Οι εκτιμήσεις για το τελικό κόστος του Ελληνικού προγράμματος για 20 μαχητικά F-35 κάνουν λόγο για περίπου 2,5-3 δις δολάρια ενώ αν τελικά η Αθήνα αποφασίσει να πάει σε συνολική παραγγελία 40 αεροσκαφών υπολογίζεται αντίστοιχα στα 5-6 δις δολάρια χωρίς τον οπλισμό και στις δύο περιπτώσεις. Οι τελευταίες πληροφορίες πάντως κάνουν λόγο για δυνατότητα χρηματοδότησης του Ελληνικού προγράμματος με ευνοϊκούς όρους μέσω FMF δηλαδή με δανεισμό από την Αμερικανική κρατική τράπεζα.
Το παράδειγμα της Πολωνίας δίνει απαντήσεις τόσο στο ερώτημα για το τελικό κόστος του προγράμματος όσο και για το χρονοδιάγραμμα παράδοσης των αεροσκαφών στην Πολεμική μας Αεροπορία.
Τα 32 F-35A της Πολωνικής Αεροπορίας κόστισαν περίπου 4.6 δις δολάρια χωρίς σε αυτό το ποσό να περιλαμβάνονται τα όπλα. Στην LOA των Αμερικανών το εκτιμώμενο κόστος άγγιξε τα 6.5 δις δολάρια όμως το τελικό ποσό ήταν μειωμένο κατά 1,9 δις. Η Πολωνία όπως και οι περισσότερες χώρες που απέκτησαν το stealth μαχητικό αποφάσισαν να μην κάνουν χρήση των SSI(Security of Supply and Information) ενώ ανάλογη είναι η απόφαση και του Ελληνικού Επιτελείου τουλάχιστον όσον αφορά τις υποδομές με τη στρατιωτική ηγεσία να σταθμίζει τα δεδομένα και να απορρίπτει τα SSI καθώς εκτιμά ότι μπορεί με τον μισό περίπου προϋπολογισμό να κατασκευάσει με αναθέσεις τα απαιτούμενα έργα υποδομής.
Τα προαπαιτούμενα των Αμερικανών
Περιφράξεις και ασφάλεια, εγκατάσταση οπτικών ινών και νέο κτήριο αποτελούν τα προαπαιτούμενα των Αμερικανών στην Αεροπορική Βάση η οποία θα αποτελέσει τη ‘’φωλιά’’ των F-35 στην Ελλάδα με φαβορί την 117 Πτέρυγα Μάχης στην Ανδραβίδα και εναλλακτική την 116 Πτέρυγα Μάχης στον Άραξο. Άλλωστε χρόνος υπάρχει έως το 2028 όταν θα παραληφθούν τα πρώτα Ελληνικά F-35.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Mateusz Morawiecki επισκέφθηκε χθες τη γραμμή συναρμολόγησης των κεντρικών πτερυγίων για τα ‘’αόρατα’’ μαχητικά στη Marriettaτης Georgia. Εκεί που συναρμολογείται το πρώτο από τα 32 F-35A τα οποία παρήγγειλε η χώρα με τη συμφωνία να υπογράφεται τον Ιανουάριο του 2020.
Οι Πολωνοί αναμένεται να παραλάβουν το πρώτο F-35 εντός του 2024 δηλαδή τέσσερα χρόνια από την υπογραφή της συμφωνίας και αυτός φαίνεται ότι θα είναι ο αντίστοιχος χρόνος παράδοσης που θα ισχύσει και για τα Ελληνικά stealth μαχητικά.
Εάν η διακρατική συμφωνία της χώρας μας με τις ΗΠΑ υπογραφεί εντός του 2024 όπως επιθυμεί η η Πολεμική Αεροπορία το πρώτο F-35 θα παραδοθεί στη HAF όπως αναφέρουν οι πληροφορίες από την άλλη άκρη του Ατλαντικού εντός του 2028. Και σταδιακά έως το 2030 είναι πιθανό να έχουν παραληφθεί και τα 20 αεροσκάφη. Πάντως η παράδοση στην Πολεμική Αεροπορία των πρώτων F-35 δεν θα σημαίνει ότι τα αεροσκάφη θα φτάσουν άμεσα στην Ελλάδα. Αντίθετα θα παραμείνουν για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα στις ΗΠΑ όπου εκεί θα εκπαιδευτούν οι πρώτοι Έλληνες ιπτάμενοι των stealth μαχητικών. Η ίδια διαδικασία τηρείται από τους Αμερικανούς για όλα τα κράτη που εισέρχονται στο πρόγραμμα του F-35.
Όσον αφορά το κόστος του προγράμματος ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Πολωνίας η οποία όπως και η Ελλάδα θα προμηθευτεί F-35 με την πλέον σύγχρονη διαμόρφωση Technology Refresh 3 (TR-3) και Block 4 δυνατότητες. Το TR-3 σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρεία αντιπροσωπεύει την πιο σημαντική εξέλιξη των δυνατοτήτων μέχρι σήμερα για το F-35, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης υπολογιστικής ισχύος, της ικανότητας αισθητήρων, της χωρητικότητας των όπλων και άλλων.