Σταύρος Ιωαννίδης-kathimerini.gr
Στη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων βρίσκεται από το πρωί της Τετάρτης η επιστολή αποδοχής (LOA) του ελληνικού αιτήματος για την προμήθεια F-35. Το έγγραφο έφθασε στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο γραφείο αμυντικής συνεργασίας της αμερικανικής πρεσβείας (ODC) το απόγευμα της Τρίτης και διαβιβάστηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εθνικής Αμυνας.
Με την άφιξη της επιστολής ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση των 60 ημερών για την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι οι η διακρατική συμφωνία (FMS) πρόκειται να ολοκληρωθεί λίγο πριν τις ευρωεκλογές, καθώς η ισχύς της LOA παρέρχεται στις 9 Ιουνίου.
Διαπραγματεύσεις
Στην Αθήνα βρίσκεται αυτές τις ημέρες αντιπροσωπεία υψηλόβαθμων αξιωματούχων της κατασκευάστριας εταιρείας Lockheed Martin αλλά και εκπρόσωποι της αρμόδιας για τις πωλήσεις των F-35 υπηρεσίας της αμερικανικής κυβέρνησης (Joint Program Office) προκειμένου να κλείσουν όλα τα ανοιχτά ζητήματα για την προμήθεια των stealth μαχητικών.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η ομάδα των Αμερικανών αξιωματούχων είχε νωρίτερα συνάντηση με τον Νίκο Δένδια, με το κύριο θέμα συζήτησης να είναι τα προγράμματα ασφάλειας εφοδιασμού και πληροφοριών (SSI) τα οποία δεν περιλαμβάνονται στην επιστολή αποδοχής. Η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, στο πλαίσιο της αντίληψης για την ανάληψη βιομηχανικής συμμετοχής στα εξοπλιστικά προγράμματα, στρέφεται στην εξαίρεση των SSI από τη σύμβαση. Τα έργα αυτά αφορούν κυρίως στις υποδομές που θα κατασκευαστούν στη βάση που θα φιλοξενεί τα ελληνικά F-35, δηλαδή στην 117 Πτέρυγα Μάχης της Ανδραβίδας και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τις υποδομές, τα υπόστεγα, την ασφάλεια, το κέντρο κυβερνοάμυνας κ.ά.
Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι η αμερικανική πλευρά ζητά αναλυτική και κοστολογημένη ενημέρωση σχετικά με έργα που προτίθεται να αναλάβει η Αθήνα, καθώς αφορούν σε υποδομές ασφαλείας οι οποίες πρέπει να πιστοποιηθούν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Από το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης θα προκύψει και το τελικό ύψος της σύμβασης, η οποία υπολογίζεται να ξεπερνά κατά τι τα 3 δισ. ευρώ για 20 F-35 χωρίς τα SSI. Αν, ωστόσο, η Αθήνα αποφασίσει να συμπεριληφθούν ορισμένα από τα έργα στη σύμβαση, το κόστος για την προμήθεια των F-35 θα αυξηθεί. Στη σύμβαση περιλαμβάνονται η εκπαίδευση, η εγκατάσταση εξομοιωτών στην Ανδραβίδα και η τεχνική υποστήριξη για τουλάχιστον τρία έτη.
Η Task Force του ΓΕΑ
Ανώτατη στρατιωτική πηγή επισημαίνει στην «Κ» ότι και το αεροπορικό επιτελείο προχώρησε στη συγκρότηση ενός πυρήνα αξιωματικών της Πολεμικής Αεροπορίας (Task Force) ο οποίος θα αποτελεί τα «μάτια» της ηγεσίας του ΓΕΑ σε όλα τα στάδια υλοποίησης του προγράμματος.
Η ομάδα αποτελείται από έμπειρους ιπτάμενους, τεχνικούς αεροσκαφών, μηχανικούς εγκαταστάσεων, αξιωματικούς επικοινωνιών και στελέχη άλλων ειδικοτήτων σχετικών με την προμήθεια και την επιχειρησιακή ενσωμάτωση των μέσων. Η Task Force του ΓΕΑ έχει πιάσει ήδη δουλειά με στόχο να παρέχει τεχνική καθοδήγηση και ενημέρωση στη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία από το στάδιο της συμβασιοποίησης μέχρι την άφιξη των αεροσκαφών, ενώ η ομάδα θα έχει άμεση εμπλοκή και στη σύσταση της πρώτης Μοίρας F-35.
Τα ελληνικά F-35
Αρμόδιες πηγές διευκρινίζουν στην «Κ» ότι ουδέποτε τέθηκε ζήτημα για την έκδοση του μαχητικού που θα προμηθευτεί η Ελλάδα, καθώς όλα τα αεροσκάφη που κατασκευάζονται στο πλαίσιο της τρέχουσας παρτίδας (Lot 15), μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά, θα περιλαμβάνουν την πλέον σύγχρονη έκδοση υλικών TR3 (Tech Refresh 3) και θα έχουν εγκατεστημένο το λογισμικό Block 4. Πηγές με άριστη γνώση των διαδικασιών, μάλιστα, επισημαίνουν ότι οι δοκιμές του νέου λογισμικού πρόκειται να ολοκληρωθούν εντός του καλοκαιριού.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι όλα τα F-35, ανεξαρτήτως του χρήστη, θα υπόκεινται στις ίδιες αναβαθμίσεις λογισμικού, υλικού, ακόμη και κινητήρων, ώστε να εξυπηρετούνται σε όλα τα συμμαχικά αεροδρόμια. Η επίτευξη ενός κοινού επιπέδου σε όλο τον στόλο των F-35, ο οποίος στην Ευρώπη εντός της επόμενης δεκαετίας αναμένεται να αριθμεί τουλάχιστον 650 μονάδες, διασφαλίζει, μεταξύ άλλων, την επάρκεια της αλυσίδας εφοδιασμού και τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των αεροπορικών δυνάμεων.
Η Πολεμική Αεροπορία πρόκειται να παραλάβει το πρώτο F-35 εντός του 2028. Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, τέσσερα αεροσκάφη θα παραμείνουν για μερικούς μήνες στις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκπαίδευση των χειριστών, μεγάλο μέρος της οποίας θα γίνεται και σε εξομοιωτές στο έδαφος. Στην Αμερική θα εκπαιδευτούν και οι τεχνικοί που θα υποστηρίζουν τα ελληνικά F-35. Σύμφωνα με πληροφορίες, για κάθε πιλότο F-35 απαιτούνται τουλάχιστον 15 μηχανικοί.