Εκλογές 2023: Πόσες μέρες άδειας δικαιούνται οι εργαζόμενοι σε ιδιωτικό και Δημόσιο τομέα για να ψηφίσουν

Πολλοί πολίτες που είναι ετεροδημότες θα αναγκαστούν να μεταβούν σε εκλογικό κέντρο που βρίσκεται μακριά από την πόλη όπου ζουν και εργάζονται προκειμένου να ψηφίσουν, στις εκλογές της 21ης Μαΐου.

Διευκρινίσεις σχετικά με τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, με σκοπό την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος (ΥΑ 46445/ΦΕΚ Β΄2989/6-5-2023), παρέχει η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας, με το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων & Ανέργων της Συνομοσπονδίας (ΚΕ.Π.Ε.Α./ΓΣΕΕ).

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, ισχύουν τα εξής:

Όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα, υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για τη διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού δικαιώματός τους, κατά τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου 2023.

Ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται για τον σκοπό αυτό και που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματός τους και την επιστροφή τους από αυτόν, καθορίζεται ως εξής:

Α. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:

• Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μίας εργάσιμης ημέρας.
• Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
• Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.

   Β. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:

•  Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, σε απόσταση 100-200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μίας εργάσιμης ημέρας.
•   Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών.
•   Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω, χορηγείται άδεια τριών εργάσιμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
•   Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.

Τα παραπάνω ισχύουν και ως προς τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ, καθώς και στο προσωπικό των υπόλοιπων νομικών προσώπων του δημοσίου τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας (εγκύκλιος υπουργείου Εσωτερικών ΔΙΔΑΔ/Φ.18.33/2632/οικ.7623/28-4-2023). Επισημαίνεται ότι:

Για εκείνους τους εργαζόμενους, που πρέπει να μετακινηθούν, με βάση τα παραπάνω, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, η Κυριακή 21 Μαΐου 2023 (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας) είναι εργάσιμη μέρα, τότε αυτή θεωρείται ως ημέρα ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που ορίζονται παραπάνω.

Η ειδική άδεια απουσίας για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια με αποδοχές (άδεια αναψυχής). Με την από 24/5/2019 και αριθμό πρωτοκόλλου οικ. 23400/662 εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας, δίνονται διευκρινίσεις σχετικά με την ύπαρξη σπουδαίου λόγου αποχής από την εργασία, λόγω κλήσης και συμμετοχής εργαζομένου σε εφορευτική επιτροπή για τη διεξαγωγή εκλογών.

Ειδικότερα, «η συμμετοχή εργαζομένου ως μέλους σε εφορευτική επιτροπή, κατόπιν κλήσης από δημόσια Αρχή, αποτελεί εκτέλεση υποχρεωτικού εκ του νόμου καθήκοντος και, επομένως, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία, κατά την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας, αντιμετωπιζόμενο, σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του αστικού κώδικα. Περαιτέρω και, λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο που απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων μέλους εφορευτικής επιτροπής, ο οποίος δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς εκ των προτέρων, η απουσία του εργαζομένου από την εργασία του και κατά την επόμενη ημέρα της διεξαγωγής της ψηφοφορίας, εφόσον συνδέεται με την εκτέλεση των ανωτέρω καθηκόντων, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία και αντιμετωπίζεται ομοίως, σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του αστικού κώδικα».

Τι θα ισχύσει για τις άδειες των υπαλλήλων του Δημοσίου

ο Υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε την εγκύκλιο ΔΙΔΑΔ/Φ.18.33/2632/οικ.7623/2023 με την οποία καθορίζονται οι εκλογικές άδειες για τους υπαλλήλους του Δημοσίου. Στους τακτικούς – μόνιμους υπαλλήλους του δημοσίου, των Ο.Τ.Α. και των Ν.Π.Δ.Δ., χορηγείται ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος. Σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις, ο χρόνος της άδειας αυτής δεν συνυπολογίζεται στο χρόνο της κανονικής άδειας που δικαιούνται οι υπάλληλοι αυτοί.

Ειδικότερα, για τη μετάβαση στον τόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος θα χορηγηθεί ειδική άδεια ως εξής:

Α. Για τους υπαλλήλους για τους οποίους δεν εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:

1. Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 100 – 200 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
2. Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών.
3. Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια τριών (3) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
4. Όσοι μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.

Β. Για τους υπαλλήλους, για τους οποίους εφαρμόζεται πενθήμερη εβδομάδα εργασίας:

1. Όσοι μετακινηθούν για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος σε απόσταση 200 – 400 χιλιομέτρων θα λάβουν άδεια μιας (1) εργάσιμης ημέρας.
2. Όσοι μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και πάνω θα λάβουν άδεια δύο (2) εργασίμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους.
3. Όσοι μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που θα λάβουν θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς ωστόσο η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις τρεις (3) εργάσιμες ημέρες.

Με την ίδια διαδικασία και προϋποθέσεις είναι δυνατό να χορηγείται ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., των Ο.Τ.Α., καθώς και στο προσωπικό των υπόλοιπων νομικών προσώπων του δημοσίου τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας.

Οι υπάλληλοι που θα κάνουν χρήση της εν λόγω ειδικής εκλογικής άδειας υποχρεούνται να προσκομίσουν στην οικεία υπηρεσία Διοικητικού/Προσωπικού του φορέα, όπου υπηρετούν, βεβαίωση αρμοδίου οργάνου, από την οποία θα προκύπτει ρητώς η συμμετοχή τους στις εκλογές.

Επισημαίνεται ότι στις Υπηρεσίες στις οποίες, λόγω της αποστολής και λειτουργίας τους, δύνανται να υπάρξουν ιδιαίτερες δυσχέρειες στην εξυπηρέτηση επειγουσών αναγκών του κοινωνικού συνόλου (π.χ. νοσηλευτικά ιδρύματα, λιμένες, κ.λπ.), η χρήση της παρεχόμενης ως άνω άδειας θα πρέπει να γίνει με απόλυτη φειδώ όσον αφορά στον αριθμό των ημερών αδείας.