Φαίνεται πως το «ζόρισμα» της γαλλικής εταιρείας NEXANS έπιασε τόπο και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής εντατικοποιήθηκαν, στην προσπάθεια να βγει «λευκός καπνός», ώστε να «ξεκολλήσει» επιτέλους το κρίσιμο πρότζεκτ της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου-Κρήτης, το «Great Sea Interconnector» (GSI).
Το αν θα υπάρξει αποτέλεσμα και δη θετικό, αυτό παραμένει ακόμα άγνωστο…
Σύμφωνα με το Omegalive τα επόμενα 24ωρα αναμένονται και σχετικές επίσημες ανακοινώσεις, για ένα θέμα στο οποίο αν βρεθεί η «χρυσή τομή», αυτή θα είναι από τις Βρυξέλλες, οι οποίες έχουν διαμηνύσει άλλωστε και στο παρελθόν, ότι στόχος τους είναι η διασφάλιση της υλοποίησης του έργου.
Να θυμίσουμε ότι όπως είχε αποκαλύψει η εφημερίδα «Εστία», ο γαλλικός κολοσσός που θα πόντιζε το καλώδιο Κρήτης-Κύπρου (σ.σ. στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Κάσου-Καρπάθου που πολιορκείται από το τουρκικό πολεμικό ναυτικό), έστειλε τελεσίγραφο στον ΑΔΜΗΕ απειλώντας να εγκαταλείψει το έργο.
Το τελεσίγραφο προς την ελληνική Κυβέρνηση και τους λοιπούς εμπλεκόμενους, σημείωνε ότι αν μέχρι το Σάββατο 31 Αυγούστου δεν έχει λάβει την τελική εντολή για τις εργασίες που αφορούν στο καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου, ή αν δεν έχει επιλυθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο για το project, τότε στις 2 Σεπτεμβρίου αναστέλλει τις εργασίες.
Όπως σημείωνε χαρακτηριστικά η «Εστία» για την αντίδραση της NEXANS:
«Ναι μεν επικαλείται λόγους που έχουν να κάνουν με την συνεργασία των αρμοδίων αρχών Ελλάδος και Κύπρου, αλλά το τελεσίγραφο υποκρύπτει και τις αμφιβολίες που έχουν και οι Γάλλοι ως προς την αποφασιστικότητα της Ελλάδος να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην περιοχή.
Να σημειώσουμε λοιπόν ότι η θαλάσσια περιοχή, που απετέλεσε το «μήλον της έριδος» είναι οριοθετημένη δυνάμει της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας, αλλά υπάρχει επικάλυψη από το τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο η Ελλάδα χαρακτηρίζει ως παράνομο. Εν τέλει όμως η Αθήνα υπεχώρησε, αποδεχομένη μιαν οιονεί αναγνώριση του τουρκολιβυκού».
Τα «αγκάθια» και η Τουρκία
Κατά πληροφορίες, τα δύο βασικά «αγκάθια» είναι η ανάκτηση εσόδων από το έργο κατά την περίοδο κατασκευής του, καθώς και η διασφάλιση του φορέα υλοποίησης από το γεωπολιτικό ρίσκο, που φαίνεται να αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα των Κυβερνήσεων σε Αθήνα και Λευκωσία.
Και αυτό γιατί η Τουρκία κάνει ό,τι μπορεί για να μπλοκάρει το πρότζεκτ, όπως έδειξε ξεκάθαρα στην Κάσο με το «στρίμωγμα» του ιταλικού ερευνητικού «Ievoli Relume», το οποίο διεξήγαγε έρευνες για την πόντιση καλωδίων (σχετικών με το έργο) εντός των εθνικών χωρικών μας υδάτων.
Σύμφωνα με το κυπριακό Omega, στόχοι της κυπριακής Κυβέρνησης είναι η απρόσκοπτη συνέχιση των εργασιών από τη NEXANS, παράλληλα με τη μη επιβάρυνση Κύπριων καταναλωτών.
Από την πλευρά του, το επίσης κυπριακό AlphaNews, ανέφερε ότι η τύχη του Great Sea Interconnector συνεχίζει να βρίσκεται «στον αέρα» καθώς σύμφωνα με τις δικές του πληροφορίες, η κυπριακή Κυβέρνηση δεν έδωσε τις διαβεβαιώσεις που ήθελαν οι Γάλλοι.
Συνεχίζει ωστόσο τις επαφές με τις Βρυξέλλες και την ΕΤΕπ για την εξεύρεση επιπλέον χρηματοδότησης, ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, ώστε να προχωρήσει το έργο.
«Βρισκόμαστε σε διαρκή επαφή με την ελληνική Κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Βρισκόμαστε ενώπιον μιας στρατηγικής και σημαντικής απόφασης και πρέπει να αξιολογήσουμε όλα τα δεδομένα», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Για τη Λευκωσία, οι τακτικές του ΑΔΜΗΕ είναι «τακτικές εκβιασμού», σύμφωνα με το AlphaNews και μάλιστα ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης φέρεται να έχει μεταφέρει στον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τις κυπριακές θέσεις επί του ζητήματος.
Με τη σειρά του, το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων μεταδίδει πως το έργο είναι «ελαφρώς βιώσιμο» στη διάρκεια της κατασκευής του (σ.σ. δεν προσελκύει επενδυτές) και γι’ αυτό το λόγο η Κυπριακή Δημοκρατία αναζητεί μέσω ΕΕ νόμιμους τρόπους, ώστε να μπορέσει να μην επιβαρύνει τον καταναλωτή και να ενισχύσει περαιτέρω το έργο οικονομικά.
