*Του Κώστα Σαρικά
Με μεγάλη καθυστέρηση, 18 μήνες μετά το ελληνικό αίτημα μέσω LOR (Letter Of Request), φτάνει τελικά τη Δευτέρα από τις ΗΠΑ στην Αθήνα και στο γραφείο του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια – όπως αποκάλυψε πρώτο το Onalert.gr – το προσχέδιο (draft) της LOA (Letter of Acceptance), το οποίο ανάβει το οριστικό «πράσινο φως» για την πώληση στην Ελλάδα του μαχητικού 5ης γενιάς F-35.
Το ίδιο draft αναρτήθηκε από το Defense Security Cooperation Agency (DSCA), όπως προβλέπει η σχετική αμερικανική νομοθεσία για τα εξοπλιστικά προγράμματα άλλων κρατών, για τυχόν ενστάσεις από μέλη το Kονγκρέσου. Μια τυπική διαδικασία, καθώς δεν έχει προκύψει έως τώρα η παραμικρή ένδειξη αντίδρασης.
Με το επόμενο βήμα να είναι η αποστολή στην Ελλάδα σε 14 ημέρες του οριστικού επίσημου κειμένου της LOA προκειμένου να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές. Από τη μια η Ελληνική κυβέρνηση, μέσω της αρμόδιας για τα εξοπλιστικά Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών με τη συνδρομή και της Πολεμικής Αεροπορίας, και από την άλλη η Αμερικανική κυβέρνηση μέσω του αρμόδιου για το F-35 γραφείο Joint Strike Fighter (JSF) office. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στον αριθμό των μαχητικών – 20 συν 20 ήταν το αρχικό αίτημα της Ελλάδας – στη διαμόρφωση των μαχητικών, στον οπλισμό, στην εκπαίδευση, τις απαραίτητες υποδομές και στην υποστήριξη του 5ης γενιάς αεροσκάφους.
Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να διαρκέσουν έως και ένα χρόνο, μέχρι οι δύο πλευρές καταλήξουν στην τελική συμφωνία. Οι υπογραφές σηματοδοτούν και την έναρξη του προγράμματος, καθώς ήδη υπάρχουν τα δεσμευμένα slots για τα ελληνικά F-35, με το χρονοδιάγραμμα να προβλέπει παράδοση των πρώτων μαχητικών στα τέλη του 2027 έως και το 2035, ανάλογα φυσικά με τον αριθμό των μαχητικών.
Η Πολεμική Αεροπορία πρόκειται, όπως έχουν ξεκαθαρίσει οι Αμερικανοί, να παραλάβει την πλέον εξελιγμένη έκδοση TR3 Block 4 με τα πλέον σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα, ισχυρότερο υπολογιστή μάχης, αντίμετρα, υψηλές δυνατότητες στον δικτυοκεντρικό πόλεμο και στη μεταφορά δεδομένων. Μαχητικά τα οποία μπορούν να συνεργαστούν άριστα με τα αναβαθμισμένα F-16 Viper, αλλά και τα πανίσχυρα «game changer» γαλλικά μαχητικά Rafale μέσω του προηγμένου συστήματος μεταφοράς δεδομένων Link-16.
Όπως είχε αναφέρει το Onalert.gr, η απόφαση των Αμερικανών να ανάψουν το «πράσινο φως» για την πώληση στην Ελλάδα των μαχητικών 5ης γενιάς F-35 ήταν άμεσα συνδεδεμένη με το τουρκικό αίτημα για απόκτηση και εκσυγχρονισμό των μαχητικών F-16. Όσο η Τουρκία έβαζε «φρένο» στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, τόσο πιο περίπλοκη γινόταν η κατάσταση, καθώς η Ουάσιγκτον έστελνε με κάθε τρόπο το μήνυμα στην Άγκυρα ότι ο χρόνος μετρά αντίστροφα.
Κινδυνεύει να χάσει τα F-16 και την ίδια ώρα να δει την Ελλάδα να ενισχύεται ακόμη περισσότερο αποκτώντας τα stealth μαχητικά F-35. Ήταν μια «σκληρή παρτίδα κλειστού πόκερ», με τους Αμερικανούς να προσπαθούν να κρατήσουν τις ισορροπίες, επιβραβεύοντας την Ελλάδα για την συνεπή της στάση ,αλλά ταυτόχρονα να μην χάσουν και την χρήσιμη Τουρκία του ανεξέλεγκτου, όμως, Ερντογάν.