Του Γιώργου Λαμπίρη
Η κατηγορία των τροφίμων είναι αυτή που καθοδηγεί την αγορά στα σούπερ μάρκετ, που αποτελούν το κύριο κανάλι προμήθειας βασικών καταναλωτικών αγαθών τα οποία βρίσκονται σε όλα τα σπίτια. Επί της ουσίας, αποτελούν τη μεγαλύτερη από τις τρεις βασικές κατηγορίες ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών (FMCG), η οποία επηρεάζει και κατευθύνει τις τάσεις στην αγορά, είτε πρόκειται για τον τζίρο των σούπερ μάρκετ, είτε για τις ανατιμήσεις που επηρεάζονται από το ευρύτερο πληθωριστικό κλίμα.
Για γίνουμε περισσότερο συγκεκριμένοι επ’ αυτού, αρκεί να προσέξουμε ότι η κατηγορία των τροφίμων είναι αυτή που συμμετέχει με το μεγαλύτερο ποσοστό στον συνολικό τζίρο των ταχυκίνητων καταναλωτικών αγαθών. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη αποτύπωση που έδωσε στη δημοσιότητα η εταιρεία έρευνας αγοράς, Circana, όπου φαίνεται ότι στους πέντε πρώτους μήνες του 2023 η συμβολή των τροφίμων στον συνολικό τζίρο των ταχυκίνητων αγαθών είναι 81,5%. Επιμερίζοντας τα τρόφιμα σε δύο κατηγορίες, τα τρόφιμα επί ζυγίω συμμετέχουν στον τζίρο με 24,1% και τα τρόφιμα σταθερού κωδικού (συσκευασμένα) συμμετέχουν με ποσοστό 57,5%. Ακολούθως, οι δύο άλλες βασικές κατηγορίες που βάζουμε καθημερινά στο καλάθι μας είναι τα προϊόντα φροντίδας σπιτιού (απορρυπαντικά, καθαριστικά) με συμμετοχή 7,8% στον τζίρο και τα προϊόντα ατομικής υγιεινής και περιποίησης (καλλυντικά, οδοντόβουρτσες κ.λπ.) με ποσοστό 8,9%, ένα πολύ μικρό ποσοστό συμμετοχής προέρχεται από άλλα προϊόντα, μόλις 1,8%.
Η πορεία της αγοράς
Να σημειωθεί ότι η αγορά των ταχυκίνητων αγαθών κινήθηκε θετικά σε αξία με +8,7% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 (στοιχεία έως και 02 Ιουλίου 2023 συγκρινόμενα με την αντίστοιχη περίοδο του 2022) λόγω του πληθωρισμού και την ανατιμήσεων που αυτός συνεπάγεται. Όπως προκύπτει από τα πρόσφατα στοιχεία της Nielsen IQ, η τάση αυτή οδηγείται κυρίως από τα τρόφιμα, τόσο τα φρέσκα (+9,2%) όσο και τα τυποποιημένα (+9,4%). Οι κατηγορίες των προϊόντων οικιακής χρήσης, καθώς και της προσωπικής φροντίδας παρουσιάζουν σημαντική αύξηση πωλήσεων σε αξία, με +10,6% και +7,8% αντίστοιχα. Σε ό,τι αφορά τις
πωλήσεις σε όγκο, για το σύνολο των FMCGs (στοιχεία YTD έως 18 Ιουνίου), αυτές παρουσιάζουν αρνητική τάση, με -2,5%, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ανάπτυξη της αγοράς είναι καθαρά πληθωριστική, με την κατανάλωση να περιορίζεται.
Όπως προκύπτει πάντως από τις πρόσφατες προβλέψεις του ΟΟΣΑ τον Ιούνιο του 2023, αναμένεται οριακά υψηλότερη ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας το 2023, κατά 2,7%, σε σχέση με τις προβλέψεις Μαρτίου (2,6%). Ο πληθωρισμός υποχωρεί σταδιακά, καθώς οι διεθνείς τιμές ενέργειας έχουν σταθεροποιηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα, παραμένοντας ωστόσο υψηλός, ειδικά σε είδη πρώτης ανάγκης και τρόφιμα. Ενδεικτικά, στις 38 χώρες του ΟΟΣΑ, ο πληθωρισμός μειώθηκε τον Απρίλιο στο 7,4%, υποχωρώντας συστηματικά από το υψηλό του 10,7% που καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2022. Ο δομικός πληθωρισμός (εξαιρώντας δηλαδή ενέργεια και τρόφιμα) τον ίδιο μήνα διατηρήθηκε στο 7,1%, ενώ οι τιμές τις ενέργειας αυξήθηκαν οριακά κατά 0,7% και των τροφίμων κατά 12,1%.
Έντονα ανοδικά τρόφιμα και ποτά στο β’ τρίμηνο
Να σημειωθεί ότι με βάση τα πρόσφατα στοιχεία της έκθεσης του ΙΟΒΕ για το δεύτερο τρίμηνο του 2023, τα τρόφιμα κινήθηκαν ανοδικά ως προς τις τιμές τους κατά 11,9% στο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου, σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2022. Στους επιμέρους κλάδους του λιανικού εμπορίου, οι μεταβολές στις προβλέψεις των τιμών κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το πρώτο, ήταν πτωτικές στους περισσότερους επιμέρους εξεταζόμενους κλάδους με εξαίρεση το ισοζύγιο στα Τρόφιμα-Ποτά τα οποία κινούνται έντονα ανοδικά. Αρνητική επίπτωση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών έχει ο υψηλός και επίμονος πληθωρισμός σε αγαθά πρώτης ανάγκης, όπως τα τρόφιμα, καθώς και η συρρίκνωση των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης από το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, μετά την ολοκλήρωση των εθνικών εκλογών.
capital.gr