Γιατί «φρενάρει» η Κύπρος
Την Παρασκευή, το Euronews δημοσίευσε συνέντευξη του Χρύση Παντελίδη, βουλευτή του ΔΗΚΟ και μέλος της κυπριακής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, αλλά και της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών της Κύπρου.
Ο κ.Παντελίδης εξήγησε γιατί η Κύπρος «βάζει φρένο» στο Great Sea Interconnector:
Διαβάστε μερικά αποσπάσματα των όσων υποστήριξε:
«Η Κύπρος θα ήθελε πάρα πολύ- και θέλει πάρα πολύ- να προχωρήσει το έργο, ακριβώς γιατί αντιλαμβανόμαστε την μεγάλη σημασία του. Όπως ξέρετε, η Κύπρος είναι η μόνη χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη σε ένα ενιαίο ηλεκτρικό δίκτυο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτι που θα επιτευχθεί αν -με το καλό- υλοποιηθεί αυτό το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Από κει και πέρα όμως, υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία αφορούν την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, αλλά δυστυχώς υπάρχει και το γεωπολιτικό ρίσκο, λόγω της επεκτατικής, επιθετικής, προβληματικής συμπεριφοράς και δράσης της Τουρκίας, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Επομένως, ενώ δεν υπάρχει κανείς που να μη θέλει το έργο, είναι προφανές ότι υπάρχει μια ανησυχία και ένας προβληματισμός για το πώς θα διασφαλίσουμε την υλοποίηση. Ουδείς θα ήθελε να πληρώσει ένα τέτοιο έργο και τελικά να μην ολοκληρωθεί ποτέ, λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων και πολύ συγκεκριμένα λόγω της στάσης που ενδεχομένως να κρατήσει στο μέλλον η Τουρκία.
[]
Αυτό που μας ανησυχεί – και επαναλαμβάνω, θέλουμε να γίνει το έργο, πρέπει να γίνει το έργο, -αλλά δεν μπορεί να αφεθεί το γεωπολιτικό ρίσκο στις στα χέρια των πολιτών.
Η διαμάχη η οποία έχει προκύψει είναι για το αν θα αρχίσουν οι καταναλωτές να πληρώνουν από τώρα αυτό το έργο. Εάν λοιπόν αρχίσουν οι καταναλωτές να πληρώνουν για αυτό το έργο και δεν ολοκληρωθεί ποτέ, αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχει μια ανησυχία. Για αυτό και λέω, χωρίς να έχω κανένα απολύτως δισταγμό, ότι θα πρέπει οι διεθνείς οργανισμοί και τα κράτη που εμπλέκονται να διασφαλίσουν ότι αυτό το λεγόμενο γεωπολιτικό ρίσκο δεν θα αποδειχθεί γεγονός. Και ποιοι είναι οι διεθνείς θεσμοί; Πρώτα και κύρια η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία θέλει τα κράτη μέλη της να συνδέονται σε ένα κοινό ηλεκτρικό δίκτυο.
[]
Να το θέσω διαφορετικά: δεν είναι το πιο δόκιμο και το πιο λογικό -και αυτό μπορεί να το καταλάβει ο καθένας- να πληρώνουν οι καταναλωτές ένα έργο που δεν θα τελειώσει. Επομένως, αναμένεται από τους καταναλωτές, από τους πολίτες, από αυτούς τους οποίους αντιπροσωπεύουμε εμείς ως βουλευτές, ότι οι χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διασφαλίσουν ότι το έργο θα υλοποιηθεί. Και δεν είναι κάτι ιδιαίτερα πολύπλοκο ή σύνθετο που ζητούμε.
Ξέρετε πολύ καλά ότι υπάρχουν πολλά τηλεπικοινωνιακά καλώδια για παράδειγμα, που συνδέουν την Κύπρο με την υπόλοιπη Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Δεν υπήρξε πρόβλημα στην πόντιση αυτών των καλωδίων. Δεν θέλουμε να υπάρξει πρόβλημα ούτε στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Γιατί αν υπάρξει πρόβλημα, δεν θα ολοκληρωθεί το έργο. Επομένως, δεν πρέπει αυτό το ρίσκο να το επωμισθούν μόνο οι καταναλωτές και αυτό είναι απολύτως λογικό. Υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες, θέλω να πιστεύω ότι αυτές τις ώρες συζητούνται αυτές οι ασφαλιστικές δικλείδες -και σε επίπεδο συμβολαίων και σε σχέση με τον ρόλο που έχουν και οι χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι κατασκευάστριες εταιρείες-, έτσι ώστε να βεβαιωθούμε πως αυτό το έργο θα ολοκληρωθεί.
[]
Επίσης εάν αυτή η σύνδεση υλοποιηθεί και συνεχίσει και προς το Ισραήλ, μια χώρα δηλαδή εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιλαμβάνεστε ότι η Κύπρος μετατρέπεται και σε ένα ενεργειακό κόμβο, ενώ παράλληλα θα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει σε μεγαλύτερο βαθμό και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που διαθέτει και γενικώς θα μπορέσει να διασφαλίσει μια καλύτερη ενεργειακή σταθερότητα».