Η κατάρριψη του τουρκικού οπλισμένου drone – Bayraktar TB3 από αμερικανικό F-16 στην Συρία ανοίγει διάπλατα παράθυρο ευκαιρίας αλλαγής της πολιτικής αντιμετώπισης παρόμοιων απειλών από τουρκικά Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη στο Αιγαίο.
του Χρήστου Μαζανίτη
Τα δεδομένα έχουν ως εξής: Ένα τουρκικό drone τύπου Bayraktar TB3 «SIHA» πλησίασε σε απόσταση 1 χιλιομέτρου την στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στη Συρία. Στις κλήσεις δια ασυρμάτου δεν υπήρξε απάντηση κι έτσι δόθηκε εντολή απογείωσης ενός F-16, μέσα σε λίγα λεπτά το αμερικανικό μαχητικό έφτασε σε απόσταση βολής από το τουρκικό Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος και το κατέρριψε με έναν πύραυλο.
Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου συμβάντος.
Το πρώτο ότι πρόκειται για κατάρριψη αεροσκάφους (έστω και drone) χώρας μέλους του ΝΑΤΟ από μαχητικό συμμάχου χώρας – μέλους του ΝΑΤΟ.
Το δεύτερο ότι ο συγκεκριμένος εναέριος χώρος είναι αμφισβητούμενος από την Τουρκία και μη οριοθετημένος.
Αυτά τα δύο χαρακτηριστικά απαντώνται και στην περίπτωση της τουρκικής προκλητικότητας, όπως αυτή καταγραφόταν στο Αιγαίο μέχρι τον περασμένο Φεβρουάριο, οπότε και η γείτων άρχισε να δείχνει ένα πιο διαλλακτικό πρόσωπο, απαλλαγμένο από την πολιτική των παραβιάσεων και των υπερπτήσεων.
Στρατιωτικός αναλυτής, με εμπειρία στο περιβάλλον των εναέριων τουρκικών προκλήσεων στο Αιγαίο, με τον οποίο επικοινώνησε το enikos.gr, έδωσε έμφαση στο γεγονός των ομοιοτήτων που απαντώνται μεταξύ της πρόσφατης κατάρριψης του τουρκικού Drone από τις ΗΠΑ και ανάλογων περιστατικών που έχουν λάβει χώρα στο Αιγαίο.
Τα δεδομένα μέχρι στιγμής ήταν ότι πρώτα οι ελληνικές κυβερνήσεις δέχθηκαν διαδοχικά τις τουρκικές παραβιάσεις κι εν συνεχεία τις υπερπτήσεις προχωρώντας μέχρι το στάδιο των αναχαιτίσεων και των εμπλοκών χωρίς να υπάρχει η διάθεση περαιτέρω δυναμικής αντιμετώπισης.
Οι Τούρκοι εδράζουν την προκλητική δραστηριότητά τους στο «ελληνικό παράδοξο» όπως λένε των 6 ναυτικών μιλίων εθνικών χωρικών υδάτων και 10 ναυτικών μιλίων εθνικού εναέριου χώρου. Κάτι που όμως καταρρίπτεται βάσει των διεθνών συνθηκών, οι οποίες καλύπτουν πλήρως την Ελλάδα.
Σε δεύτερη φάση, έπειτα από χρόνια «ανοχή» στην τουρκική προκλητικότητα από τα μαχητικά, ήρθε η «ανοχή» και από τις υπερπτήσεις με drones.
Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι όλα αυτά τα χρόνια δημιουργήθηκε ένα δεδομένο, βασιζόμενο πάνω σε μία παράδοξη και προκλητική πολιτική, που είχε ως επακόλουθο μία σκληρή αντίδραση, που όμως δεν έφθανε στο όριο της κατάρριψης. Μία τακτική απαύγασμα της πολιτικής όλων των κυβερνήσεων, που ιδιαίτερα μετά το 1996 δεν ήθελαν να ρισκάρουν με την προοπτική της κλιμάκωσης, που ενδεχομένως οδηγούσε σε θερμό επεισόδιο.
«Τσαμπουκάδες…»
Άλλωστε, όπως είχαμε εξηγήσει αναλυτικά στο enikos.gr κατά το παρελθόν, «Η Πολεμική Αεροπορία δεν είναι συμμορία που πηγαίνει για να κάνει τσαμπουκάδες στο Αιγαίο. Οι Έλληνες αεροπόροι είναι επαγγελματίες, που όταν βρίσκονται στο κοκ πιτ ενεργούν χωρίς συναισθηματισμούς ως το μακρύ χέρι της εξωτερικής πολιτικής της χώρας». Τα παραπάνω λόγια ανήκουν σε έμπειρο αξιωματικό.
