Μπορεί το τουρκικό μαχητικό TF-X να είναι εμφανίσιμο, αλλά δεν μπορεί κάποιος να παραγνωρίσει το γεγονός ότι του λείπει ακόμα ο κινητήρας που θα του έδινε μια ευκαιρία να γίνει ένα γνήσιο αεροσκάφος stealth πέμπτης γενιάς.
Όχι ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι πιθανό να παραδεχτεί ότι το μαχητικό είναι και θα μείνει για κάμποσο καιρό ελλιπές, όσο περιδιαβαίνει τη χώρα στην προεκλογική εκστρατεία επαινώντας το επίπεδο στο οποίο έχει αναπτυχθεί η αμυντική βιομηχανία της χώρας υπό τη διακυβέρνησή του. Αφήνοντας κατά μέρος τους αλλοδαπούς πιλότους μαχητικών που έκαναν αγροτικό στην Τουρκία, το TF-X “National Combat Aircraft” δείχνει στην πραγματικότητα το πόσο μακριά πρέπει να φτάσει αυτή η βιομηχανία για να μπορέσει να ισχυριστεί ότι βρίσκεται στην κορυφή του παιχνιδιού – το έργο για την ανάπτυξη του μαχητικού ξεκίνησε το 2010 αλλά 13 χρόνια αργότερα η εταιρεία υλοποίησης, η Τουρκική Βιομηχανία Αέρος και Διαστήματος (TUSAŞ), δεν έχει ακόμη αναπτύξει τοπικά έναν κινητήρα turbofan κατάλληλο για την κατηγορία “5G stealth”.
Το πρωτότυπο αεροσκάφος που βγήκε από το υπόστεγο του το Σαββατοκύριακο – για να εορταστεί η επέτειος της νίκης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Μάχη της Καλλίπολης στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο – φαίνεται ότι ήταν εξοπλισμένο με κινητήρα General Electric F110, που επαρκεί τουλάχιστον για ασκήσεις ανάπτυξης, όπως δοκιμές τροχοδρόμησης και εδάφους, αλλά πολύ λιγότερο από αυτό που απαιτείται για ένα μαχητικό αεροσκάφος κορυφαίας εμβέλειας.
Όποιος πει το αντίθετο, απλώς προσπαθεί να αποσπάσει την προσοχή. Και ο Ερντογάν έχει εμπειρία επ’ αυτού. Τον Νοέμβριο του 2018 έξω από την Κωνσταντινούπολη, ο επί δύο δεκαετίες ηγέτης της Τουρκίας άνοιξε “το μεγαλύτερο αεροδρόμιο του κόσμου”, όταν δεν ήταν καθόλου έτοιμο για πλήρη λειτουργία (παρά τους δεκάδες εργάτες που χάθηκαν κατά την κατασκευή της μεγάλης υποδομής). Ακόμη και σήμερα, δεν είναι ακόμα το μεγαλύτερο.
Πρόσφατα, η νέα εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία της Τουρκίας, TOGG, λαμβάνει προπαραγγελίες για το πρώτο της αυτοκίνητο – το ηλεκτρικό SUV TOGG T10X με μπαταρία, που αναπτύχθηκε ως μέρος του εθνικού έργου αυτοκινήτου της κυβέρνησης Ερντογάν, αλλά βασίζεται ουσιαστικά στην τεχνολογία που αναπτύχθηκε εκτός Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου ενός κινητήρα από τη γερμανική Bosch. Η ανακοίνωση του αυτοκινήτου ήρθε με πολλές φανφάρες, αλλά δεν είναι σαφές ότι οι στόχοι παραγωγής και πωλήσεων της TOGG είναι ρεαλιστικοί. Η αυτοκινητοβιομηχανία που υποστηρίζεται από το κράτος δεν διαθέτει ακόμη υποδομή πωλήσεων πέρα από μια εφαρμογή.
Επιστροφή σε αυτό το “εθνικό” μαχητικό αεροσκάφος. Η υπηρεσία αμυντικών προμηθειών της Τουρκίας πέρυσι ξεκίνησε επίσημα έναν διαγωνισμό για την παροχή ενός τουρκικού εξελιγμένου κινητήρα turbofan για την τροφοδοσία του. Δεν είναι σαφές ποιοι πλειοδότες θα είναι στη συμφωνία. Οι εκθέσεις της αμυντικής βιομηχανίας υποδηλώνουν ότι η βρετανική Rolls-Royce που συμπράττει με τον τουρκικό όμιλο Kale θα μπορούσε τελικά να αποδειχθεί ο προμηθευτής, αλλά αναμένεται η κατάλληλη ενημέρωση σχετικά με αυτήν την πολυσυζητημένη πιθανότητα.
Στο μεταξύ, η Τουρκία έχει ένα εξευτελιστικό πρόβλημα στα χέρια της. Έχοντας αναστατώσει τις ΗΠΑ αγοράζοντας συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας S-400 από το Κρεμλίνο, η Άγκυρα κατέστρεψε την παραγγελία της για πολλά από τα πιο προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη stealth στον κόσμο, τα Lockheed Martin F-35, από αξιωματούχους της Ουάσιγκτον. Η Τουρκία αγωνίζεται ακόμη και να πείσει τις ΗΠΑ να της πουλήσουν μερικά F-16 χαμηλότερης απόδοσης. Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα προχωρά με τα F-16 και F-35. Κι εδώ είναι που ο Ερντογάν χάνει μερίδα των εθνικιστών ψηφοφόρων της Τουρκίας.
Πέτρος Κράνιας-Capital.gr