H Ελλάδα χαρίζει στη βιομηχανία και την οικονομία της Γαλλίας την 4η Belhara FDI – To ίδιο λάθος επαναλαμβανόμενο… παύει να είναι λάθος. Η ιστορία επαναλαμβάνεται σαν φάρσα για πολλοστή φορά και με τις ίδιες καταστροφικές συνέπειες στη μακρόχρονη ιστορία των ελληνικών εξοπλιστικών προγραμμάτων. Και περισσότερο ίσως από οτιδήποτε άλλο, δείχνει ότι το ελληνικό σύστημα διοίκησης και λήψης αποφάσεων, πολιτικό και στρατιωτικό, απλά αρνείται να καταργήσει παθογένειες ολόκληρων δεκαετιών!
Αφορμή για την ανάρτηση αυτή είναι η εκπνοή, εν όψει εθνικών εκλογών, της προθεσμίας άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης της Ελλάδας, για την προμήθεια και τέταρτης φρεγάτας Belharra FDI HN. Τα χρονικά περιθώρια είναι πλέον απίστευτα στενά και η γαλλική πλευρά απλά περιμένει την επισημοποίηση αυτού του ανέλπιστου δώρου με την εκπνοή της προθεσμίας στις 23 του ερχόμενου Ιουνίου… Μία από τις πρώτες αναφορές του DP στις δυνατότητες αξιοποίησης των Belharra FDI HN ως πλατφόρμες αποτροπής μέσω του εξοπλισμού τους με εκτοξευτές SYLVER A70 και κατά συνέπεια με την απόδοση ικανότητας χρήσης όπλων οριζόντιας πλεύσης, μακρού πλήγματος SCALP Naval, έγινε το καλοκαίρι του 2020.
Από τότε έγιναν πολλά και εξίσου πολλά ήταν και τα αφιερώματα και οι σχετικές αναρτήσεις του DP. Η Ελλάδα δεν τόλμησε το σημαντικό βήμα της αναβάθμισης των FDI που τελικά αγόρασε, σε στρατηγικού -διά της απειλής κρούσης- χαρακτήρα πλατφόρμες αποτροπής. Επέλεξε με άλλα λόγια να μείνει μόνο στη δυνατότητα της άμυνας (αντιπυραυλικής, αντιαεροπορικής, ανθυποβρυχιακής, αντιβαλλιστικής) που προσφέρουν αυτά τα πλοία.
Αυτό που φυσικά έμεινε να απασχολεί τους ενασχολούμενους με τα της άμυνας, είναι η άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης (option) για την αγορά και τέταρτης FDI HN, κάτι που περιλαμβάνεται στη σύμβαση που υπογράφηκε στις 24 Μαρτίου του 2022. Επισημαίνοντας το για ποιους λόγους επιβάλλεται η άσκηση της option σε όλα τα εξοπλιστικά προγράμματα, εφόσον αυτή περιλαμβάνεται στην κύρια σύμβαση, το DP σημείωνε τα ακόλουθα:
“Αυτό λοιπόν που δεν γίνεται επαρκώς κατανοητό στην Ελλάδα, είναι πως όταν σε μια σύμβαση προβλέπεται option με περιθώριο ενεργοποίησης π.χ. δύο ετών, ο υπολογισμός της εταιρίας για το κόστος αλλάζει! Εκτιμάται –μέσω προηγμένων μαθηματικών τύπων– η αύξηση του κόστους σε καθέναν από τους τομείς που προαναφέρθηκαν, καθώς η τιμή της option θα είναι «κλειδωμένη» στην τιμή της αρχικής σύμβασης. Άρα η εκτιμώμενη αύξηση πρέπει να προϋπολογιστεί και να συμπεριληφθεί.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι και μόνο τον πληθωρισμό να υπολογίσει κανείς σε ετήσια βάση, όταν το συμβόλαιο περιέχει δικαίωμα προαίρεσης, το κόστος ανά μονάδα που συμφωνείται είναι μεγαλύτερο σε σύγκριση με αυτό που θα ήταν εάν δεν υπήρχε option. Πρόβλημα δεν θα υπήρχε εάν τελικά η χώρα-πελάτης ασκήσει το δικαίωμά της στην option! Εάν, όμως, για διάφορους λόγους δεν το ασκήσει, θα πληρώσει ακριβότερα τις μονάδες του οπλικού συστήματος που προέβλεπε η αρχική σύμβαση. Κι αν καθυστερήσει και παραγγείλει πρόσθετες μονάδες εκτός option, θα τις πληρώσει ακόμα πιο ακριβά.
