Των Γ. ΣΙΑΔΗΜΑ, Γ. ΛΥΚΟΥΡΕΝΤΖΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews
Λίγα 24ωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κινείται με σαφή στόχο την αυτοδυναμία, απαντώντας παράλληλα στο ερώτημα γιατί πρέπει να υπάρχει σταθερή κυβέρνηση.
Την επόμενη ημέρα του debate , ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο κομμάτι των συνεργασιών και έθεσε το διακύβευμα των εκλογών με ακόμα μεγαλύτερη ένταση, τονίζοντας πως η Ν.Δ. είναι η μόνη δύναμη που καταθέτει αξιόπιστη πρόταση διακυβέρνησης, ενώ από την άλλη υπάρχει ένας προοδευτικός αχταρμάς.
«Τι κατάλαβα εγώ από αυτή την εμπειρία, τρεις ώρες που συνομιλούσα με τους πολιτικούς αρχηγούς; Οτι υπάρχει σήμερα ουσιαστικά μία αξιόπιστη πολιτική πρόταση διακυβέρνησης της χώρας, η πρόταση της Ν.Δ., ενώ από την άλλη υπάρχει ένας προοδευτικός αχταρμάς», ανέφερε την Πέμπτη από τα Τρίκαλα ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Βέβαια, οι εκλογές της 21ης Μαΐου διεξάγονται με την απλή αναλογική, κάτι που σημαίνει πως ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο σε ενδεχόμενες δεύτερες κάλπες.
Για τον λόγο αυτόν, ο πρωθυπουργός επιδιώκει το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό στην κάλπη της επόμενης Κυριακής, αφού, όπως υποστηρίζουν κυβερνητικά στελέχη, όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά από το δεύτερο κόμμα, τόσο περισσότερες είναι και οι πιθανότητες για την αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές, που θα διεξαχθούν με το μπόνους των 40 εδρών.
Δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο διάστημα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πέρα από την κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ, κλιμακώνει την επίθεσή του προς το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής και απευθύνεται αδιαμεσολάβητα στους ψηφοφόρους της Χαριλάου Τρικούπη ώστε να τον στηρίξουν στις εκλογές της 21ης Μαΐου.
Ηδη, με τη συνέντευξή του στη Realnews την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός έδωσε το στίγμα του. «Εχω προειδοποιήσει και το επαναλαμβάνω: αν βγαίνουν οι αριθμοί, ο κ. Τσίπρας θα επιχειρήσει να σχηματίσει κυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ και με συμμετοχή ή ανοχή από τον κ. Βαρουφάκη. Και πρέπει να έχουν κατά νου οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ ότι μπορεί να ψηφίσουν Ανδρουλάκη και να προκύψει Τσίπρας “από την πίσω πόρτα”», ανέφερε χαρακτηριστικά. Πάντως, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως υπάρχει ισχυρό ενδεχόμενο οι έδρες που θα αποσπάσουν η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ να ξεπερνούν τις 151 και να μπορεί έτσι να συγκροτηθεί κυβέρνηση.
Στο Μέγαρο Μαξίμου, όμως, ξεκαθαρίζουν πως δεν αρκεί να βγαίνουν μόνο τα νούμερα και οι έδρες και ότι πρέπει να υπάρχουν και προγραμματικές συγκλίσεις, την ώρα που ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Νίκος Ανδρουλάκης επιμένει πως δεν θα στηρίξει ούτε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ούτε τον Αλέξη Τσίπρα για πρωθυπουργό. Αλλωστε, και στο ντιμπέιτ των πολιτικών αρχηγών, όπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, φάνηκε πως δεν υπάρχει κανένα πεδίο συνεργασίας.
Όχι στην ομηρία
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανεβάζει τους τόνους απέναντι στο ΠΑΣΟΚ και στον Ν. Ανδρουλάκη, με τις σχέσεις των δύο ανδρών να είναι τουλάχιστον ψυχρές, όπως φάνηκε και στα παρασκήνια στην τηλεμαχία της Τετάρτης. «Ο κ. Ανδρουλάκης είναι πιο κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ απ’ ό,τι είναι στη Ν.Δ. και σε εμένα προσωπικά. Εξάλλου, φαίνεται να τους ενώνει ένας κοινός στόχος και αυτός είναι να μην είμαι εγώ πρωθυπουργός», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μέσα στην εβδομάδα, ενώ για πρώτη φορά έκανε λόγο και για ομηρία, που, όπως ξεκαθάρισε, δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση.
