Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ, HELLAS JOURNAL
Τι παράξενοι που είναι αυτοί οι Αμερικανοί; Περίεργοι και απρόβλεπτοι. Αλλά πάντα, όταν το θέμα αφορά την Τουρκία παραμένουν άτολμοι…
Από τη μία επιβάλλουν κυρώσεις σε τουρκικές ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες με εντολή και έγκριση του Ταγίπ Ερντογάν σπάνε κυριολεκτικά τις αμερικανικές και δυτικές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας λόγω της άνανδρης εισβολής της εναντίον της Ουκρανίας.
Και το κάνουν, επιβάλλουν δηλαδή τις κυρώσεις σε μία κρίσιμη στιγμή για τις τουρκοαμερικανικές σχέσεις, καθώς η Ουάσιγκτον περιμένει με αγωνία την απόφαση της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Από την άλλη, λαμβάνουν σκληρά μέτρα εναντίον των εταιρειών, αλλά δεν τολμούν να συμπεριλάβουν σ’ αυτά κανένα Τούρκο πολιτικό. Είναι κοινό μυστικό στην Τουρκία, ότι δεν γίνεται τίποτα στην κατοχική χώρα χωρίς την έγκριση του ίδιου του Ταγίπ Ερντογάν και των στενών συνεργατών του στην κυβέρνηση και τη διαφθορά.
Η χθεσινή κίνηση είναι προς την ορθή κατεύθυνση σε ότι αφορά τις κυρώσεις, αλλά στη λάθος πλευρά της ιστορίας ως τον πραγματικό ένοχο, που είναι ο ισλαμιστής ηγέτης της Τουρκίας.
- Η κατοχική χώρα παραβιάζει συστηματικά τις δυτικές κυρώσεις, μετά από συμφωνία του αυταρχικού προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν με τον ίδιο τον Ερντογάν.
- Και οι συμφωνίες αυτές γίνονται ενώπιος-ενωπίω, δεν “κλείνονται” μέσω των τηλεφώνων. Οι Αμερικανοί, που παρακολουθούν τους πάντες, γνωρίζουν. Αλλά επειδή πρόκειται για την Τουρκία γίνονται ξαφνικά …τυφλοί.
Ένας Τούρκος δημοσιογράφος, στη χθεσινή ενημέρωση του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μόνο που δεν έβαλε τα …κλάματα για τη δήθεν αδικία. Και ποιά είναια υτή η αδικία; Ότι κακώς τιμωρήθηκαν οι τουρκικές εταιρείες που δεν …έκαναν και τίποτα σοβαρό! Επιχείρησε δε να εμπλέξει και την Ελλάδα, επειδή κάποιοι ολιγάρχες μεταφέρουν με τα πλοία τους ρωσικό πετρέλαιο. Η αλήθεια είναι ότι έπρεπε να τιμωρηθούν, αν και πρακτικά δεν παραβιάζουν τις κυρώσεις αυτές καθ’ αυτές…
Σύμφωνα με πληροφορίες οι Αμερικανοί ενημέρωσαν επίσημα την τουρκική κυβέρνηση για την πρόθεσή τους να επιβάλουν κυρώσεις σε ιδιωτικές εταιρείες. Όμως η Άγκυρα δεν συγκινήθηκε. Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών έστειλε απεσταλμένους που μετέφεραν προειδοποιήσεων. Δεν ίδρωσε το αυτί των Τούρκων. Συνέχισαν να σπάνε κάθε εμπάργκο.
Ο Ερντογάν, προφανώς, ήταν βέβαιο ότι δεν θα τολμήσουν οι αμερικανικές αρχές. Τόλμησαν κατά το ήμιση, διότι δεν “άγγιξαν” τον πάτρωνα όλων, που είναι ο ισλαμιστής πρόεδρος.
Ανώτερος αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, μιλώντας υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, δήλωσε στο πρακτορείο Reuters τα εξής:
«Κατά τους τελευταίους 18 μήνες, μεταφέραμε τις ανησυχίες μας στην τουρκική κυβέρνηση και στον ιδιωτικό τομέα και τους ενημερώσαμε για τους σημαντικούς κινδύνους που έχει η επιχειρηματική δραστηριότητα με εκείνους κατά των οποίων έχουμε επιβάλει κυρώσεις και συνδέονται με τον πόλεμο της Ρωσίας».
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις σε πέντε τουρκικές εταιρείες και έναν Τούρκο πολίτη. Οι κατηγορίες αναφέρουν ότι οι εταιρείες βοηθούν τη Μόσχα να αποφύγει τις κυρώσεις και στηρίζουν τη Ρωσί στον άνανδρο πόλεμο της εναντίον της Ουκρανίας.