Πρακτικά, τι σημαίνει αυτό εάν δεν ασκηθεί το ελληνικό δικαίωμα για τη ναυπήγηση τέταρτης φρεγάτας FDI ΚΙΜΩΝ; Σημαίνει, ότι στην τρέχουσα συγκυρία, όλως ιδιαιτέρως, λόγω του υψηλού πληθωρισμού, θα πληρώσουμε τις τρεις φρεγάτες ακριβότερα από το εάν τις είχαμε παραγγείλει χωρίς option. Η δε τιμή της φρεγάτας, εάν μελλοντικά αποφασιστεί η ναυπήγηση κι άλλης, θα μας εκπλήξει δυσάρεστα. Η μη άσκηση της option από την ελληνική πλευρά, ουσιαστικά σημαίνει τερματισμό της ελληνικής επένδυσης σε αυτό τον τύπο πλοίου.
Μια ακόμη περίπτωση, αποσπασματικών αποφάσεων, χωρίς να αποσπαστεί το μέγιστο από την επένδυση. Διότι έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται οι εξοπλισμοί. Δεν είναι τυχαίες οι διαρροές ότι η γαλλική πλευρά επιθυμεί επαναδιαπραγμάτευση, διότι οι ακραίες οικονομικές συνθήκες που βιώνουμε, τίναξαν στον αέρα τα προηγμένα μαθηματικά μοντέλα υπολογισμού του κόστους των κατασκευαστών. Εξ αυτού συνάγεται ότι η μη άσκηση της option συνιστά δώρο για τη γαλλική πλευρά. Η κατάσταση που βιώνουμε δεν μπορούσε να προβλεφθεί επακριβώς σε όλη της την έκταση.
Η option για μια ακόμη φρεγάτα τότε είχε κάποια λογική, καθώς δεν είχε ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Βέβαια, οι τιμές της ενέργειας είχαν πάρει την ανηφόρα τουλάχιστον ένα εξάμηνο πριν. Εάν όμως δικαιολογήσουμε αυτή την περίπτωση, πώς αιτιολογείται η διαφαινόμενη επανάληψη της συμπεριφοράς στην επικείμενη απόφαση για την προμήθεια κορβετών πάλι με τη μέθοδο του 3+1;”
Βάσει των προαναφερομένων επομένως, ακριβώς επειδή συμπεριλήφθηκε option για ένα ακόμη πλοίο, πληρώσαμε -ή θα πληρώσουμε- ακριβότερα τα τρία πλοία κλάσης ΚΙΜΩΝ! Η έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, έφερε μεγάλες αυξήσεις στις πρώτες ύλες και στο κόστος της ενέργειας, με αποτέλεσμα η μη άσκηση της option για την αγορά και τέταρτης FDI από την Ελλάδα, να καθίσταται ακόμα πιο αυτοκαταστροφική οικονομικά και επιχειρησιακά ως επιλογή. Εκτός κι αν είναι συνειδητή ενέργεια.
Από τη μία πλευρά υποστηρίζεται ότι στόχος είναι η ισχυροποίηση μέσω εκσυγχρονισμού των κύριων μονάδων του Στόλου και από την άλλη πλευρά να αφήνουμε το χρόνο για την αγορά μίας πολύτιμης μονάδας που μελλοντικά θα αποκτηθεί με αυξημένη κατά 30% έως 35% τιμή, να παρέλθει; Όπως αφήσαμε τον χρόνο να περνά στην απόφαση αναβάθμισης των MEKO 200HN που θα αρχίσει… Θεού θέλοντος σε μια διετία, ενώ έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί πριν μια δεκαετία.
