Ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ δήλωσε την Πέμπτη ότι η Κίνα θα «υποστηρίξει σταθερά» το Ιράν στη διασφάλιση της «κρατικής κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής του αξιοπρέπειας» στο πλαίσιο της σύγκρουσης Ισραήλ-Χαμάς.
Ο κ. Λι έκανε τις παρατηρήσεις κατά τη συνάντησή του με τον πρώτο αντιπρόεδρο του Ιράν, Mohammad Mokhber, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης στο Μπισκέκ, την πρωτεύουσα του Κιργιστάν, στις 26 Οκτωβρίου.
Υποστήριξε την «συνολική στρατηγική εταιρική σχέση» μεταξύ Κίνας και Ιράν, λέγοντας ότι οι δύο χώρες διατηρούν τους διμερείς δεσμούς τους για περισσότερα από 50 χρόνια παρά την «κυμαινόμενη διεθνή κατάσταση».
Ο κ. Λι επιβεβαίωσε την υποστήριξη της Κίνας προς το Ιράν και είπε ότι η χώρα του «αντιτίθεται αποφασιστικά σε οποιαδήποτε εξωτερική παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις του Ιράν», σύμφωνα με δήλωση που εξέδωσε η κινεζική πρεσβεία στην Ινδία.
«Οι δύο πλευρές θα πρέπει να εφαρμόσουν το ολοκληρωμένο σχέδιο συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, να προωθήσουν τη συνεργασία Belt and Road, να ενισχύσουν την αμοιβαία επωφελή συνεργασία σε διάφορους τομείς και τις διαπροσωπικές και πολιτιστικές ανταλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, του τουρισμού και των δεξαμενών σκέψης και εργαστεί για νέα και διαρκή επιτεύγματα στη συνεργασία Κίνας-Ιράν», ανέφερε.
Ο κ. Λι δεσμεύτηκε επίσης να ενισχύσει τον συντονισμό με το Ιράν στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών, αλλά δεν έκανε καμία αναφορά στην κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή, οι οποίες τροφοδοτούνται από τη συνεχιζόμενη σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς.
Ο ρόλος του Ιράν στην επίθεση της Χαμάς
Αν και δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις ότι το Ιράν συμμετείχε άμεσα στις άνευ προηγουμένου τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στο Ισραήλ, το ισλαμιστικό καθεστώς υπήρξε σταθερά ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της Χαμάς.
Την επομένη της αιφνιδιαστικής επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ, ο Αμπού Ομπάιντα, εκπρόσωπος των Ταξιαρχιών Αλ-Κασέμ, της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς, έδωσε τα εύσημα στο Ιράν για τη σφαγή.
«Ευχαριστούμε την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, που μας παρείχε όπλα, χρήματα και άλλο εξοπλισμό», είπε σε ένα βίντεο. «Μας έδωσε πυραύλους για να καταστρέψουμε σιωνιστικά φρούρια και μας βοήθησε με τυπικούς αντιαρματικούς πυραύλους».
Σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για το 2020, η Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές τρομοκρατικές ομάδες έχουν λάβει συνολικά έως και 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως από το Ιράν.
Ο ηγέτης της Χαμάς Ismail Haniyeh είπε στο Al-Jazeera πέρυσι ότι το Ιράν πλήρωσε 70 εκατομμύρια δολάρια για να βοηθήσει την ομάδα να αναπτύξει πυραύλους και αμυντικά συστήματα. Προσδιόρισε το Ιράν ως τον μεγαλύτερο χορηγό, αν και είπε ότι και άλλες χώρες του δίνουν χρήματα.
Η Κίνα παρέχει στο Ιράν επενδύσεις υποδομής
Εν τω μεταξύ, το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) απέφυγε να καταδικάσει τη φονική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, με τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι να αποκαλεί τη σύγκρουση «μείζονα επιλογή μεταξύ πολέμου και ειρήνης» στις 24 Οκτωβρίου.
Ο Gabriel Noronha, ένας συνεργάτης στο Εβραϊκό Ινστιτούτο Εθνικής Ασφάλειας της Αμερικής, δήλωσε ότι το ΚΚΚ «παρείχε οικονομική σωτηρία» στο Ιράν αγοράζοντας αργό πετρέλαιο αξίας περίπου 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το Ιράν πέρυσι και «είναι έτοιμο να αγοράσει ακόμη και περισσότερα το 2023».
Η προσπάθεια, είπε, είναι ζωτικής σημασίας για τις προσπάθειες του Ιράν να απομονωθεί από τις επιπτώσεις των κυρώσεων υπό τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Το ιρανικό καθεστώς επιδιώκει να απομονωθεί από τις κυρώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Δύσης εμβαθύνοντας τους οικονομικούς δεσμούς με τη Ρωσία και την Κίνα», είπε ο κ. Noronha στη γραπτή του κατάθεση στην Επιτροπή Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών της Βουλής στις 26 Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με τον κ. Noronha, το Ιράν έχει παράσχει περισσότερα από 20 δισεκατομμύρια δολάρια για την υποστήριξη ξένων τρομοκρατικών ομάδων στη Μέση Ανατολή και παρέχει στη Χαμάς περίπου το 93 τοις εκατό του στρατιωτικού προϋπολογισμού του.
Μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων ρέει από τις πωλήσεις πετρελαίου στην Κίνα. Μια έκθεση του 2022 διαπίστωσε ότι η Κίνα άρχισε να εισάγει αριθμούς ρεκόρ ιρανικού πετρελαίου μετά την επιβολή διεθνών κυρώσεων.
Το καθεστώς σταμάτησε να δημοσιεύει στοιχεία σχετικά με τις εισαγωγές του ιρανικού πετρελαίου στα μέσα του 2022. Ωστόσο, μια έκθεση πληροφοριών υποδηλώνει ότι η Κίνα εισάγει τώρα πετρέλαιο με υψηλό ρυθμό 10 ετών, σύμφωνα με το Bloomberg.