«Το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η χώρα είναι μια κυβέρνηση συνεργασίας, όπου ο ένας θα είναι όμηρος του άλλου και όπου ουσιαστικά πολλές φορές τα μικρά κόμματα εκβιάζουν για να μπορούν να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα, σε βάρος τελικά του ευρύτερου καλού», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υποστηρίζοντας ότι μόνη λύση είναι μια μονοκομματική κυβέρνηση της Ν.Δ.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, ο πρωθυπουργός, τα επόμενα κρίσιμα 24ωρα μέχρι να ανοίξουν οι κάλπες, όχι μόνο θα ξεδιπλώνει το σχέδιό του για την επόμενη τετραετία, αλλά παράλληλα θα κλιμακώνει και την επίθεση προς το ΠΑΣΟΚ, αποκλείοντας έναν δυνάμει κυβερνητικό εταίρο λόγω και της προϊστορίας, αφού το 2012 η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ συνεργάστηκαν στην κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, με τη Χαριλάου Τρικούπη τότε να στηρίζει ουσιαστικά το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο.
Με αυτή τη στρατηγική, η «γαλάζια» ηγετική ομάδα διεκδικεί την αυτοδυναμία, αφού δείχνει πως δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ενδεχόμενες μετεκλογικές συνεργασίες. Πάντως, έμπειροι παρατηρητές σημειώνουν πως μετεκλογικά και ειδικά σε μια δεύτερη κάλπη, εάν δεν υπάρχει αυτοδυναμία, θα μπορούσε να υπάρξει συνεργασία της Ν.Δ. με ΠΑΣΟΚ, αφού δύσκολα θα οδηγούσε κάποιος τη χώρα σε τρίτη εκλογική διαδικασία. Οπως τονίζουν οι ίδιες πηγές, μπορεί προεκλογικά να λέγονται πολλά, αλλά μετά τις εκλογές τα κόμματα αλλάζουν στάση.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα διεκδικήσει την αυτοδυναμία, δείχνοντας πως δεν μπορεί να επιτευχθεί συνεργασία ακόμα και με το ΠΑΣΟΚ, λόγω της στάσης που κρατά, και θα απευθύνεται στους ψηφοφόρους του. Εξάλλου, και το 2019 ο πρόεδρος της Ν.Δ. απευθύνθηκε στον χώρο του Κέντρου, με ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ να τον στηρίζουν και να δίνουν αυτοδυναμία στη Ν.Δ., κάτι που θέλει να επαναλάβει και σε αυτές τις εκλογές.
Κάηκαν οι γέφυρες – Η τηλεμαχία και ο μοναχικός δρόμος
Η τρίωρη τηλεοπτική «μάχη» των πολιτικών αρχηγών το βράδυ της περασμένης Τετάρτης κατά τη διάρκεια του ντιμπέιτ στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ επιβεβαίωσε τον μοναχικό δρόμο που θα τραβήξουν οι μονομάχοι των εκλογών. Το πολιτικό συμπέρασμα που εξήχθη είναι πως ο δρόμος των συνεργασιών είναι στρωμένος με αγκάθια, δείχνοντας πως, τη δεδομένη χρονική στιγμή και με βάση τα δημοσκοπικά αποτελέσματα, το σενάριο δεύτερων εκλογών με σύστημα ενισχυμένης αναλογικής και μπόνους στις αρχές Ιουλίου συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες.
Ο Αλέξης Τσίπρας ήταν ίσως ο μόνος που επιχείρησε αρκετές φορές να ανοίξει ζήτημα συνεργασιών, χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα. «Εχουμε απλή αναλογική. Μπορούμε και πρέπει να δούμε τα προγράμματά μας, βάσει των οποίων να κάνουμε συγκλίσεις», είπε εξαρχής ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
Με δεδομένο ότι ο ρόλος και οι αποφάσεις του ΠΑΣΟΚ θα είναι το καθοριστικό στοιχείο για κάθε πιθανή λύση κυβερνησιμότητας, αναμενόμενο ήταν ότι τα φώτα θα έπεφταν πάνω στον Νίκο Ανδρουλάκη, στην πρώτη του μάλιστα διά ζώσης αντιπαράθεση με τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Αλέξη Τσίπρα. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, όμως, δεν περίμενε να φτάσει στο στούντιο του ντιμπέιτ για να αποδομήσει τα σενάρια συνεργασιών. Κατά την είσοδό του στο Ραδιομέγαρο, έδωσε το στίγμα του. Η δήλωσή του πως δεν θα πάρει μαθήματα αξιοπιστίας από λαϊκιστές είτε με γραβάτα είτε χωρίς γραβάτα ήταν μια ξεκάθαρη δήλωση απόστασης και από τη Νέα Δημοκρατία και από τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ χαρακτήρισε σχεδόν ως προβοκάτσια τα σενάρια συμμετοχής του σε σχήμα με τον Γιάνη Βαρουφάκη.