Οι Αμερικανοί στόχευσαν ναυτιλιακές και εμπορικές εταιρείες, οι οποίες βοήθησαν στην επισκευή πλοίων – εις βάρος των οποίων έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Επίσης, όπως σημειώνεται, οι εταιρείες συνέδραμαν στη μεταφορά «αγαθών διπλής χρήσης».
- Ο διάλογος του Ματ Μίλερ με τους δημοσιογράφους και οι προβοκατόρικες ερωτήσεις του Τούρκου δημοσιογράφου ακολουθούν:
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ήθελα απλώς – στις κυρώσεις που ανακοινώσατε σήμερα. Υπάρχουν πέντε οντότητες που εδρεύουν στην Τουρκία και απλώς αναρωτιέμαι αν εσείς – πρόκειται για οντότητες στον ιδιωτικό τομέα της Τουρκίας. Κανένας από αυτούς δεν είναι κυβερνητικός φορέας, αλλά απλώς αναρωτιέμαι αν έχετε δώσει μία προειδοποίηση στην τουρκική κυβέρνηση εκ των προτέρων.
ΜΙΛΕΡ: Συχνά τα κάνουμε αυτά – (λέμε) κάντε αυτά τα βήματα. Δεν γνωρίζω αν το κάναμε σε αυτό – σε αυτήν την περίπτωση ή όχι. Είμαι στην ευχάριστη θέση να επανέλθω.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Σωστά. Έχετε λάβει σχόλια από την τουρκική κυβέρνηση από τότε που δημοσιοποιήθηκε η ανακοίνωση των κυρώσεων;
ΜΙΛΕΡ: Όχι απ’ ότι γνωρίζω.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Σωστά. Ανησυχούν καθόλου οι Ηνωμένες Πολιτείες ότι αυτές οι κυρώσεις – επειδή έρχονται αυτή τη στιγμή που η κύρια προτεραιότητά σας είναι να επικυρώσει η Άγκυρα την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ανησυχείτε καθόλου ότι η επιβολή κυρώσεων σε αυτές τις οντότητες στη Σύμμαχο σας στο ΝΑΤΟ Τουρκία, μπορεί να εκτροχιάσει αυτή τη διαδικασία;
ΜΙΛΕΡ: Καθόλου. Έχουμε μια εποικοδομητική, θερμή σχέση με την τουρκική κυβέρνηση. Είναι ένας σημαντικός σύμμαχός μας. Ο Πρόεδρος συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Ερντογάν πριν από λίγο καιρό και επανέλαβε αυτό το γεγονός μετά τη συνάντηση. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε μαζί τους για να επικοινωνήσουμε ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι σημαντική για τη Σουηδία και πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό, και λαμβάνουμε υπόψη τις διαβεβαιώσεις του Προέδρου Ερντογάν ότι θα γίνει. Και δεν θεωρούμε ότι αυτά συνδέονται με κανέναν τρόπο και δεν βλέπουμε ότι με κανέναν τρόπο αυτές οι κυρώσεις θα πρέπει να έχουν κανέναν αντίκτυπο σε αυτήν την ένταξη.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ίδιο θέμα;
ΜΙΛΕΡ: Ναι.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Το ίδιο – ευχαριστώ πολύ. Σχετικά με τις τουρκικές εταιρείες που υπόκεινται σε κυρώσεις από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, έτσι μόλις κοίταξα ένα tweet λίγο πριν από την ενημέρωση, και είπατε, και παραθέτω, «Επιβάλαμε κυρώσεις σε…αυτούς που διατηρούν την ικανότητα της Ρωσίας να συνεχίσει αυτόν τον πόλεμο, ενισχύοντας την ικανότητά της να παραμείνει μια παγκόσμια ενεργειακή δύναμη». Αλλά κοιτάζοντας τα στατιστικά στοιχεία από την έναρξη του πολέμου, η Ε.Ε. – ο μεγαλύτερος εταίρος σας στον πόλεμο κατά της Ρωσίας, ας πούμε – αγόρασε περισσότερα από 160 δισεκατομμύρια δολάρια ορυκτών καυσίμων από την έναρξη του πολέμου.
