Εκλογές στην Ουκρανία – και μάλιστα μέχρι το τέλος του έτους – θέλουν οι ΗΠΑ και ο νεοεκλεγέντας πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ιδιαίτερα εάν το Κίεβο μπορέσει να συμφωνήσει σε εκεχειρία με τη Ρωσία τους επόμενους μήνες, δήλωσε στο Reuters ο κορυφαίος Ουκρανός αξιωματούχος του Τραμπ.
Αναλυτικότερα, όπως αναφέρει το ειδησεογραφικό μέσο, ο Κιθ Κέλογκ, ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία και τη Ρωσία, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι οι ουκρανικές προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, που ανεστάλησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου, «πρέπει να γίνουν». «Τα περισσότερα δημοκρατικά έθνη έχουν εκλογές κατά τη διάρκεια του πολέμου τους. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να γίνουν εκλογές στην Ουκρανία», δήλωσε.
Εν τω μεταξύ, ο Τραμπ και ο Κέλογκ δήλωσαν αμφότεροι ότι εργάζονται πάνω σε ένα σχέδιο για τη μεσολάβηση μιας συμφωνίας κατά τους πρώτους μήνες της νέας κυβέρνησης για τον τερματισμό του πολέμου που μετρά ήδη δύο χρόνια και μπαίνει στο τρίτο έτος του, χωρίς όμως να έχουν δώσει ιδιαίτερες λεπτομέρειες όσον αφορά στα σχέδιά τους.
Αν και προς το παρόν καμία πολιτική απόφαση δεν έχει ληφθεί, το Reuters αναφέρει ότι ο Κέλογκ και άλλοι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου βρίσκονται τις τελευταίες ημέρες εν μέσω συζητήσεων, προκειμένου να γίνουν εκλογές στην Ουκρανία, στα πλαίσια μιας αρχικής εκεχειρίας με τη Ρωσία.
Οι αξιωματούχοι του Τραμπ συζητούν, επίσης, το ενδεχόμενο να πιέσουν για μια αρχική εκεχειρία προτού προσπαθήσουν να μεσολαβήσουν για μια πιο μόνιμη συμφωνία.
Εάν διεξαχθούν προεδρικές εκλογές στην Ουκρανία, ο νέος ηγέτης της χώρας θα είναι υπεύθυνος για τη διαπραγμάτευση μιας πιο μακροπρόθεσμης συμφωνίας με τη Μόσχα, ωστόσο προς το παρόν παραμένει ασαφές το πώς θα αντιμετωπιστεί μια τέτοια πρόταση του Τραμπ στο Κίεβο, η οποία ακόμα δεν έχει τεθεί προς συζήτηση.
Πολιτικό αδιέξοδο στην Ουκρανία
Η πενταετής θητεία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι επρόκειτο να λήξει το 2024, όμως η επιβολή στρατιωτικού νόμου στην Ουκρανία από τον Φεβρουάριο του 2022 εμποδίζει τη διεξαγωγή προεδρικών και κοινοβουλευτικών εκλογών.
Το ζήτημα των εκλογών τέθηκε από την Ουάσινγκτον σε ανώτερους αξιωματούχους του Κιέβου το 2023 και το 2024, κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν, σύμφωνα με δύο πρώην ανώτερους Αμερικανούς αξιωματούχους. Εκπρόσωποι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του Λευκού Οίκου τόνισαν στους Ουκρανούς ομολόγους τους ότι η διεξαγωγή εκλογών είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση των δημοκρατικών διαδικασιών και της διεθνούς νομιμότητας.
Ωστόσο, η ουκρανική πλευρά προειδοποίησε πως η πραγματοποίηση εκλογών σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο θα μπορούσε να αποδυναμώσει την ενότητα των ηγετών της χώρας και να ενισχύσει τις ρωσικές εκστρατείες επιρροής.
Την ίδια στιγμή, η Μόσχα χρησιμοποιεί την εκλογική αβεβαιότητα ως μοχλό πίεσης. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δηλώσει ότι δεν θεωρεί τον Ζελένσκι νόμιμο ηγέτη εφόσον δεν έχει ανανεώσει την εκλογική του εντολή, αμφισβητώντας έτσι την ικανότητά του να υπογράφει δεσμευτικές συμφωνίες για πιθανή ειρηνευτική διαδικασία. Παράλληλα, έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνομιλιών, υπό την προϋπόθεση ότι η ουκρανική κυβέρνηση θα ανακαλέσει το διάταγμα του 2022 που απαγορεύει κάθε διαπραγμάτευση όσο ο Πούτιν βρίσκεται στην εξουσία.
Ουκρανικές κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι η Ρωσία εκμεταλλεύεται το θέμα των εκλογών ως πρόσχημα για να δημιουργήσει αμφιβολίες σχετικά με οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία. «Ο Πούτιν στήνει μια παγίδα, ισχυριζόμενος ότι αν η Ουκρανία δεν προχωρήσει σε εκλογές, μπορεί αργότερα να αγνοήσει οποιαδήποτε συμφωνία», ανέφερε πηγή από την κυβέρνηση του Κιέβου.
Το μέλλον του Ζελένσκι στην Ουκρανία και η αμφιλεγόμενη στάση του Πούτιν
Η ουκρανική νομοθεσία απαγορεύει ρητά τη διεξαγωγή προεδρικών και βουλευτικών εκλογών όσο παραμένει σε ισχύ ο στρατιωτικός νόμος. Ωστόσο, το ζήτημα αυτό έχει προκαλέσει έντονες πιέσεις από τη Δύση, με ανησυχίες ότι ενδεχόμενη χαλάρωση των περιορισμών θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω την Ουκρανία.
Σύμφωνα με πρώην δυτικό αξιωματούχο, η άρση του στρατιωτικού νόμου θα επέτρεπε στους κινητοποιημένους στρατιώτες να εγκαταλείψουν τον στρατό, ενώ θα μπορούσε να προκαλέσει φυγή συναλλάγματος και μαζική έξοδο ανδρών σε ηλικία στράτευσης προς τα σύνορα. Παράλληλα, ενδέχεται να οδηγήσει σε πολιτική κρίση, αποδυναμώνοντας τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ενισχύοντας τους πιθανούς διαδόχους του.
Εάν ο Ντόναλντ Τραμπ, σε περίπτωση επανεκλογής του, πιέσει τον Ζελένσκι να προχωρήσει σε εκλογές, οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να «ευθυγραμμιστούν» έμμεσα με τη ρωσική ρητορική, που αμφισβητεί τη νομιμότητα του Ουκρανού προέδρου. «Η Ρωσία θέλει να δει το τέλος του Ζελένσκι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρώην αξιωματούχος, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της Μόσχας.
Παρά τις δηλώσεις του Κρεμλίνου ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ανοιχτός σε διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις, η Δύση εμφανίζεται επιφυλακτική. Ο πρώην Αμερικανός πρεσβευτής στην Ουκρανία, Ουίλιαμ Τέιλορ, τόνισε πως ο Ρώσος ηγέτης δεν έχει επιδείξει πραγματική προθυμία για σοβαρές συνομιλίες.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, έχει θέσει ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία την παροχή αμερικανικών και ευρωπαϊκών εγγυήσεων ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ξένων στρατιωτικών δυνάμεων στη γραμμή του μετώπου.
Σύμφωνα με το Κίεβο, η παρουσία διεθνών δυνάμεων είναι αναγκαία ώστε να διασφαλιστεί ότι η Ρωσία θα τηρήσει οποιαδήποτε μελλοντική εκεχειρία.