Με κρίσιμες αλλαγές στο πυρηνικό της δόγμα απαντά η Ρωσία στη συνεχιζόμενη στήριξη της Δύσης στην Ουκρανία, προκαλώντας έντονη ανησυχία σε ΗΠΑ και ΝΑΤΟ για το τι μέλλει γενέσθαι με τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο και όχι μόνο.
Ειδικότερα, όπως δήλωσε σχετικά ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Ριαμπκόφ, χωρίς ωστόσο να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, «η διαδικασία βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και είναι σαφής η πρόθεση για αλλαγές». Η συγκεκριμένη απόφαση «συνδέεται με την πορεία κλιμάκωσης των δυτικών εχθρών μας» σε σχέση με τη σύγκρουση στην Ουκρανία, πρόσθεσε ο Ριαμπκόφ σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο TASS.
Το ισχύον πυρηνικό δόγμα της Ρωσίας, το οποίο καθορίστηκε με διάταγμα του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν το 2020, αναφέρει ότι η χώρα μπορεί να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα σε περίπτωση επίθεσης με πυρηνικά από κάποιον εχθρό ή σε περίπτωση συμβατικής επίθεσης, η οποία απειλεί την ύπαρξη του κράτους. Η Ρωσία, η οποία κατηγορεί τη Δύση ότι χρησιμοποιεί την Ουκρανία ως πληρεξούσιο για να διεξάγει πόλεμο εναντίον της, έχει πει και στο παρελθόν ότι εξετάζει να προβεί σε αλλαγές, αλλά και πώς κάθε επίθεση εντός της ρωσικής επικρατείας –όπως, για παράδειγμα, συμβαίνει στην τρέχουσα φάση με την εισβολή των Ουκρανών στο Κούρσκ– θα μπορούσε να θεωρηθεί ως υπαρξιακή απειλή.
Σημειώνεται πως η εισβολή στο Κούρσκ, είναι και η πρώτη φορά που μια πυρηνική δύναμη αντιμετωπίζει εισβολή, αλλά και κατοχή εδάφους από άλλη χώρα.
Απρόσβλητες από επίθεση
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή της η «Wall Street Journal», για δεκαετίες, η θεωρία της πυρηνικής κλιμάκωσης υποθέτει ότι οι χώρες με ατομικά όπλα ήταν σε μεγάλο βαθμό απρόσβλητες από επίθεση, επειδή ο επιτιθέμενος κινδύνευε να πυροδοτήσει έναν Αρμαγεδδώνα.
Η Ουκρανία έχει καταφέρει να θέσει υπό τον έλεγχό της για περισσότερες από τρεις εβδομάδες εδάφη συνολικής έκτασης σχεδόν 500 τετραγωνικών μιλίων. Δυτικές ηγεσίες και στρατιωτικοί αναλυτές προβληματίζονται σχετικά με την απάντηση της Ρωσίας, η οποία, ωστόσο, σε αυτή τη φάση δείχνει μια να μη βιάζεται, εστιάζοντας στην προέλαση των δυνάμεών της στο ανατολικό μέτωπο.
Το Κίεβο φέρεται με την εισβολή στο Κούρσκ να επεδίωκε να προκαλέσει σύγχυση στους Ρώσους, αναγκάζοντάς τους να αποσύρουν δυνάμεις από το ανατολικό μέτωπο, ώστε να ενισχύσουν την άμυνά τους στο ρωσικό έδαφος. Κάτι τέτοιο, ωστόσο, δεν συνέβη και πλέον η ουκρανική ηγεσία δέχεται κριτική για κρίσιμο στρατηγικό λάθος, που ενδεχομένως να κοστίσει ακριβά. Η περιοχή του Κούρσκ που έχει καταληφθεί από τους Ουκρανούς, εκτός από ένα πλήγμα στο ρωσικό γόητρο, σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ζώνη ζωτικής στρατηγικά σημασίας.
Η «ασάφεια» του Πούτιν
Την ίδια ώρα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν, και με την αλλαγή του πυρηνικού δόγματος που προωθεί, θα μπορούσε να χαρακτηρίσει την εισβολή στο Κούρσκ ως απειλή για το ρωσικό κράτος και υπό αυτό το πρίσμα να προχωρήσει σε κλιμάκωση με τακτικά πυρηνικά όπλα ή με μια μαζική επίθεση με συμβατικά όπλα.
Σε κάθε περίπτωση η ρωσική αντίδραση διαμορφώνει εξ αρχής την προσέγγιση των ΗΠΑ και της Ευρώπης στον πόλεμο. Είναι χαρακτηριστικό πως η Ουάσιγκτον, θέλοντας να αποφύγει μια κλιμάκωση της σύγκρουσης που θα μπορούσε να οδηγήσει και την ίδια σε μια άμεση εμπλοκή στον πόλεμο, έχει «μπλοκάρει» τη χρήση από την Ουκρανία πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς για χτυπήματα εντός της Ρωσίας, παρότι αυτό είναι ένα διαχρονικό αίτημα του Κίεβου και φαίνεται να έχει την έγκριση τόσο της Γαλλίας, όσο και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο Πούτιν, πάντως, έχει απειλήσει ευθέως με χρήση πυρηνικών όπλων από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία το 2022. Η αβεβαιότητα σχετικά με το πού βρίσκονται οι κόκκινες γραμμές της Ρωσίας είναι «η θεμελιώδης πρόκληση της στρατηγικής ασάφειας», δήλωσε η Τζάνις Γκρος Στέιν, καθηγήτρια διαχείρισης συγκρούσεων στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο.