Κάτι ανησυχεί τον Κινέζο ηγεμόνα Σι Τζινπίνγκ. Σε μια διήμερη επίσκεψη στο Χονγκ Κονγκ, δεν πέρασε την ενδιάμεση νύχτα στην επικράτεια, ένα μέρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Αντίθετα, κοιμήθηκε στο Shenzhen, πέρα από τα σύνορα σε αυτό που ονομάζεται «ηπειρωτική Κίνα». Ταξίδευε πέρα δώθε με ειδικό τρένο.
Ο Σι ήρθε στο Χονγκ Κονγκ για να τιμήσει την 25η επέτειο της «παράδοσης» της επικράτειας από τη Βρετανία στην Κίνα. Στην κοινή σινο-βρετανική δήλωση του 1984, το Πεκίνο υποσχέθηκε στην πόλη 50 χρόνια «υψηλού βαθμού αυτονομίας», σύμφωνα με τη λεγόμενη φόρμουλα «μία χώρα, δύο συστήματα».
«Τα τελευταία χρόνια, το Χονγκ Κονγκ γνώρισε μεγάλες προκλήσεις και κέρδισε τη μάχη ενάντια σε πολλές δοκιμές και εμπόδια», δήλωσε ο Σι σε μια σύντομη ομιλία την πρώτη ημέρα της επίσκεψης. «Το Χονγκ Κονγκ αναστήθηκε από τις στάχτες».
Όχι, το Χονγκ Κονγκ έχει υποταχθεί.
Η περιοχή γνώρισε μεγάλης κλίμακας διαδηλώσεις και ταραχές το 2019, όταν η κυβέρνηση πρότεινε νομοθεσία που θα επέτρεπε στους Χονγκ Κονγκ να εκδοθούν στην Κίνα — και να αντιμετωπίσουν τη «δικαιοσύνη» του Κομμουνιστικού Κόμματος. Η Κίνα έσφιξε σκληρά, κυρίως επιβάλλοντας τον Ιούνιο του 2020 έναν νόμο εθνικής ασφάλειας που ποινικοποιεί τη διαφωνία. Έκτοτε, Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν πλημμυρίσει την περιοχή και τη διοικούν υπαγορεύοντας στον ανώτατο πολιτικό στέλεχος της, την διευθύνουσα σύμβουλο Κάρι Λαμ. Τώρα ελέγχουν τον διάδοχό της, τον επιλεγμένο John Lee, ο οποίος ξεκινά την πενταετή θητεία του την Παρασκευή.
Ο Xi παίρνει γρήγορα τον έλεγχο της πόλης. Οι αρχές δεν επιτρέπουν διαμαρτυρίες. απαιτούν «πατριωτική παιδεία». και έχουν κλείσει ανεξάρτητα ΜΜΕ. Οι αξιωματούχοι παρενόχλησαν επανειλημμένα και έκαναν επιδρομές στη δημοφιλέστερη εφημερίδα της περιοχής, την Apple Daily, και φυλάκισαν τον ιδιοκτήτη Τζίμι Λάι μαζί με το ανώτερο προσωπικό. Η εφημερίδα αναγκάστηκε τελικά να κλείσει. Εκατοντάδες κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ έχουν φυλακιστεί, πολλοί βάσει του νόμου περί εθνικής ασφάλειας, ο οποίος σωστά ονομάστηκε το τέλος του νόμου στο Χονγκ Κονγκ.
Η κυβέρνηση ήταν απασχολημένη με την απομάκρυνση ξένων δικαστών. Το κράτος δικαίου, κάποτε το μεγάλο πλεονέκτημα της πόλης έναντι των αντιπάλων Σαγκάη και Σενζέν, διαβρώνεται γρήγορα. Το Χονγκ Κονγκ θα παραμείνει οικονομικό κέντρο αλλά μόνο για την ίδια την Κίνα. Το Πεκίνο, τώρα που λογοκρίνει τις «πολιτικές» ειδήσεις, δεν θα μπορέσει να αντισταθεί στον πειρασμό να λογοκρίνει και τις επιχειρηματικές ειδήσεις. Οι διεθνώς εστιασμένες επιχειρήσεις φοβούνται αυτό που έρχεται και ήδη φεύγουν, μερικές για τη Σιγκαπούρη.