Το κυρίως ζητούμενο μας εξηγούσε είναι να υπάρξει επίλυση των διαφορών μέσω διαλόγου. Η κατάρριψη θα γεννήσει άλλα δεδομένα, τα οποία μπορούν να εξελιχθούν σε θερμό επεισόδιο μέχρι και ένοπλη σύγκρουση. Για αυτά, κανείς Επιτελάρχης και κανείς Αρχηγός δεν μπορεί να πάρει την ευθύνη χωρίς την ανάλογη πολιτική εντολή και μας παραθέτει το σκεπτικό του:
«Για να σας το πω πιο απλά, είναι σαν να απαντάμε με καραμπίνα σε κάποιον που πάτησε για δευτερόλεπτα στο οικόπεδό μας… όσο ακραίο μπορεί να είναι ένα τέτοιο παράδειγμα» μας εξηγούσε ο αξιωματικός.
«Αυτό που πρέπει να αντιληφθείτε είναι ότι η Πολεμική Αεροπορία έχει στελέχη που ενεργούν με επαγγελματισμό, που τους διέπει η ψυχραιμία. Η ψυχραιμία δεν συνεπάγεται έλλειψη αποφασιστικότητας. Τουναντίον. Έχουμε αποδείξει πολλάκις ότι δυνάμεθα να απαντούμε και μάλιστα με πολύ σκληρό τρόπο. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχουμε σηκώσει υπερδιπλάσιο αριθμό μαχητικών, που έχουμε πετάξει «αόρατοι» φθάνοντας ως την Κύπρο, που τους έχουμε κλειδώσει όλους σε αερομαχίες.
Η κατάρριψη είναι κατακόρυφη κλιμάκωση. Δεν την φοβόμαστε αλλά καλά κάνει η ηγεσία και δεν την απαιτεί. Διότι τότε θα πρέπει το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων και κυρίως των πολιτών της χώρας, να είναι έτοιμοι για το χειρότερο σενάριο. Κι αυτό το γνωρίζουν καλά και οι απέναντι. Ξέρουν μέχρι που θα το τραβήξουν.
Όταν ακούτε για υπερπτήσεις, μην φανταστείτε ότι μένει πάνω από το νησί και κάνει βόλτες λες και είναι σε διακοπές. Μιλάμε για δευτερόλεπτα, που περνάει. Κι ο λόγος που δημοσιεύονται όλα αυτά τα στοιχεία είναι γιατί δεν φοβόμαστε να δείξουμε τι συμβαίνει.
Αν θέλετε, αποτελεί και ένα εργαλείο, χρήσιμο για την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας και την στάση της Ευρώπης έναντι του κατ’ εξοχήν παραβάτη της περιοχής. Το γεγονός ότι μπαίνουν σαν κλέφτες γι᾽ αυτά τα λίγα δευτερόλεπτα αποδεικνύει και ποιος είναι ο πραγματικός νοικοκύρης. Κι αυτό το γνωρίζουν καλά οι απέναντι», κατέληγε.
Τα νέα δεδομένα
Ωστόσο, τώρα, υπάρχει η μοναδική ευκαιρία να τεθούν ευδιάκριτες κόκκινες γραμμές από την Ελλάδα.
Ο διάλογος με την Τουρκία αλλά και η ηρεμία των τελευταίων 10 μηνών έχουν δημιουργήσει νέα δεδομένα που ανοίγουν παράθυρο ευκαιρίας ώστε σε καμία περίπτωση να μην επαναληφθούν οι εφιαλτική άνθηση των αριθμών των προκλήσεων.
«Θα λέγαμε ότι με την ηρεμία των τελευταίων 10 μηνών το κοντέρ μηδένισε και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιτρέψουμε την όποια διολίσθηση στο status quo ante» μας επισημαίνει ο στρατιωτικός αναλυτής στο enikos.gr.
Ο συνομιλητής μας μάς επισημαίνει την μοναδική ευκαιρία πλέον στο πλαίσιο του επικείμενου διαλόγου των αντιπροσωπειών των δύο χωρών να τεθούν «ευδιάκριτες κόκκινες γραμμές» για την μελλοντική αντιμετώπιση ανάλογων περιστατικών με υπερπτήσεις ή παραβιάσεις του ΕΕΧ από τουρκικά drones, θέτοντας επιτακτικά στο τραπέζι το ενδεχόμενο της κατάρριψης, κοινοποιώντας παράλληλα τις ελληνικές θέσεις και εντός του ΝΑΤΟ.
Πρόκειται άλλωστε για μία συζήτηση που σύμφωνα με πληροφορίες του enikos ήδη έχει αρχίσει να γίνεται έστω και σε θεωρητικό επίπεδο εντός των τειχών του Πενταγώνου.