Και δεν θα λέγατε ότι η Δύση, οι δυτικές εταιρείες, αυτά τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρηματοδοτούν πραγματικά τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας; Γιατί είναι υπέροχο, όπως μπράβο σε αυτές τις πέντε εταιρείες που το έκαναν – που πουλούσαν σαν αισθητήρες και μετρούσαν αντικείμενα και ήθελαν να κάνουν κάποια ναυτιλία και άλλα, να εξυπηρετούν σε ναυπηγεία. Αλλά όταν κοιτάτε την πραγματική εικόνα, θα λέγατε στους Αμερικανούς ότι κάνουμε ό,τι μπορούμε, ενώ οι μεγαλύτεροι εταίροι μας βασικά πληρώνουν δισεκατομμύρια και δισεκατομμύρια δολάρια στη Ρωσία;
ΜΙΛΕΡ: Δεν θα το συμπέρανα καθόλου. Θα έλεγα ότι έχουμε εργαστεί χέρι-χέρι με τους εταίρους μας στην ΕΕ, με τις ευρωπαϊκές χώρες μεμονωμένα, για να επιβάλουμε κόστος στη Ρωσία μέσω κυρώσεων και ελέγχων στις εξαγωγές. Αναγνωρίζουμε ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες εισήγαγαν μεγάλες ποσότητες ρωσικών ορυκτών καυσίμων πριν από την έναρξη αυτού του πολέμου και δεν μπορούσαν απλώς να τα απενεργοποιήσουν αμέσως χωρίς να υποφέρουν οι πολίτες τους τους κρύους χειμώνες χωρίς καμία απολύτως πρόσβαση στην ενέργεια.
Αλλά ως μέρος – αλλά είδαμε δύο πράγματα: πρώτον, οι ευρωπαϊκές χώρες κάνουν σημαντικά βήματα, όπως είπα, για να επιβάλουν κόστος στη Ρωσία. και δύο, να αρχίσουν να λαμβάνουν μέτρα για να απογαλακτιστούν από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας, το ρωσικό πετρέλαιο, το ρωσικό φυσικό αέριο. Έχουμε συνεργαστεί μαζί τους για να τους παρέχουμε πρόσβαση σε πρόσθετο αμερικανικό φυσικό αέριο για τη χρηματοδότηση αυτής της μετάβασης και πιστεύουμε ότι αυτά τα βήματα ήταν σημαντικά και παραγωγικά.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Λοιπόν, είναι γεγονός, έτσι δεν είναι, ότι εκατοντάδες δισεκατομμύρια εξακολουθούν να γίνονται – αυτές οι πληρωμές γίνονται στη Ρωσία, και ότι το μισό ρωσικό πετρέλαιο έχει μεταφερθεί με ελληνικά πλοία. Όλα αυτά συμβαίνουν σε πραγματικό χρόνο.
ΜΙΛΕΡ: Όπως είπα, είναι – δεν μπορείτε να ζητήσετε από μια χώρα που εξαρτιόταν εξ ολοκλήρου από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα να σταματήσει, εάν αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες της δεν θα έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρισμό ή θέρμανση κατά τη διάρκεια ενός κρύου χειμώνα. Αυτό που μπορούμε να ζητήσουμε από τις χώρες να κάνουν και έχουμε ζητήσει από τις χώρες να κάνουν και έχουμε συνεργαστεί μαζί τους είναι να λάβουν μέτρα για τη μετάβαση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Και θα σας υπενθυμίσω ότι ορισμένες από αυτές τις χώρες στην Ευρώπη είναι μέλη της G7, η οποία έχει επιβάλει ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο για να διασφαλίσει ότι τα ρωσικά έσοδα θα μειωθούν σημαντικά. Και στην πραγματικότητα, έχουμε δει τα ρωσικά έσοδα να μειώνονται σημαντικά ως τιμή – ως αποτέλεσμα αυτού του ανώτατου ορίου τιμής.
Έτσι, ενώ δεν θέλαμε να βγάλουμε το ρωσικό πετρέλαιο από την αγορά λόγω του αντίκτυπου που θα μπορούσε να έχει στις τιμές της ενέργειας παγκοσμίως και του αντίκτυπου που θα είχε στις τιμές της ενέργειας για τους Αμερικανούς καταναλωτές, λάβαμε μέτρα για να διασφαλίσουμε ότι όσο το ρωσικό πετρέλαιο παραμένει διαθέσιμο, η τιμή που λαμβάνουν για αυτό και τα κέρδη που λαμβάνουν από αυτό μειώνονται σημαντικά.
* Ο Μιχάλης Ιγνατίου είναι διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, και συγγραφέας. Είναι ο ιδρυτής της ιστοσελίδας Hellas Journal