλεσμα η χώρα να αναζητάει επιπλέον ποσότητες αναπλήρωσης. Επομένως, ένα ενδεχόμενο είναι και αυτό της μεταφοράς των ποσοτήτων φυσικού αερίου από το τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, προς τον τερματικό υγροποίησης στην Νταμιέτα της Αιγύπτου, αφού η ιταλική εταιρεία ENI είναι η διαχειρίστρια εταιρεία και συμμετέχει ήδη στο έργο με ποσοστό 50%. «Η Κύπρος δεν έχει τη δυνατότητα να ελέγξει τις εξελίξεις, είναι οι εταιρείες οι οποίες μπορούν να καθορίσουν τις εξελίξεις αυτές και εάν θέλουν και τους συμφέρει, θα προχωρήσουν με τους σχεδιασμούς τους», ανέφεραν οι ίδιες πηγές. Εάν για τις εταιρείες είναι συμφέρουσα η ανάπτυξη του τεμαχίου 6 της κυπριακής ΑΟΖ, τότε η δημιουργία υποδομών για μεταφορά του φυσικού αερίου μπορεί να γίνει μέσω σύνδεσης των τριών κοιτασμάτων («Κρόνος, «Ζευς» και «Καλυψώ») με αγωγό ο οποίος θα μεταφέρει το φυσικό αέριο προς την Νταμιέτα. Κάτι τέτοιο απαιτεί λιγότερα κεφάλαια και λιγότερο χρόνο. Με δεδομένη την ανάγκη της ΕΕ για εναλλακτικές πηγές φυσικού αερίου θα μπορούσε να συμβάλει και η ίδια και το έργο να ολοκληρωθεί μέσα σε 2 με 3 χρόνια.
Δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί και το ενδεχόμενο υγροποίησης του φυσικού αερίου σε πλωτή εγκατάσταση ώστε να γίνεται απευθείας εξαγωγή στις αγορές της Ευρώπης. Μια τέτοια επένδυση χρειάζεται μελέτη και κυρίως υπολογισμό του κόστους της πλωτής μονάδας ώστε η τιμή του προϊόντος να είναι συμφέρουσα.
Από τα μέχρι στιγμής δεδομένα, φαίνεται πως η ανακάλυψη των 5 με 6 tcf φυσικού αερίου στο κοίτασμα 6 προσδίδει νέα δυναμική, πολύ καλύτερη από αυτήν του κοιτάσματος «Αφροδίτη», υπέδειξε ο ειδικός σε θέματα ενέργειας, Χαράλαμπος Έλληνας μιλώντας στην εφημερίδα «Πολίτης» της Κυπρου. Ο κ. Έλληνας σημείωσε πως το ενδιαφέρον της αμερικανικής εταιρείας Chevron, η οποία είναι και η διαχειρίστρια εταιρεία στο «Αφροδίτη», είναι στραμμένο προς το Ισραήλ. «Η διαχειρίστρια εταιρεία Chevron επικεντρώνεται στην ισραηλινή ΑΟΖ και συγκεκριμένα στα τεμάχια Λεβιάθαν και Ταμάρ. Εκεί υπάρχουν υφιστάμενες υποδομές αλλά και αγοραστές, επομένως η εταιρεία στρέφει το ενδιαφέρον εκεί. Αντιθέτως, το τεμάχιο 6, εάν είναι προς το συμφέρον των εταιρειών ENI και TOTAL, τότε οι εταιρείες αυτές θα επιταχύνουν τις επενδύσεις ανάπτυξής του», κατέληξε ο κ. Έλληνας.
Χαμόγελα στη Λευκωσία
Η υπουργός Ενέργειας της Κύπρου Νατάσα Πηλείδου σε χθεσινές δηλώσεις της γνωστοποίησε ότι υπάρχει ελπίδα και με δεύτερη γεώτρηση, με την οποία θεωρείται ότι μπορούν να προστεθούν και άλλες ποσότητες.
«Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να υποβληθεί ένα πλάνο αξιοποίησης από την εταιρεία το οποίο θα εγκριθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία, και εκεί θα φανούν τα ακριβή χρονοδιαγράμματα» είπε ακόμη η υπουργός.
Έκανε λόγο και για την προοπτική κάποιων συνεργειών οι οποίες θα πρέπει να εξεταστούν. «Βάσει των ποσοτήτων που έχουν εξευρεθεί σήμερα άποψή μου είναι ότι το σενάριο που θα επικρατήσει είναι η μεταφορά του φυσικού αερίου στην Αίγυπτο» σημείωσε.
Ωστόσο υπογράμμισε ότι εφόσον εξευρεθούν μεγάλες ποσότητες ενδέχεται το δεδομένο αυτό να αλλάξει και να τεθεί ως επιλογή η μεταφορά φυσικού αερίου στην Κύπρο.
Ανέφερε δε ότι στην παρούσα φάση επεξεργάζονται τέσσερα σενάρια μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο. «Η πιο ρεαλιστική χρονική περίοδος για εξαγωγή φυσικού αερίου είναι το 2026 – 2027. «Από εκεί και πέρα αν ευθυγραμμιστούν διάφορες κοινοπραξίες και αν βρεθούν οι κατάλληλες συνέργειες μπορεί να ακολουθήσει και πιο σύντομα η αξοποίηση επιπρόσθετων κοιτασμάτων» τόνισε η κ. Πηλείδου.
Η κα Πηλείδου είχε αναφέρει ακόμα ότι δεδομένης της κατάστασης που επικρατεί και των αναγκών της ΕΕ για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, «πλέον ανοίγεται η προοπτική για να προχωρήσουμε πολύ πιο γρήγορα και να ενταχθούμε και με χρονοδιαγράμματα στον προγραμματισμό της ΕΕ».
Καμία ενόχληση από Τουρκία
Το τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ δεν ανήκει σε αυτά τα οποία θεωρεί η Τουρκία πως ανήκουν στην ίδια ή στο ψευδοκράτος, χωρίς βεβαίως να υπάρχει νομιμοποίηση αυτών των διεκδικήσεων. Η Λευκωσία πάντως παρακολουθεί την κατάσταση γιατί η Άγκυρα συμπεριφέρεται απρόβλεπτα. Η ισχυρή παρουσία του γαλλικού ναυτικού στην ευρύτερη περιοχή της Κύπρου, δεν ευνοεί προκλήσεις από τη Τουρκία, ενώ οι προειδοποιήσεις από τις ΗΠΑ είναι ένας παράγοντας που δεν μπορεί να λαμβάνεται υπόψη από το καθεστώς Ερντογάν.