«Αυτή η πανδημία αλλάζει, αλλά δεν έχει τελειώσει», προειδοποίησε τις προάλλες ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Δρ. Τέντρος Γκεμπρεγέσους, κρούοντας και πάλι «καμπανάκι» για την εξέλιξη της COVID-19.
«Η ικανότητά μας να παρακολουθούμε τον κοροναϊό απειλείται, καθώς οι αναφορές και οι γονιδιωματικές αλληλουχίες μειώνονται», τόνισε, επικρίνοντας ουσιαστικά τις χώρες για χαλάρωση των μηχανισμών επιτήρησης.
Αυτό πρακτικά σημαίνει, εξήγησε, «ότι είναι πιο δύσκολο να παρακολουθήσουμε την Όμικρον και να αναλύσουμε μελλοντικές αναδυόμενες απειλές».
Αυτά εν μέσω διαρκούς αύξησης των λοιμώξεων και επαναμολύνσεων από τις εξαιρετικά μεταδοτικές και ανθεκτικές στην υφιστάμενη ανοσία υποπαραλλαγές BA.4 και BA.5 της Όμικρον.
Πλέον έχουν γίνει κυρίαρχες στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου, οδηγώντας και πάλι σε αύξηση κρουσμάτων, νοσηλειών και θανάτων.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Our World in Data στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ο παγκόσμιος μέσος όρος των ημερησίων κρουσμάτων σε 7ήμερη κυλιόμενη βάση πλησιάζει τα 750.000, σημειώνοντας αύξηση σχεδόν 60% από τις αρχές Ιουνίου.
Η τελευταία εβδομαδιαία έκθεση του ΠΟΥ κατέγραψε τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία αύξηση κρουσμάτων στη Μέση Ανατολή, κατά 47%. Κατά 32% ήταν στην Ευρώπη και στη Νοτιοανατολική Ασία και περίπου 14% στην Αμερική.
Σε κάθε χώρα όπου οι μολύνσεις από την COVID-19 αυξάνονται, τα ποσοστά θετικότητας ωθούνται όλο και περισσότερο στα ύψη -αν και, όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις Γκεμπρεγέσους, εκτιμάται ότι η εικόνα που καταγράφουν τα στοιχεία υπολείπεται του πραγματικού μεγέθους.
Τα χειρότερα ενόψει;
Το νέο πανδημικό κύμα αναμένεται να κλιμακωθεί τις επόμενες εβδομάδες και κατά ορισμένους ειδικούς θα συνεχιστεί όλο το καλοκαίρι, εν μέσω αυξημένης τουριστικής κίνησης και άρσης των μέτρων.
Μοιραία οι αρχές σε διάφορες χώρες απευθύνουν ξανά ισχυρές συστάσεις για τη χρήση μάσκας σε μέρη όπου επικρατεί συνωστισμός, ιδίως στα μέσα μαζικής μεταφοράς, χωρίς όμως υποχρεωτικότητα ή την επαναφορά -προσώρας τουλάχιστον- περιοριστικών μέτρων.
Παράλληλα με τη χορήγηση της τέταρτης δόσης του εμβολίου κατά της COVID-19 εν τω μεταξύ εντείνονται και οι προσπάθειες για αλλαγή του σχεδιασμού των ενισχυτικών δόσεων, ώστε να καλύπτουν αποτελεσματικά τις νέες κυρίαρχες υποπαραλλαγές BA.4 και ΒΑ.5.
Όπως ανακοίνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA), οι παγκόσμιες ρυθμιστικές αρχές ήδη συμφώνησαν σε βασικές αρχές για την ενημέρωση των εμβολίων για τον κοροναϊό.
Ενθάρρυναν τη χρήση των υφιστάμενων εγκεκριμένων σκευασμάτων, που συνεχίζουν να παρέχουν προστασία έναντι σοβαρής νόσησης και θανάτου, όπως τονίζεται στο κείμενο.
Ωστόσο, επισημαίνεται, «η συνεχής εξέλιξη του SARS-CoV-2 μειώνει την προστασία που αυτά προσφέρουν έναντι λοιμώξεων και ήπιων ασθενειών».
Σε αναζήτηση νέων εξελιγμένων εμβολίων
Στις ΗΠΑ, όπου το ποσοστό θετικότητας έχει φτάσει σε εβδομαδιαίο μέσο όρο το 15,3% και οι νοσηλείες ασθενών με κορονοϊό έχουν αυξηθεί σημαντικά συγκριτικά με τα μέσα Απριλίου, ακούγονται ήδη φωνές για επιτάχυνση των διαδικασιών στην επικαιροποίηση των εμβολίων.
Μια ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων του αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ήδη πρότεινε αλλαγή του σχεδιασμού, με εστίαση των νέων ενισχυτικών δόσεων στις σήμερα κυρίαρχες υποπαραλλαγές BA.4 και ΒΑ.5, αντί της αρχικής παραλλαγής Όμικρον.
«Η ψηφοφορία της επιτροπής ανοίγει το δρόμο στον FDA να ωθήσει τους παρασκευαστές να κάνουν αποσυντεθειμένες ενισχυτικές δόσεις εγκαίρως, ώστε η κυβέρνηση Μπάιντεν να τις προσφέρει αργότερα φέτος, πριν από μια αναμενόμενη χειμερινή έξαρση» του κοροναϊού, επισημαίνουν οι New York Times.
Η Moderna ανέφερε ότι θα μπορούσε να έχει έτοιμο ένα εμβόλιο εστιασμένο στις νέες υποπαραλλαγές μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Η Pfizer υποστήριξε ότι θα έχει έτοιμο ένα επικαιροποιημένο εμβόλιο μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου.
Η έως τώρα ανθεκτικότητα των BA.4 και BA.5 οδηγεί πολλούς ειδικούς στο συμπέρασμα ότι το παρόν κύμα μπορεί να διαρκέσει μεγαλύτερο διάστημα από τα προηγούμενα.
Εκφράζονται ωστόσο εύλογοι φόβοι ότι, λόγω και της υπερμετάδοσής τους, μέχρι το φθινόπωρο να έχει εμφανιστεί μια νέα και ενδεχομένως πιο επικίνδυνη παραλλαγή ιού.
Προοπτική που κατά πολλούς υπογραμμίζει εκ νέου την ανάγκη αφενός για διεύρυνση της στρατηγικής κατά του κοροναϊού πέραν των εμβολίων.
Αφετέρου της ενίσχυσης του διεθνούς συντονισμού για την ανοσοποίηση του παγκόσμιου πληθυσμού και την αποτροπή της ατέρμονης μετάδοσης και εξέλιξης της COVID-19, ώστε να καταστεί επιτέλους δυνατή η εξάλειψης της.