Η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην ικανότητα του Πακιστάν να αποπληρώσει δάνεια και ομόλογα μειώνεται καθώς η οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση ελεύθερης πτώσης και η αδύναμη κυβέρνηση συνασπισμού του πρωθυπουργού Shehbaz Sharif αβοήθητη να το σταματήσει. Με κάθε μέρα που περνά. Οι μεσοπρόθεσμοι και ακόμη και οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι αυξάνονται καθώς οι συνομιλίες διάσωσης με το ΔΝΤ δεν είναι πουθενά στον ορίζοντα, ενώ το πακέτο γιουάν που υποσχέθηκε το Πεκίνο πριν από μήνες παραμένει μια μεταχρονολογημένη επιταγή.
Ούτε οι πιστωτές ούτε η αγορά εντυπωσιάζονται από τους επίσημους ισχυρισμούς ότι η γη των καθαρών δεν θα χρεοκοπήσει και θα καλύψει τις επερχόμενες πληρωμές ομολόγων 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Αυτά τα χρήματα, πρώτα σε μια σειρά αποπληρωμών, πρέπει να αποπληρωθούν στις 5 Δεκεμβρίου έναντι της λήξης των πενταετών ισλαμικών ομολόγων.
Ο διοικητής της τράπεζας, Jameel Ahmad’s, παρουσίασε στοιχεία για την υγεία της ρουπίας του Πακιστάν ενώπιον των μέσων ενημέρωσης, αλλά οι σκεπτικιστές διαψεύδουν τον ισχυρισμό του ότι η χώρα έχει «αρκετά δολάρια για να καλύψει τις υποχρεώσεις εξωτερικού χρέους της».
Με τον υπουργό Οικονομικών Ishaq Dar να είναι απασχολημένος με αυτό που είναι ξεκάθαρα μια χαμένη μάχη για την ανάδυση της ρουπίας έναντι του αμερικανικού δολαρίου, ο υπουργός Σχεδιασμού Ahsan Iqbal, έχει καταλήξει σε μια πολιτική στροφή για να καταρρίψει την αντίληψη της αγοράς.
Μιλώντας στη Τζέντα, το λιμάνι της Σαουδικής Αραβίας στην Ερυθρά Θάλασσα, απέδωσε τις «φήμες που σχετίζονται με κινδύνους χρεοκοπίας» στην κακόβουλη εκστρατεία του κόμματος Tehreek-i-Insaf (PTI) του πρώην πρωθυπουργού του Πακιστάν». Δεν έχει ξεκάθαρα αποδέκτες επειδή η 5ετής ανταλλαγή πιστωτικής αθέτησης της χώρας, CDS, (ένας δείκτης που χρησιμοποιείται για την ασφάλιση έναντι της αναδιάρθρωσης του χρέους ή της χρεοκοπίας), έχει διευρυνθεί στο 75,5% από 52% το τελευταίο δεκαπενθήμερο. Τα CDS κυμαίνονταν γύρω στο 5% έως 6% πριν από την επιδημία Covid-19 τον Φεβρουάριο του 2020.
Ο χαρισματικός Imran Khan κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την «επικίνδυνη» κατάσταση της οικονομίας, ιδιαίτερα τη δύσκολη κατάσταση του ισοζυγίου πληρωμών (BoP). Καθοδηγώντας μια μεγάλη πορεία στο Ισλαμαμπάντ για να πιέσει για πρόωρες κάλπες, είπε στο πλήθος που διογκώθηκε ότι ο κίνδυνος χρεοκοπίας της χώρας ήταν «απλώς 5%» όταν ήταν στην εξουσία νωρίτερα φέτος, σύμφωνα με την Express Tribune, μια κορυφαία αγγλική εφημερίδα που δημοσιεύεται. από το Καράτσι σε συνεργασία με τους New York Times.
Το πρόβλημα BOP του Πακιστάν είναι τόσο σοβαρό που η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μπορεί να μην είναι αρκετή για να οδηγήσει τη χώρα έξω από την κρίση. Οι υποχρεώσεις αποπληρωμής του εξωτερικού χρέους της υπολογίζονται σε 32 – 34 δισεκατομμύρια δολάρια για αυτό το οικονομικό έτος. Το Πακιστάν πρέπει να συγκεντρώσει 23 δισεκατομμύρια δολάρια με μέσο όρο πάνω από 3 δισεκατομμύρια δολάρια το μήνα.