Ο αντίλογος, που είναι βέβαια απόλυτα λογικός, υποστηρίζει ότι απλά δεν υπάρχουν τα χρήματα για την αγορά της τέταρτης FDI HN. Δεν είναι δηλαδή δυνατόν να εξασφαλιστούν τα 975 εκατ. ευρώ που απαιτούνται για την αγορά του πλοίου, μαζί με τεχνική υποστήριξη τριών ετών και φόρτου όπλων! Κι ας κοστίζει το ίδιο πλοίο, εάν χάσουμε την προθεσμία περί τα 1,2-1,3 δισ. ευρώ. Τις δυνατότητες και τις εναλλακτικές προς εξεύρεση αυτού του κονδυλίου τις γνωρίζει το ΥΠΕΘΑ και το υπουργείο Οικονομικών. Το πρώτο βέβαια είναι υπεύθυνο για τις εξοπλιστικές προτεραιότητες που θέτουν και υλοποιούν οι Ένοπλες Δυνάμεις. να ανοίξουμε άραγε αυτό το θέμα ξανά;
Το πόσο μεγάλη θα είναι αυτή η επιβάρυνση, αποκαλύπτεται έμμεσα από τις πληροφορίες που έρχονται στη δημοσιότητα για την διαμόρφωση του κόστους ναυπήγησης τεσσάρων νέων φρεγατών ανθυποβρυχιακού πολέμου, για τον Ναυτικό της Ολλανδίας και το Ναυτικό του Βελγίου.
Ο προϋπολογισμός του ανέρχεται πλέον σε τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ (4,4 δισ. δολάρια), με το πρώτο ολλανδικό πλοίο να εντάσσεται σε υπηρεσία το 2029 και το πρώτο βελγικό το 2030.
Σύμφωνα με το Ολλανδικό υπουργείο Άμυνας, το ποσό των 1,9 δισ. ευρώ που δέσμευσε για το πρόγραμμα ναυπήγησης των δύο σκαφών του, προς απόδοση μέχρι το έτος 2031, μόνο εντός του 2022 αυξήθηκε κατά 257 εκατομμύρια ευρώ. Λόγω της αύξησης του κόστους των κύριων συστημάτων, σε συνδυασμό με την επανασχεδίαση προς αύξηση του φόρτου όπλων και του περιορισμού των επιπέδων θορύβου. Στη βελγική εφημερίδα The Brussels Times, η αύξηση αυτή που επίσης επιβεβαιώνεται, αποδίδεται κυρίως στον πληθωρισμό.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα νέα σκάφη εκτοπίσματος 6.400 τόνων, ως μονάδες ανθυποβρυχιακού πολέμου θα είναι εξοπλισμένα με πυροβόλο των 76 χιλιοστών, δύο πυροβόλα των 40 χιλιοστών, καθώς και τηλεκατευθυνόμενα πολυβόλα για την κατά 360 μοίρες κάλυψη από απειλές USV. Θα φέρουν επίσης τορπίλες Mk.54, συστήματα RAM, πυραύλους ESSM για αντιαεροπορική και αντιπυραυλική κάλυψη και αντιπλοϊκούς πυραύλους NSM. Άλλες πηγές, όπως η βελγική εφημερίδα De Morgen, ανεβάζουν το συνολικό ποσό της αύξησης του κόστους ναυπήγησης και εξοπλισμού των τεσσάρων νέων ανθυποβρυχιακών φρεγατών σε 796 εκατ. ευρώ, χωρίς ωστόσο η εκτίμηση αυτή να επιβεβαιώνεται από επίσημες πηγές.
Εν κατακλείδι η Ελλάδα με την ευκαιρία ουσιαστικής ενίσχυσης του Στόλου της Διοίκησης Φρεγατών ανά χείρας μετά τις εξελίξεις των τελευταίων 14 μηνών, επιλέγει συνειδητά να χαρίσει ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό στη γαλλική βιομηχανία (όχι μόνο τη ναυπηγική…), άρα τη γαλλική οικονομία. Υπάρχει κάποια παρασκηνιακή συνεννόηση μεταξύ κυβερνήσεων; Καταλαβαίνουμε άραγε, ότι ακόμα και να μην σκοπεύαμε να ασκήσουμε την option, το θέμα θα έπρεπε να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων;
DEFENCEPOINT.GR