«Βουτιά» στην ανάπτυξη, καθίζηση στην κατανάλωση, αλλά και υπεραισιόδοξη μείωση του πληθωρισμού το 2023 προβλέπει το προσχέδιο του Προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
Για το ερχόμενο έτος εκτιμάται ότι η χώρα θα επιστρέψει σε οριακό πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1,624 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ, από το οποίο όμως δεν προκύπτει δημοσιονομικός χώρος για το 2023. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών για να καλύψει το… κενό και να υπάρχουν λιγοστά διαθέσιμα κονδύλια για νέα μέτρα στήριξης, προβλέπει ότι φέτος θα καταγραφεί μικρότερο πρωτογενές έλλειμμα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε έλλειμμα 3,579 δισ. ευρώ ή 1,7% του ΑΕΠ, αντί του 2% του ΑΕΠ που είχε τεθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας τον Απρίλιο του 2022.
Ακόμα και με αυτόν τον τρόπο, πάντως, το ΥΠΟΙΚ παραδέχεται ότι για του χρόνου θα είναι πολύ μικρές οι δημοσιονομικές δυνατότητες για νέα μέτρα στήριξης προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Την ίδια ώρα, το προσχέδιο προβλέπει πως θα διατεθεί ένα έκτακτο αποθεματικό 1 δισ. ευρώ για να χρησιμοποιηθεί κατά της ακρίβειας για όλο το 2023. Πρόκειται για ένα ποσό που αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στο κύμα αυξήσεων που θα αντιμετωπίσουν οι φορολογούμενοι.
Κι αυτό παρά την εκτίμηση πως ο πληθωρισμός φέτος θα διαμορφωθεί στο 8,8% (μέσος όρος για το σύνολο του 2022) και θα μειωθεί στο 3% το 2023. Πρόκειται για έναν στόχο που έχει προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση, καθώς όλες οι εκτιμήσεις μιλούν για σοβαρές πληθωριστικές πιέσεις έως το τέλος του ερχόμενου έτους, ενώ ο δείκτης τιμών καταναλωτή στην Ευρώπη χτυπά «κόκκινο», με διψήφια ποσοστά ανόδου και στην Ελλάδα, όπου προδιαγράφεται νέα άνοδος των τιμών.
Το 2023 προβλέπεται ιδιαίτερα ζοφερό, κάτι που αποτυπώνεται από μια σειρά προβλέψεων:
- «Βουτιά» στην ιδιωτική κατανάλωση, που από το 7,2% φέτος θα μειωθεί στο 1,3% το 2023. Στην πράξη, το υπουργείο Οικονομικών προαναγγέλλει έλλειψη ρευστότητας στην αγορά λόγω της εκτίναξης των τιμών, αλλά και νέο «ροκάνισμα» των εισοδημάτων
- «Φρένο» στην ανάπτυξη: Για το 2022 προβλέπεται ρυθμός ανάπτυξης 5,3%, έναντι 4,5% που είχε προβλεφθεί στον κρατικό Προϋπολογισμό του 2022 και 3,1% που είχε εκτιμηθεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας του Απριλίου 2022
- Εν μέσω ακρίβειας και ενεργειακής κρίσης, ο Προϋπολογισμός αποκαλύπτει τη μεγάλη φορο-αφαίμαξη των φορολογουμένων κατά το 2022. Συγκεκριμένα, τα έσοδα από ΦΠΑ και ειδικούς φόρους κατανάλωσης θα διαμορφωθούν στα 31,469 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,978 δισ. ευρώ ή 10,5% έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2022
- Τα έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 21,326 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,571 δισ. ευρώ από τον στόχο, και τα έσοδα από τους ΕΦΚ εκτιμώνται στα 7,113 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 46.000.000 ευρώ έναντι του στόχου. Ολα αυτά την ώρα που η κυβέρνηση αρνείται να μειώσει τον ΦΠΑ και τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα για την οικονομική ελάφρυνση των νοικοκυριών
Στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού προβλέπονται μέτρα στήριξης για το 2023 ύψους 3,4 δισ. ευρώ, τα οποία στο σύνολό τους είχε εξαγγείλει ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ. Ωστόσο, από το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών απουσιάζουν το τελικό ποσοστό αύξησης των συντάξεων για το 2023 (εκτιμάται κοντά στο 7%) και η πρόβλεψη για τις επιδοτήσεις προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις για την αύξηση των τιμών σε ηλεκτρικό και φυσικό αέριο, κάτι που αναμένεται να αποτυπωθεί στο τελικό κείμενο που θα κατατεθεί στη Βουλή μέσα στον Νοέμβριο.
Το πακέτο μέτρων περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα εξής:
- Επιδοτείται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αγροτικές εκμεταλλεύσεις, και επεκτείνεται η εφαρμογή του προγράμματος «Ανακυκλώνω/αλλάζω» (κόστος 840.000.000 ευρώ)
- Πρόγραμμα χαμηλότοκου δανεισμού για αγορά πρώτης κατοικίας από νέους έως 39 ετών.
Επεκτείνεται το επίδομα μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα από τους 6 στους 9 μήνες (κόστος 64.000.000 ευρώ) - Χορηγείται αυξημένο επίδομα στέγασης σε φοιτητές (δημοσιονομικό κόστος 26.000.000 ευρώ για καθένα από τα έτη 2022 και 2023)
- Αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των γιατρών του ΕΣΥ και οι μισθολογικές παρεμβάσεις για τη στήριξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων (κόστος 13.000.000 ευρώ για το 2022 και 103.000.000 ευρώ για το 2023)
- Μόνιμη κατάργηση της καταβολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης σε όλους (κόστος 1,24 δισ. ευρώ)
- Μείωση του συντελεστή ΦΠΑ σε υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων, μη αλκοολούχα ποτά και ροφήματα, εισιτήρια κινηματογράφων, θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών, γυμναστήρια και σχολές χορού, αλλά και στο τουριστικό πακέτο (κόστος 246.000.000 ευρώ)
- Αναστολή του ΦΠΑ για νέες οικοδομές (κόστος 18.000.000 ευρώ)
Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες (κόστος 871.000.000 ευρώ)