Τόσο ο Moody’s όσο και ο Fitch έχουν υποβαθμίσει το σενάριο του Πακιστάν, υπογραμμίζοντας τον αυξημένο κίνδυνο χρεοκοπίας του. Η κεντρική τράπεζα του Πακιστάν προσπάθησε να βάλει κάποιες διορθωτικές ενέργειες σε βάρος της οικονομικής δραστηριότητας. Οι αυστηροί περιορισμοί των εισαγωγών και ο καθυστερημένος επαναπατρισμός των κερδών εξάντλησαν τα αποθεματικά συναλλάγματος σε βαθμό, ακόμη και όταν η ρουπία του Πακιστάν υποτιμήθηκε απότομα σε αξία. Σήμερα ένα αμερικανικό δολάριο πιάνει περίπου 220 ρουπίες. Αυτή η κατάσταση είναι παρά τις υποσχεθείσες πολυμερείς εισροές από την ADB και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Σχεδιασμού Ahsan Iqbal, το Πακιστάν θα απαιτούσε 100 δισεκατομμύρια δολάρια τα επόμενα πέντε χρόνια για να απαλλαγεί από τα οικονομικά δεινά. Αυτό είναι επιπρόσθετο σε δύο άλλα βάρη – την Κρατική Διοίκηση Συναλλάγματος της Κίνας, την SAFE Deposit ύψους 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων και τις Προθεσμιακές Καταθέσεις 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Ταμείο Ανάπτυξης της Σαουδικής Αραβίας, οι οποίες μεταβάλλονται σε ετήσια βάση. Η κυβέρνηση Shehbaz έχει συγκεντρώσει 18,03 δισεκατομμύρια δολάρια για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της για εξωτερικό χρέος το FY 2021-22.
Οι άθλιες οικονομικές συνθήκες θα έπρεπε να είχαν ωθήσει τον κυβερνών συνασπισμό να εφαρμόσει σοβαρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, να αυξήσει τη φορολογική βάση ιδιαίτερα στα ακίνητα και να ιδιωτικοποιήσει τουλάχιστον τις ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις, εκτός από τις καθυστερημένες μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό τομέα. Δεν έχει. Υπάρχει μια πολιτική παράλυση εν μέσω μιας καθημερινής δόσης ρόδινων συζητήσεων.
Στην ελίτ του Πακιστάν δίνονται 17,5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως ως δωρεά, σύμφωνα με το UNDP. Η πόλη Πούνε, γνωστή ως Οξφόρδη της Ανατολής, στην Ινδία, αυξάνει τους φόρους ιδιοκτησίας περισσότερο από αυτόν σε ολόκληρη την επαρχία Σίντ, στην οποία βρίσκεται η εμπορική/οικονομική πρωτεύουσα του Πακιστάν, σύμφωνα με το DawnNews TV. Είναι σαφές ότι αυτό που χρειάζεται το Πακιστάν είναι η πολιτική βούληση να κινητοποιήσει τα έσοδα και να μειώσει τις δαπάνες, κάτι που από μόνο του μπορεί να βοηθήσει τη χώρα να τερματίσει οριστικά τα οικονομικά της δεινά.
Τα φιλικά έθνη φαίνονται απροετοίμαστα να δώσουν ένα χέρι βοήθειας λόγω της πολιτικής αναταραχής που δημιουργήθηκε από τη Μεγάλη Πορεία του Imran Khan. Εάν δεν εκτονωθεί η πολιτική αβεβαιότητα, η οικονομία δεν μπορεί να αναζωογονηθεί. Ο Ishaq Dar, ο οποίος τέθηκε επικεφαλής του υπουργείου Οικονομικών τον Σεπτέμβριο, είχε υποσχεθεί να διορθώσει την πτώση της αξίας της ρουπίας Pak (PKR) και να μειώσει τον πληθωρισμό. Όμως το μαγικό του ραβδί δεν λειτούργησε. Αντίθετα, η απειλή της προεπιλογής επανέρχεται.
Ο υπουργός Οικονομικών έκανε λόγο για οικονομική στήριξη δισεκατομμυρίων δολαρίων που προέρχονται από την Κίνα και τη Σαουδική Αραβία. Αυτό δεν υλοποιήθηκε, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία του.