Η δήλωση Ανδρουλάκη ψύχρανε ακόμα περισσότερο το κλίμα, κάτι που φάνηκε και κατά την είσοδό του στο στούντιο, όταν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απέφυγε να χαιρετήσει διά χειραψίας τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Αλέξη Τσίπρα, προκειμένου να μην υπάρξει τέτοιο φωτογραφικό στιγμιότυπο.
Η αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη πως ο Ν. Ανδρουλάκης δεν είναι εθνικός κίνδυνος, όταν μίλησε για τις υποκλοπές, ερμηνεύθηκε από πολλούς ως ένα παράθυρο συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, το οποίο όμως φρόντισε να κλείσει λίγη ώρα αργότερα ο ίδιος ο Ν. Ανδρουλάκης, μιλώντας για φυλακή.
Αλλά και όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, παρά την όποια συμφωνία στο ζήτημα των υποκλοπών, στο ΠΑΣΟΚ δεν άρεσε η αναφορά του Αλέξη Τσίπρα πως κάθεται ανάμεσα στους δύο πρωταγωνιστές του σκανδάλου, καθώς θεωρήθηκε ότι προσπάθησε να βάλει και τον Ν. Ανδρουλάκη στο κάδρο. Αίσθηση, όμως, προκάλεσε και η κάθετη διαφωνία του κ. Ανδρουλάκη με τον κ. Τσίπρα στο κεφαλαιώδους για τον ΣΥΡΙΖΑ σημασίας ζήτημα της επανακρατικοποίησης της ΔΕΗ, με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ να κρατά σαφή απόσταση.
Παρά το γεγονός ότι το ΚΚΕ έχει εδώ και καιρό ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να δώσει ούτε ψήφο ανοχής ούτε -πολύ περισσότερο- ψήφο εμπιστοσύνης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να προσεγγίσει ξανά τον Δημήτρη Κουτσούμπα. Ακούγοντας τον γενικό γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ να λέει πως δεν είναι όλα τα κόμματα ίδια, ο Αλέξης Τσίπρας επεχείρησε να πιέσει το ΚΚΕ λέγοντας μάλιστα ευθέως στον Δ. Κουτσούμπα να προσέξει ποιον θα στηρίξει (η αναφορά έγινε στο πλαίσιο της συζήτησης για την κατάργηση της ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα πανεπιστήμια), ωστόσο ανταπόκριση δεν υπήρξε. Το αντίθετο.
Ο γενικός γραμματέας της Κ.Ε. του ΚΚΕ επανέλαβε τα περί μούφας προοδευτικής συγκυβέρνησης και μάλιστα με μια από τις πιο δυνατές ατάκες του ντιμπέιτ, πως ο κ. Τσίπρας πολύ ξύνεται στην γκλίτσα του τσοπάνη με τις συνεργασίες. Ηταν προφανές το μήνυμα προς τον Αλέξη Τσίπρα πως, όσο πιέζει το ΚΚΕ, τόσο ο Περισσός θα αντεπιτίθεται, αναδεικνύοντας τις μνημονιακές επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ.
Πόρτα σε συνεργασία έριξε επί της ουσίας και ο γραμματέας του ΜέΡΑ 25 Γιάνης Βαρουφάκης. Οχι τόσο με αυτά που είπε στο ντιμπέιτ, όσο κυρίως με όσα είπε αποχωρώντας. Εχοντας επιμείνει στην ανάγκη προεκλογικής συζήτησης προκειμένου να διερευνηθούν ίχνη προγραμματικής σύγκλισης, ο κ. Βαρουφάκης κατά την έξοδό του τόνισε πως το πρόγραμμα του ΜέΡΑ 25 έρχεται σε πλήρη αντίθεση και σε ρήξη με το τοξικό ψέμα, το αφήγημα των τριών μνημονιακών κομμάτων.
Παρά το γεγονός ότι τον δρόμο τον δείχνει τελικά το αποτέλεσμα της κάλπης, το κλίμα που έχει προκληθεί ανάμεσα στα κόμματα είναι από ψυχρό ως εχθρικό και είναι αμφίβολο αν οι δημόσιες δηλώσεις και τοποθετήσεις δέκα ημέρες πριν από τις εκλογές μπορούν να αναιρεθούν το βράδυ της επόμενης Κυριακής ώστε να προκύψει κυβέρνηση.