Αντιμέτωπη για πρώτη φορά τα τελευταία τριάντα χρόνια με ένα πανεθνικό κύμα διαδηλώσεων απέναντι στους σκληρούς, υγειονομικούς περιορισμούς της Covid-19 βρίσκεται η Κίνα, με την πολιτική ηγεσία της χώρας να παραδίδει τώρα τα «σκήπτρα» της καταστολής στον κινεζικό μηχανισμό ασφαλείας, καθώς εντείνονται μέρα με την μέρα οι κινητοποιήσεις κατά των μέτρων.
Παρά την ασφυκτική αστυνομική παρουσία και τα πρωτοφανή μέτρα απώθησης των διαδηλωτών, στα οποία εντάσσονται και η διαγραφή ή κατάσχεση φωτογραφιών, βίντεο κι αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (κι ενώ το Twitter και το Telegram έχουν απαγορευθεί), την εμφάνισή τους έκαναν χθες στρατιωτικά οχήματα σε μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας σε μια κίνηση ισχύος, υποδηλώνοντας ταυτόχρονα την αναβάθμιση της επιχείρησης καταστολής.
Σε σχετικά στιγμιότυπα που αναρτήθηκαν στα κοινωνικά δίκτυα εμφανίζονται άρματα μάχης να προελαύνουν στους δρόμους της Σαγκάης, της Γουχάνς και της Χανγκζού, άλλοτε νύχτα και άλλοτε μέρα, προκειμένου να λειτουργήσουν αποτρεπτικά απέναντι στους διαδηλωτές.
Παρά τις περιπολίες, τις δεκάδες προσαγωγές, τις τηλεφωνικές προειδοποιήσεις από μέρους των αστυνομικών και τα οδοφράγματα ακόμη και σε κεντρικά σημεία των πόλεων, οι κινητοποιήσεις δεν σταματούν μετά και την «έκρηξη» διαμαρτυρίας του Σαββατοκύριακου, που έφερε το Πεκίνο απέναντι στην πρώτη μαζική αντίδραση αυτής της έκτασης, μετά το 1989.
Το βράδυ της Τρίτης έγιναν νέες διαδηλώσεις, που σημαδεύτηκαν από βίαια επεισόδια, στην Γκουάνγκτζου, πόλη 19 εκατ. κατοίκων. Πολίτες συγκρούστηκαν με αστυνομικούς που φόραγαν ολόσωμες λευκές προστατευτικές στολές και κράταγαν ασπίδες πάνω από τα κεφάλια τους για να μη τους χτυπήσουν αντικείμενα που εκτοξεύονταν εναντίον τους, όπως δείχνουν πλάνα που κυκλοφορούν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης. Σε άλλο βίντεο, εικονίζονται συλληφθέντες με χειροπέδες.
Μολονότι ο επικεφαλής εσωτερικής ασφάλειας της Κίνας δεσμεύτηκε χθες να «διατηρήσει αποτελεσματικά τη συνολική κοινωνική σταθερότητα», εντούτοις ο Τσεν Ούενγκιν προέτρεψε τους υπεύθυνους επιβολής του νόμου «να χτυπήσουν αποφασιστικά τη διείσδυση και τις δραστηριότητες δολιοφθοράς από εχθρικές δυνάμεις, καθώς και παράνομες και εγκληματικές πράξεις που διαταράσσουν την κοινωνική τάξη», όπως ανέφερε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua, χωρίς, ωστόσο, να αναφέρεται ρητά στις κινητοποιήσεις.
Για τους περισσότερους αναλυτές, ωστόσο, το «μήνυμα» του Ούενγκιν συνιστά προάγγελο της σκληρής καταστολής που δρομολογείται, αν οι κινητοποιήσεις εξακολουθήσουν τις επόμενες μέρες, αναμοχλεύοντας μνήμες το κίνημα υπέρ της δημοκρατίας, στην Πλατεία Τιεν Αν Μεν. Και αυτό γιατί, ο περιορισμός των ατομικών ελευθεριών εξαιτίας της πολιτικής του «μηδενικού Covid» του Πεκίνου αποκτά πλέον χαρακτηριστικά ευθείας αμφισβήτησης της συνολικής πολιτικής του ηγέτη της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ με ορισμένους από τους διαδηλωτές να ζητούν δημόσια την παραίτησή του, διαμαρτυρόμενοι για το έλλειμμα δημοκρατίας και τον κλοιό λογοκρισίας.
Στο ίδιο μήκος κύματος με τον επικεφαλής της εσωτερικής ασφάλειας, οι αστυνομικοί φέρεται ακόμη να υποστηρίζουν προς τους διαδηλωτές πως οι μαζικές διαμαρτυρίες είναι υποκινούμενες από «ξένα κέντρα», σε μια προσπάθεια να ενσπείρουν την καχυποψία και την αμφισβήτηση κι ενώ ειδικά μέτρα λαμβάνονται τις τελευταίες ώρες σε πανεπιστημιακές μονάδες, καθώς οι φοιτητές πρωτοστατούν στις αντιδράσεις.
