Το φαινόμενο των εργαζομένων φτωχών στην Ελλάδα αποτελεί ένα σημαντικό ζήτημα που πρέπει να βρεθεί στο επίκεντρο της αναπτυξιακής ατζέντας της χώρας. Η δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και η μείωση της έμμεσης φορολογίας είναι κρίσιμα βήματα προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης και της οικονομικής ανάπτυξης. Επιπλέον, η αντιμετώπιση της ακρίβειας και του πληθωρισμού απαιτεί στοχευμένα μέτρα που ενισχύουν τον ανταγωνισμό και βελτιώνουν την αποδοτικότητα των διαφόρων τομέων της οικονομίας.
Στην τελευταία τετραμηνιαία έκθεσή του, το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) επισημαίνει την αναγκαιότητα εστίασης στο φαινόμενο των εργαζομένων φτωχών για την αναπτυξιακή ατζέντα της Ελλάδας. Το ΚΕΠΕ τονίζει ότι η αύξηση της απασχόλησης μέσω της δημιουργίας καλά αμειβόμενων και ποιοτικών θέσεων εργασίας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στη χώρα μας.
Αναγκαιότητα μείωσης της έμμεσης φορολογίας
Η έκθεση του ΚΕΠΕ αναφέρεται στην ανάγκη μείωσης της έμμεσης φορολογίας για να προσαρμοστούμε στα ευρωπαϊκά δεδομένα, σημειώνοντας ότι το σημερινό φορολογικό σύστημα παρουσιάζει χαρακτηριστικά τριτοκοσμικής χώρας. Ειδικότερα, οι ευρωπαϊκές χώρες στηρίζονται περισσότερο στην άμεση φορολογία, ενώ στην Ελλάδα ισχύει το αντίθετο. Το ΚΕΠΕ υπογραμμίζει ότι η αναμόρφωση της έμμεσης φορολογίας πρέπει να διασφαλίσει τη μετακύλιση των οφελών στους καταναλωτές και τη διατήρηση της δημοσιονομικής ισορροπίας.
Σύγκριση αποδοχών με την ΕΕ: Μια αποκαρδιωτική εικόνα
Ο πρόεδρος και επιστημονικός διευθυντής του ΚΕΠΕ, καθηγητής Παναγιώτης Λιαργκόβας, αναφέρει ότι παρά την αύξηση των αποδοχών τα τελευταία χρόνια, η σύγκριση με τις αποδοχές του 2009 παραμένει αποκαρδιωτική. Οι αποδοχές στην Ελλάδα ήταν μικρότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ τόσο το 2013 όσο και το 2023, με τη διαφορά να διευρύνεται λόγω του χαμηλότερου ρυθμού αύξησης των αποδοχών στη χώρα μας.
Η αύξηση του ποσοστού των φτωχών εργαζόμενων
Σύμφωνα με την έρευνα του ΚΕΠΕ, ο αριθμός των φτωχών εργαζόμενων, δηλαδή αυτών των οποίων το διαθέσιμο εισόδημα είναι χαμηλότερο από το 60% του διάμεσου εισοδήματος του 2009, ήταν το 23,1% το 2023, μειωμένο από το 40% του 2015. Παρά τη μείωση, το ποσοστό παραμένει ανησυχητικό, καθώς ένας στους τέσσερις εργαζόμενους εξακολουθεί να έχει εισόδημα μικρότερο από το κατώφλι φτώχειας του 2009.
Προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη και τον πληθωρισμό
Το ΚΕΠΕ προέβλεψε ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας 1,9% για το 2024, μειωμένο από την προηγούμενη πρόβλεψη του 2,2% λόγω χαμηλότερων επιδόσεων στα τελευταία τρίμηνα. Παράλληλα, αναγνωρίζεται ότι οι αυξήσεις στις τιμές δεν θα μηδενιστούν, καθώς η κλιματική κρίση θα συνεχίσει να δημιουργεί ακραία καιρικά φαινόμενα, επηρεάζοντας τις τιμές των αγροτικών προϊόντων και άλλων αγαθών.
Αναγκαία μέτρα για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και της ακρίβειας
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του πληθωρισμού και της ακρίβειας, το ΚΕΠΕ προτείνει μέτρα που ενισχύουν τη λειτουργία του ανταγωνισμού, στοχευμένα ανά κλάδο. Η επιτυχής εφαρμογή αυτών των μέτρων απαιτεί κατανόηση των ειδικών προβλημάτων κάθε τομέα, από τον αγροτικό έως τον μεταποιητικό και τον τομέα των υπηρεσιών.
Καμπανάκι για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών
Τέλος, το ΚΕΠΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Παρά τη μεγάλη αύξηση των εξαγωγών, αυτές παραμένουν χαμηλότερες σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το ΚΕΠΕ τονίζει την αναγκαιότητα προώθησης μεταρρυθμίσεων στη δικαιοσύνη, το κράτος και τους θεσμούς για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.