Ο μακροπρόθεσμος στόχος του Xi Jinping είναι να ενσωματώσει το Χονγκ Κονγκ στην περιοχή Guangdong-Hong Kong-Macao Greater Bay Area. Η επιτυχία του σε αυτό το εγχείρημα θα είναι η πτώση του Χονγκ Κονγκ καθώς η πόλη θα χάσει τη ιδιαιτερότητά της. Όπως λένε, το Χονγκ Κονγκ γίνεται «μια ακόμη κινεζική πόλη».
Και σε αυτό που είναι το πιο φρικτό σημάδι των καιρών, η αστυνομία του Χονγκ Κονγκ είναι τώρα τρελή, όπως και ο κινεζικός στρατός.
Με τον έλεγχο του Χονγκ Κονγκ, λοιπόν, γιατί ο Σι Τζινπίνγκ φοβάται να περάσει μια νύχτα εκεί;
Η Κίνα είναι πλέον μισητή στο Χονγκ Κονγκ. Υπήρξε μια έκρηξη πατριωτισμού υπέρ της Κίνας το 1997, τη χρονιά της παράδοσης. Τώρα, ωστόσο, οι άνθρωποι στην επικράτεια αυτοπροσδιορίζονται όλο και περισσότερο ως «Χονγκ Κονγκ» και όχι ως «Κινέζοι». Το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ έκλεισε το Πρόγραμμα Δημόσιας Γνώμης για τη διεξαγωγή ερευνών και πολλοί πιστεύουν ότι η κίνηση ήταν αντίδραση στην αμηχανία του Πεκίνου.
Και ο κόσμος ψηφίζει με τα πόδια του. Χιλιάδες φεύγουν οριστικά, πολλοί στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έχει προσφέρει μια βρετανική εθνική υπερπόντια βίζα που επιτρέπει στους Χονγκ Κονγκ το δικαίωμα να ζουν, να εργάζονται και να σπουδάζουν εκεί.
Όσοι δεν μπορούν να φύγουν από το Χονγκ Κονγκ αντιστέκονται. Οι άνθρωποι του Χονγκ Κονγκ έχουν αποδοκιμάσει επανειλημμένα τον κινεζικό εθνικό ύμνο, την «Πορεία των Εθελοντών», σε αθλητικές εκδηλώσεις.
«Αυτή είναι μια εξέγερση», μου είπε τότε ο πολεμικός ανταποκριτής Μάικλ Γιον, ο οποίος κάλυψε εκτενώς τις διαδηλώσεις του 2019. Όπως εξήγησε, οι εξεγέρσεις μπορεί να λιώσουν στο παρασκήνιο και να φαίνονται σαν να έχουν πεθάνει, αλλά συχνά επιστρέφουν.
Τα κινήματα διαμαρτυρίας στο Χονγκ Κονγκ ακολουθούν το πρότυπο του Γιον. Χωρίς προειδοποίηση, περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι βγήκαν για να διαδηλώσουν το 2003 για μια προσπάθεια της κυβέρνησης του Χονγκ Κονγκ να θεσπίσει νομοθεσία εθνικής ασφάλειας. Το κίνημα εξαφανίστηκε σχεδόν τελείως μέχρι τις πολύμηνες Διαδηλώσεις Ομπρέλας του 2014, που πυροδοτήθηκαν από την άρνηση της κυβέρνησης από την καθολική ψηφοφορία που υποσχέθηκε ο Βασικός Νόμος, το μίνι Σύνταγμα του Χονγκ Κονγκ. Πορείες, μία με συμμετοχή περίπου 2 εκατομμυρίων ανθρώπων, πραγματοποιήθηκαν το 2019 σχετικά με την πρόταση έκδοσης.
Γιατί λοιπόν ο Σι Τζινπίνγκ δεν ένιωσε αρκετά ασφαλής για να μείνει ένα βράδυ στο Χονγκ Κονγκ; Υποψιάζομαι ότι γνωρίζει ότι παρά την καταναγκαστική δύναμη του μεγαλύτερου κομμουνιστικού κράτους στον κόσμο, το Χονγκ Κονγκ παραμένει εχθρικό έδαφος για αυτόν, κατοικημένο από αντάρτες που αγαπούν την ελευθερία.