Άρον άρον στο σπίτι
Συγκεκριμένα, ορισμένα πανεπιστήμια του Πεκίνου έχουν δρομολογήσει νωρίτερα την επιστροφή των φοιτητών στα σπίτια τους για τις χειμερινές διακοπές προσφέροντας μαθήματα online, σύμφωνα με το CNN, επικαλούμενα επισήμως την προστασία από τον ιό, αν και αποβλέπουν στο να αποθαρρύνουν το φοιτητικό κοινό από τη συμμετοχή τους στις κινητοποιήσεις, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό δίκτυο.
Εκτός από το «μαστίγιο» στους διαδηλωτές και ενώ η Κίνα συνεχίζει ακάθεκτη τους αυστηρούς συνοριακούς ελέγχους, την επιθετική απομόνωση των στενών επαφών, το ξαφνικό κλείσιμο αεροδρομίων και δημόσιων χώρων, αλλά και τα προσωρινά lockdown, στο «χορό» του περιορισμού των αντιδράσεων μπήκαν χθες και υγειονομικοί αξιωματούχοι της Κίνας, ως το «καρότο» απέναντι στην κοινή γνώμη της χώρας.
Ειδικότερα, τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, οι υγειονομικοί αξιωματούχοι άνοιξαν για πρώτη φορά παράθυρο χαλάρωσης των ατομικών περιορισμών χθες, καθώς εμφανίστηκαν θετικοί σε «διορθωτικές κινήσεις» απέναντι στα σκληρά μέτρα, την αποτυχία των οποίων απέδωσαν αποκλειστικά στη λάθος εφαρμογή τους από τους κατά τόπους αξιωματούχους.
Τα lockdown για την καταστολή της εξάπλωσης του ιού θα πρέπει να αρθούν «το συντομότερο δυνατό» μετά τα κρούσματα, δήλωσαν χαρακτηριστικά χθες οι Κινέζοι αξιωματούχοι κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου της Εθνικής Επιτροπής Υγείας στο Πεκίνο, αν και υπερασπίστηκαν την πολιτική του Σι Τζιπίνγκ για δραστικό περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού.
Παράθυρο χαλάρωσης
Ταυτόχρονα με την επιτάχυνση της άρσης των περιορισμών, οι Κινέζοι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ένα σχέδιο για την αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού στους ηλικιωμένους, παρότι ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Μι Φενγκ τόνισε ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να «ανταποκριθούν και να επιλύσουν τα εύλογα αιτήματα των μαζών» εγκαίρως.
Αντίθετα, υπέρ των μέτρων προστασίας του κορωνοϊού τάχθηκε χθες και το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας, με τον εκπρόσωπό του, Ζάο Λιτζιάν να επισημαίνει, σε μια έκτακτη ενημέρωση, πως «η Κίνα είναι μια χώρα υπό το κράτος δικαίου, οι Κινέζοι πολίτες απολαμβάνουν διάφορα νόμιμα δικαιώματα και ελευθερίες που προστατεύονται πλήρως από το νόμο». «Ταυτόχρονα, οποιαδήποτε δικαιώματα και ελευθερίες θα πρέπει να ασκούνται στο πλαίσιο του νόμου», όπως δήλωσε.
Το ενδεχόμενο μερικής χαλάρωσης των μέτρων μπροστά στην ισχυρή κοινωνική πίεση χαιρέτισαν χθες και οι αγορές, ενώ στα αιτήματα της νεολαίας, που πρωτοστατεί στις αντιδράσεις, εντάσσεται και ο περιορισμός της λογοκρισίας. Ήδη, οι εικόνες νέων της Κίνας να κρατούν λευκά χαρτιά ως αντίδραση στην εκτεταμένη λογοκρισία κυρίως στο διαδίκτυο, όπου εκατοντάδες αναρτήσεις, βίντεο και σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξαφανίστηκαν μονομιάς, διευρύνει τα πεδία αμφισβήτησης της κινεζικής ηγεσίας.
Σημειωτέον ότι τα Ηνωμένα Έθνη προέτρεψαν στις αρχές της εβδομάδας τις κινεζικές αρχές να εγγυηθούν το «δικαίωμα των πολιτών να διαδηλώνουν ειρηνικά», θέση που συμμερίστηκε και ο Τζον Κίρμπι, ο συντονιστής επικοινωνίας στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. Επικριτικός, τέλος, απέναντι στο Πεκίνο εμφανίστηκε και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ρίσι Σουνάκ λέγοντας ότι «αντί να ακούει τις διαμαρτυρίες του λαού της, η κινεζική κυβέρνηση επέλεξε να καταστείλει περαιτέρω, μεταξύ άλλων με την επίθεση σε δημοσιογράφο του BBC».